آیا به صلح امیدوار باشیم؟
یکی از مواردی که میتواند ناکامی این مذاکرات راه در پی داشته باشد، عدم حضور مردم و سیاسیون افغانستان و نا آگاهی از موارد مورد بحث در مذاکرات بین طالبان و امریکا است.
بهتازگی سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر گفته است که نمایندگان این گروه و امریکا سعی میکنند امروز توافقنامه صلح را نهایی کنند.
به گفته سخنگوی طالبان در قطر ۸۰ تا ۹۰ درصد کار روی توافقنامه صلح تمام شده است، اما در مسائلی مانند شکل حکومت یا انتخابات با امریکاییها مذاکره نمیکنند.
پرسش اصلی اینجاست که با ۹ دور مذاکرات پشت درهای بسته بین گروه طالبان و امریکا میشود به برقراری صلح در افغانستان امیدوار بود؟
متأسفانه پاسخ به این پرسش رنگ تیرهای بهخود میگیرد و بُعدهای منفی مبنی بر برقراری صلح دایمی را در افغانستان بههمراه دارد.
با آنکه زلمی خلیلزاد نماینده ویژه ایالات متحده امریکا در امور صلح افغانستان ۹ دور با مقامات طالبان بهدور میز مذاکره نشست و آخرین دور مذاکرات با خوشبینیهای دو طرف همراه بود که بهزودی توافقنامه صلح بین طالبان و امریکا به امضا خواهد رسید. ولی دیده میشود که همه موارد تاکنون نهایی نشده است.
یکی از مواردی که میتواند ناکامی این مذاکرات راه در پی داشته باشد، عدم حضور مردم و سیاسیون افغانستان و نا آگاهی از موارد مورد بحث در مذاکرات بین طالبان و امریکا است. در حال حاضر نه مردم افغانستان و نه هم سیاسیون کشور نمیدانند که پشت درهای بسته بین طالبان و امریکا چه معاملهای انجام شده و با سرنوشت مردم افغانستان چه بازی در حال انجام است.
مردم افغانستان چهل سال در آتشی سوختند و میسوزند که دیگران برافروختهاند، آتشی که میلیونها کشته، مجروح و آواره بهجا گذاشته است و تا امروز قربانی میگیرد که با توجه به این موضوع مردم افغانستان بیشتر از هر کشور و جناحی تشنه صلح هستند، ولی صلحی که تمامیت ارضی، دستاوردهای ۱۸ ساله، آزادیهای مدنی و سیاسی را تضمین کند.
با آنکه سیاسیون افغانستان دو دور با مقامات گروه طالبان دیدار کردند، اما نتیجهای در پی نداشت، حال امریکا چگونه میخواهد صلحی را در این کشور برقرار کند که مردم هیچگونه اطلاعی از آن ندارد.
در مذاکراتی که تاکنون انجام شده، موضوعات مورد بحث، تصامیم اتخاذ شده، نقاط منتفی و در نتیجه سرنوشت مردم با مردم افغانستان به اشتراک گذاشته نشده و تنها موضوعی که در این بین برجسته بهنظر میرسد، خروج نیروهای خارجی است. در حالی که در گفتههای حکومت افغانستان مبنی بر در جریان قرار گرفتن موارد مورد بحث در مذاکرات بین طالبان و امریکا «لکنت» وجود دارد، این ابهامات میتواند احیا کننده فجایع پسا صلح با طالبان باشد.
در حالی که هرازگاهی گروه طالبان و گاه امریکاییها مواردی را رد و دیگری تأیید میکنند، دیده میشود که بین طرفین یک باور همگانی وجود ندارد و هماهنگیهای لازم در بین نیست که این مورد نیز میتواند دلسردیهایی را پیرامون این پروسه بههمراه داشته باشد.
در این وضعیت نیاز است تا سیاسیون و مردم افغانستان طی مذاکرات رو در رو به طالبان خواستهای خود را مطرح کنند و ابهامات موجود در گفتوگوها را بزدایند. بدون شک امریکا با تلاشهایی که دارد میخواهد آبرو ریزیها و ندانمکاریهای ترامپ را سرپوش گذاشته و روی او را سفید کند. در حالیکه پس لرزههای این تلاشهای بدون وقفه و عجولانه امریکا می تواند فاجعهای بزرگتر از امروز را بهدنبال داشته باشد.
در پایان باید تذکر داد که همزمان با گفتوگوهای طالبان و امریکا شرایط امنیتی موجود در کشور به صورت نگران کننده وخیم است و طالبان به حملات و دهشتافگنیهای خود شدت بخشیدهاند. آنان (طالبان) در حال حاضر بهدنبال امتیازخواهی و قدرتنمایی هستند که رویدادهای خونین اخیر گواه این دیدگاه است. در چنین شرایطی نیاز میشود که نیروهای قهرمان امنیتی و دفاعی کشور تقویت و عملیاتهای آنان برای سرکوب طالبان و دیگر گروههای دهشتافگن شدت بخشیده شود.