وضعیت امنیتی بلخ؛ مزار را دریابید!

انتخابات ششم میزان، واقعیت‌های تلخ ناامنی را در ولایت بلخ برملا ساخت؛ ۱۳۷ مرکز رای دهی بسته به دلیل ناامنی‌های شدید. بلخ با بیشترین مراکز بستۀ رای دهی، در صدر جدول ولایت‌های زیر تهدید طالبان قرار گرفت

بلخ که روزگاری شهرِ شهره در امنیت و آرامش بود، اینک در وضعیت نابسامان امنیتی قرار دارد. بلخ از ولایت‌های درجه یک کشور محسوب می‌شود؛ شاهرگ حیات اقتصادی شمال کشور، شهر مرزی با بندر تجارتی. اینک اما تهدیدات امنیتی در این ولایت به طور بی‌پیشینه‌ای بلند رفته است. تحرکات طالبان در تمامی ولسوالی‌ها، آرامش و امنیت را از شهروندان زدوده است.
هم‌اکنون نه ولسوالی ولایت بلخ در تهدیدات جدی و ناامنی به سر می‌برد: بلخ، چمتال، چهاربولک، دولت‌آباد، دهدادی، نهرشاهی، زاری، کلدار و شورتپه. از میان این نُه ولسوالی، ولسوالی‌های چمتال، چاربولک، کلدار و شورتپه وضعیت اسفبار امنیتی را تجربه می‌کند. بخش‌هایی از ولسوالی‌های متذکره زیر حاکمیت طالبان قرار گرفته است. در نبردهای سنگین میان نیروهای امنیتی و طالبان، تا کنون ده‌ها سرباز کشته و اسیر شده‌اند. طالبان توانسته‌اند اراضی زیادی را تحت تسلط خود درآورند.
درجریان نزدیک به دو دهه، برای ولایتی که به امنیت و آرامش نام و نشانی داشت، چنین وضعیتی، تازگی دارد. مردم در ولسوالی‌ها از امنیت شاکی‌اند و شب و روز تلخی را تجربه می‌کنند. جنگ و خشونت، مایۀ نگرانی‌های جدی برای باشندگان این ولایت شده است. تا جایی که در برخی از ولسوالی‌ها دختران با ترس فراوان به مکتب می‌روند. نیروهای امنیتی اما از دیرگاهی در این ولایت در نبرد با طالبان به سر می‌برند. نبردی مستمر و جانکاه. با این وصف، تحرکات طالبان به حدی است که مهار آن توجه جدی حکومت مرکزی را می‌طلبد.
از طرف دیگر ولایت‌های هم‌جوار بلخ نیز در ناامنی این ولایت نقش سرایتی را ایفا کرده است. چمتال از سوی مناطق مرزی سرپل و چهاربولک از سوی ولسوالی‌های مرزی فیض‌آباد و آقچه ولایت جوزجان.
بلخ که در توسعه، عمران و تجارت نقش کلیدی را طی سالیان اخیر داشته است، اکنون اما در محاصرۀ نظامی جنگجویان طالب قرار دارد. شهرک بندری حیرتان، به مثابه یک شاهرگ اقتصادی شمال کشور، بخشی بزرگ از عواید دولت را تامین می‌کند. این ولایت به عنوان مرکز نُه ولایت شمالی، نقش حیاتی در تجارت، اشتغال و اقتصاد محلی ولایت‌های شمالی داشته است.
انتخابات ششم میزان، واقعیت‌های تلخ ناامنی را در ولایت بلخ برملا ساخت؛ ۱۳۷ مرکز رای دهی بسته به دلیل ناامنی‌های شدید. بلخ با بیشترین مراکز بستۀ رای دهی، در صدر جدول ولایت‌های زیر تهدید طالبان قرار گرفت. در انتخابات‌های گذشته، نامزدان ریاست جمهوری توجه خاصی برای کسب رای از این ولایت داشتند. این‌بار اما، میزان مشارکت نیز خلاف انتخابات‌های گذشته به گونۀ وحشتناکی پایین بوده است. این ولایت یکی از بی‌رمق ترین انتخابات‌ها را تجربه کرد. عامل اساسی میزان پایین مشارکت اما، ناامنی و تهدیدات جدی بوده است.
از جانب دیگر، پیشروی و نبردهای سنگین طالبان در ولسوالی‌های کلدار و شورتپه که در همسایگی شهرک تجارت‌محور حیرتان واقع شده است، تبعات بسیار ناگواری را بر فعالیت‌های تجارتی و سکتور خصوصی در این ولایت به همراه خواهد داشت. بلخ؛ این ولایت مرزی، شاهرگ اقتصادی، ترانزیت و تجارت برای کشور است.
در چنین وضعیت و با توجه به نقش مهمی که بلخ در ایجاد بخشی از عواید دولتی داشت و دارد و از سوی دیگر، قلب تپندۀ نُه ولایت شمال محسوب می‌شود، ایجاب می‌کند که حکومت مرکزی – تا دیر نشده است- برای بازگشت امنیت در این ولایت برنامه‌هایی را روی دست گیرد. در صورت هرگونه تعلل و بی‌پروایی، امنیت شکنندۀ بلخ فاجعه به بار خواهد آورد و تجربه کندز در بلخ تکرار خواهد شد. زمان آن رسیده است که حکومت محلی بلخ و حکومت مرکزی روی برنامه‌هایی در جهت بازگشت امنیت دوباره کار کنند و در این امر هرچه سریع‌تر اقدام کنند. در غیرآن، چیزی نمانده است که طالبان ولسوالی ها را به گونۀ کامل تصرف کنند و وارد شهر شوند.