علاقه سعودی برای حضور نظامی در سوریه؛ رفتن به صلح یا ادامه جنگ در هر شرایط؟
این موارد نشان میدهد که عربستان سعودی از همان ابتدا از جنگ داخلی در سوریه حمایت میکرده و آرزوی آن را داشته است تا روزی عملاً نیروهای نظامی خود را در خاک این کشور مستقر کند.
اخیراً دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا از کشورهای عربی از جمله عربستان، قطر و مصر خواسته است تا یک نیروی چند ملیتی عرب را تشکیل داده و به جنگ سوریه بفرستند. ظاهراً دونالد ترامپ تلاش دارد نیروهای چند ملیتی کشورهای عربی را جایگزین نظامیان امریکایی در سوریه کند. امریکا قصد دارد تا از سربازان عربی به عنوان شبه نظامیان خود برای منافع ملی کشورش استفاده کند. تشکیل یک نیروی چند ملیتی عرب برای حضور در خاک سوریه آنچنان هم که امریکا فکر میکند کار سادهای نیست؛ زیرا اکنون روابط قطر و عربستان در بدترین حالت خود قرار دارد، عربستان همچنان درگیر جنگ داخلی یمن است و مصر، بر خلاف برخی دیگر از کشورهای عربی، حاضر به پذیرش حذف بشار اسد نیست. با تمام اینها اما، سوال اینجاست که در صورت تشکیل یک چنین نیرویی برای حضور در خاک سوریه، سرنوشت آن چگونه خواهد بود و هدف امریکا از یک چنین پیشنهادی چیست؟
عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی گفته است این «ایده جدیدی» نیست و گفتوگو با امریکا در این زمینه از زمان آغاز جنگ داخلی در سوریه (سال ۲۰۱۱) در جریان بوده است. از سویی دیگر گروههای مورد حمایت عربستان و متحدانش، به خصوص در ماههای گذشته در برابر نظامیان سوری که از پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران و روسیه برخوردارند به شدت تضعیف شده و نفوذ خود را تا حدود زیادی از دست دادهاند.
این موارد نشان میدهد که عربستان سعودی از همان ابتدا از جنگ داخلی در سوریه حمایت میکرده و آرزوی آن را داشته است تا روزی عملاً نیروهای نظامی خود را در خاک این کشور مستقر کند. عربستان از همان ابتدا جنگ داخلی از گروههای تند رو ضد دولت سوریه حمایت میکرد و برای آنها پول و تجهیزات نظامی میفرستاد. اما اکنون که این نیروها تضعیف شده و در حال از بینرفتن هستند، عربستان اولین کشوری است که اعلام آمادگی برای حضور در سوریه را کرده است.
سرنوشت اشتراک کشورهای عربی در سوریه چگونه خواهد بود؟
با شکست نیروهای شبه نظامی داعش در سوریه، اوضاع به شدت در حال ثبات در این کشور به نفع دولت بشار اسد است. امریکا اما از این ثبات خوشحال نیست و برای همین تشکیل یک چنین نیروی چند ملیتی برای حضور در سوریه را آوردن ثبات در این کشور عنوان کرده است. با یک نیمنگاه میتوان به این نتیجه رسید که امریکا نه به دنبال ثبات در این کشور بلکه به دنبال ایجاد تنشی جدید میان کشورهای منطقه در سوریه است. نیروهای کرد که بیشترین مقاومت را در برابر داعش و شکست آن در سوریه داشتهاند همواره بهانه خوبی برای ترکها جهت حمله به سوریه بودهاند و ترکیه نیز حالاحالاها از کردها دستبردار نیست و نیروهای زمینی خود را به این کشور اعزام کرده است. وقتی پای نیروهای عربستان سعودی و متحدان دیگر عربیاش نیز در سوریه باز شود؛ خاورمیانه وارد فاز جدیدی خواهد شد که پیچیدگی برای آوردن صلح در این کشور را دو برابر خواهد شد. در همینحال احتمال رویارویی مستقیم عربستان و ایران در سوریه بسیار بالا خواهد رفت. درنهایت آنچه از این حضور بهجا خواهد ماند چیزی نخواهد بود جز یک جنگ فراگیر منطقهای و کشته و بیجا شدن میلیونها بیگناه.
هدف امریکا دقیقاً همین رویارویی و ایجاد یک تنش بزرگ منطقهای است تا از این طریق حضور روسیه و ایران در سوریه را کمرنگ کند و در عینحال هم سلاح بیشتری بفروشد و هم از تئوری مشهور «تفرقه بینداز و حکومت کن» سود ببرد.
مهدی سرباز-خبرگزاری دید