کارشناسان ملل متحد: تصور تغییر طا-لبان اشتباه بود
خبرگزاری دید: شماری از کارشناسان سازمان ملل متحد به شمول ریچارد بنت گزارشگر ویژه ملل متحد برای حقوق بشر، در دو سالگی حکومت طا-لبان با نشر بیانیه‌ای گفته‌اند که تصور تغییر طا-لبان اشتباه بود.
این کارشناسان ملل متحد گفته‌اند که طا-لبان در دو سال پس از به دست گرفتن قدرت در افغانستان، به نقض بسیاری از حقوق بشر، از جمله اجرای رویکرد تبعیض و طرد زنان و دختران ادامه داده‌اند.
به گفته آن‌ها، شکاف بین وعده‌ها و عملکردهای طا-لبان افزایش یافته است و ایده طا-لبان «اصلاح‌شده» به‌عنوان اشتباه آشکار شده است.
کارشناسان ملل متحد گفته‌اند سیاست‌هایی که طا-لبان بر مردم افغانستان تحمیل کرده‌اند، منجر به نقض سیستماتیک و تکان‌دهنده بسیاری از حقوق بشر، از جمله حقوق تحصیل، کار، آزادی بیان، اجتماعات و تشکل شده است.
کارشناسان سازمان ملل علاوه کرده‌اند که گزارش‌های موثق از اعدام‌های فراقضایی و ناپدیدشدن، بازداشت‌های خودسرانه گسترده، شکنجه، بدرفتاری و همچنین جابه‌جایی خودسرانه باعث افزایش نگرانی‌ها شده است.
به گفته آنان، بیشترین آسیب را از سیاست‌های طا-لبان، زنان و دختران، اقلیت‌های قومی، مذهبی و سایر اقلیت‌ها، افراد دارای معلولیت، افراد آواره، LGBTQ+، مدافعان حقوق بشر، جامعه‌ی مدنی، روزنامه‌نگاران، هنرمندان، آموزگاران و مقام‌های دولتی و امنیتی سابق می‌بینند.
کارشناسان سازمان ملل افزوده‌اند که طا-لبان علی‌رغم اطمینان مبنی بر این‌که هرگونه محدودیت، از جمله در زمینه دسترسی به آموزش موقتی است؛ اما شواهد رویه سیستماتیک تبعیض، به حاشیه‌راندن و آزار و اذیت را نشان می‌دهد.
آنان علاوه کرده‌اند که رویکرد تبعیض‌آمیز طا-لبان حتا در مقایسه با سال گذشته برای سلطه کامل بر زنان و دختران تشدید شده است.
کارشناسان گفته‌اند که این اقدامات در برگیرنده آزار و اذیت جنسیتی و جنایت علیه بشریت است و بحث در مورد «آپارتاید جنسیتی» را ضروری کرده است.
در بیانیه کارشناسان سازمان ملل آمده است که هم زنان و هم مردان افغانستان، از جمله بسیاری از رهبران جامعه و آموزگاران، ناامیدی عمیق‌شان را از محرومیت دختران و زنان از ادامه تحصیل ابراز کرده‌اند.
در ادامه این بیانیه آمده است که وعده طا-لبان برای تشکیل دولت فراگیر محقق نشده است، عفو مقام‌های پیشین نقض می‌شود، دستورالعمل‌های توقف شکنجه و بدرفتاری در بازداشت‌گاه‌ها اغلب نادیده گرفته شده، اقلیت‌ها به حاشیه رفته‌اند و از تبعیض رنج می‌برند.
همچنین وکلا، قضات، دادستان‌ها و سایر بازیگران درگیر با سیستم حقوقی با خطرات امنیتی شدیدی روبه‌رو هستند.
همین‌طور به‌گفته کارشناسان سازمان ملل، طا-لبان استفاده از مجازات‌های ظالمانه مانند سنگسار، شلاق‌زدن و زیر دیوارکردن را که در تضاد با استندردهای بین‌المللی حقوق بشر اند، اجرا می‌کنند.
با این حال آنان گفته‌اند: «مفهوم طا-لبان اصلاح شده اشتباه آشکار شده است».
در همین حال، کارشناسان سازمان ملل از طا-لبان خواسته‌اند که رفتار خود را در قبال زنان و دختران معکوس کنند و به زنان اجازه کار و راه‌اندازی مشاغل را دهند و آنان را برای ارائه خدمات ضروری استخدام کنند.
آنان تأکید کرده‌اند که طا-لبان به همه زنان و دختران اجازه دهند که از تمام حقوق بشری خود، از جمله آزادی حرکت و مشارکت در زندگی سیاسی و عمومی برخوردار شوند.
کارشناسان سازمان ملل بر بازگشایی فوری مکاتب در تمام سطوح و دانشگاه‌ها به‌روی دختران و زنان تأکید کرده‌اند.
آنان همچنین از طا-لبان خواسته‌اند که به اقدامات تلافی‌جویانه علیه مقام‌های دولتی و امنیتی سابق و همچنین اعضای جامعه مدنی پایان دهند و عفو عمومی اعلام‌شده را کاملاً رعایت کنند.
این کارشناسان خواستار توقف بازداشت خودسرانه، ناپدیدکردن، شکنجه و بدرفتاری از سوی طا-لبان نیز شده‌اند.
همین‌طور آنان گفته‌اند که سازمان‌های جامعه مدنی، روزنامه‌نگاران و سایر کارکنان رسانه‌ای باید بدون مانع کار کنند.
از سویی هم، کارشناسان سازمان ملل از جامعه جهانی خواسته‌اند که با قوت و اتحاد بیشتر به مردم افغانستان متعهد شود و اقدامات قاطعانه انجام دهد؛ از جمله این‌که از تعامل سیاسی با همه طرف‌های افغانستانی با محوریت حقوق بشر اطمینان حاصل کند.
همچنین کارشناسان گفته‌اند جامعه جهانی شکاف بودجه در طرح واکنش بشردوستانه را پر و راه‌هایی برای ارائه کمک‌های مستقیم به مردم افغانستان ابداع کند.
کارشناسان از جامعه جهانی درخواست کرده که از میکانیزم‌های تحقیق و پاسخ‌گویی در مورد نقض حقوق بشر برای جلوگیری از تکرار آن و رفع مصئونیت از مجازات حمایت کند.
آنان همچنین خواستار به رسمیت‌شناختن رفتار طا-لبان با زنان و دختران به‌عنوان آزار جنسی شده‌اند.
اعطای پناهندگی به تمام زنان و دختران افغانستان، پذیرش پناهندگان و مهاجران به شیوه‌ای آبرومندانه و محافظت از آنان در برابر بازگرداندن و بدرفتاری از دیگر خواست‌های کارشناسان سازمان ملل از جامعه جهانی است.
