هند برای مجازات پاکستان آمادگی میگیرد
تنش ميان هند و پاکستان بر امنيت منطقه جنوب آسيا تاثیرات منفی دارد. با توجه به سياست عمق استراتژيک پاکستان و سياست گسترش عمق استراتژيک هند، میتوان گفت که تنش ميان اين دو کشور بر امنيت منطقه آسيای مرکزی نيز تأثير بسزایی دارد. با اين حال، افغانستان از جمله کشورهایی است که بيشترين آسيب را از تنش ميان اين دو کشور خواهد دید.
کشور هند دارای ۲ میلیون نظامی، ۲۱۸۵ جت جنگنده ۴۰۰۰ تانک ۴۶۱۴ توپ و راکت ۲۹۵ کشتی جنگی ۱۶ زیر دریایی و ۶۰ میلیارد دالر بودجه نظامی سالانه است. اما در مقابل پاکستان ۷۰۰ هزار ارتش۱۲۸۱ طیاره جنگی ۲۰۰۰ تانک ۱۶۹۱ توپ و راکت ۱۹۵ کشتی جنگی ۵ زیر دریایی ۱۰ میلیارد دالر بودجه نظامی سالانه، آماده مقابله و زور آزمایی نظامی با یکدیگرند.
مشکل بیاعتمادی و حس انتقام جویی زمانی به اوج خود رسیده است که گروه جیش محمد تحت رهبری اظهر مسعود با حمایت استخبارات پاکستان حمله انتحاری را بالای سربازان هندی در کشمیر انجام داد که در نتیجه آن ۴۵ نفر از سربازان هندی کشته شدند. بعد از آن حادثه خونین باورها این است که هند انتقام سربازان خود را از پاکستان میگیرد.
در چنین وضعیتی، زمامداران پاکستان از حمله انتقام جویانه هند خیلی در هراساند؛ زمانی این ترس و وحشت، مقامات پاکستانی را به خاطر حمله هند به آن کشور دست و پاچه تر ساخت که روز گذشته دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا اعلان نمود، هند و پاکستان برای یک جنگ خطرناک آمادگی میگیرند و ما اوضاع را زیر نظر داریم. با وجود این همه ترس و هراس، هفته گذشته عمران خان نخستوزیر پاکستان هشدار داد اگر هندوستان بخواهد حملهای را بر پاکستان انجام دهد پاکستان اقدام بالمثل خواهد کرد.
از سوی دیگر، پاکستان امیدوار بود در سفر محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به هندوستان شاید تهدیدات هند علیه پاکستان به خاطر وساطت ولیعهد سعودی رفع گردد، اما طوری که مشاهده میشود هند تا هنوز مصمم است و خود را مکلف به جواب این جنایت میداند، دیده میشود که با گذشت هر روز عوض کاهش، تنشها میان هند و پاکستان زیادتر میشود.
از سوی دیگر، نارندرا مودی نخستوزیر هند که در ماه می سال جاری با انتخابات سراسری در آن کشور روبرو است، تحت فشار مردم هند قرار دارد تا به خاطر این حمله تروریستی که به موجب آن ۴۵ نفر از سربازان هندی کشته شد انتقام بگیرد. چنانچه نارندرا مودی نخستوزیر هند دست مقامات امنیتی کشور خود را برای واکنش شدید در مقابل پاکستان باز گذاشته است تا هرچه میخواهند انجام دهند.
مقامات پاکستانی نیز سخنانی برای گفتن دارند، چنانچه به تازگی عمران خان نخستوزیر پاکستان خطاب به نظامیان هندوستان گفته است: اگر شما به فکر نوعی حمله به پاکستان هستید پاکستان صرفاً به دفاع از حمله شما فکر نخواهد کرد بلکه حتماً این حملات را تلافی خواهد کرد.
همه میدانند از زمان استقلال هند و پاکستان در سال ۱۹۴۷ سه جنگ بین این دو کشور رخ داده که دو مورد آن بر سر ناحیه مورد اختلاف کشمیر بوده است و دیگری زمینه جدایی بنگلادیش را از پاکستان به همکاری هند فراهم کرده است.
از سوی دیگر، این دو کشور از سال ۱۹۹۸ سلاحهای هستهای خود را آزمایش کردهاند، گرچه از همان تاریخ به بعد جنگهای خورد و کوچک بین این دو کشور رخ داده، اما جنگ تمام عیاری روی نداده است.
به باور من، پاکستان تمام ناتوانی، کمی و کاستیهایی که در مقابل هندوستان دارد چه نظامی چه ملکی چه اقتصادی و چه سیاسی همه را میداند اما پاکستان درمقابل حمله هند به آن کشور زیادتر به حضور گروههای تروریستی که در آن کشور حضور دارند و از حمایت اردو و استخبارات پاکستان برخوردارند در مقابل با جنگ در هند محاسبه مینماید. پاکستان میداند که اگر جنگ بین هند و پاکستان رخ دهد، گروههای تروریستی ذیل که در پاکستان لانه و کاشانه دارند به همکاری و رهنمایی اردو و اداره ISI آن کشور دوشادوش اردوی پاکستان علیه نیروهای نظامی هند خواهند جنگید از جمله گروه طالبان تحت رهبری شیخ الحدیث ملا هبتالله، گروه طالبان تحت رهبری ملا محمد رسول نورزی، گروه جماعتالحرار، تحریک طالبان پاکستان، گروه القاعده ، گروه آمو که بنام جنبش اسلامی ازبکستان نیز یاد میشود، حزب حرکت اسلامی ازبکستان، گروه حرکت الجهاد الاسلامی، لشکر طیبه، گروه جمیعتالدعوه ، گروه لشکر اسلام، گروه برگیت عبدالعظیم، گروه جنبش ترکستان شرقی (اویغورستان)، جنبش اسلامی ترکستان، گروه جیش محمد، شبکه حقانی، گروه امارات اسلامی وزیرستان، گروه سپاه صحابه، گروه تحریک نفاذ شریعت محمدی، گروه اتحاد جهاد اسلامی، گروه لشکر جهنگوی، گروه حرکتالمجاهدین، گروه القاعده، گروه انصارالامه، گروه محاذ فدائی، گروه بریگارد گوریلایی اعراب، گروه امارات قفقاز و یک تعداد از گروههای تروریستی دیگر که در حال حاضر به داعش پیوستهاند یا تغییر نام دادهاند. به عقیده من، تنش ميان هند و پاکستان بر امنيت منطقه جنوب آسيا تاثیرات منفی دارد. با توجه به سياست عمق استراتژيک پاکستان و سياست گسترش عمق استراتژيک هند، میتوان گفت که تنش ميان اين دو کشور بر امنيت منطقه آسيای مرکزی نيز تأثير بسزایی دارد. با اين حال، افغانستان از جمله کشورهایی است که بيشترين آسيب را از تنش ميان اين دو کشور خواهد دید.
از طرف دیگر، قابل تذکر میدانم از آغاز جهاد افغانستان تاکنون پاکستان در صدد آن بوده تا در افغانستان یک حکومت همسو با اسلامآباد را داشته باشد. اکنون نيز همان سياست ادامه دارد با اين تفاوت که پاکستان همچنان از گروه طالبان حمايت میکند و از اين گروه به عنوان يک کارت بازی استفاده مینماید. در مقابل هند از حکومت مرکزی افغانستان حمايت میکند. با اين حال، هر دو کشور به دنبال آن اند تا افغانستان را به عنوان عمق استراتژيک خود تعريف نمايند.
از سوی دیگر، متاسفانه سياست حکومت افغانستان در مقابل خیلی دارای فراز و نشيب بوده است. حکومت کابل در مقاطعی به اسلامآباد نزديک شده است تا اين کشور را متقاعد نمايد که دست از حمايت گروههای شورشی بر دارد و اين گروهها را تشويق به گفتگو و مذاکره با حکومت نمايد. اما سياست نزديکی به اسلامآباد دوام نياورده است و جای خود را به تنش و بیاعتمادی داده است.
روابط کابل و اسلامآباد در يک و نيم دهه گذشته همواره چنين بوده است. هم در دوره حامد کرزی و هم در دوره ریيس جمهور اشرف غنی کابل و اسلامآباد روند پر فراز و نشيب را تجربه نمودهاند. بنابراين، تنش ميان هند و پاکستان در منطقه کشمير یا جای دیگری میتواند نا امنی را در افغانستان تشديد نمايد. زيرا، دو کشور به خاطر بمب اتومی که دارند جنگ شان خیلی پر مخاطره خواهد بود. در چنین وضعیتی حکومت افغانستان باید آمادگیهای همه جانبهای را به خاطر روزهای دشوار داشته باشد که سرحدات پاکستان به روی افغانستان مسدود و نظامیان پاکستان در اثر حمله نیروهای نظامی هند مجبور شود تا به نقاط شرقی یا جنوبی افغانستان عقب نشینی نمایند. در چنین وضعیتی افغانستان چه خواهد کرد، بیطرفی مثبت یا حمایت از هند یا تصمیم دیگری به دفاع از استقلال و آزادی سرزمین افغانستان.