آیا پاکستان از جبهه مقاومت ضد طا-لبان حمایت می‌کند؟
با توجه به اینکه ایالات متحده هیچ علاقه‌ای به افغانستان ندارد، روسیه در اوکراین درگیر است و هند نیز بی‌علاقه است؛ تنها گزینه پاکستان می‌ماند. اسلام‌آباد در ارتباط با چین احتمالاً از جبهه مقاومت پشتیبانی می‌کند
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
تحریک طا-لبان پاکستان (TTP) که با نیروهای پاکستانی در وزیرستان می‌جنگد، در اعلامیه‌ای به سربازان پاکستانی هشدار داده که اگر استعفا ندهند، هدف قرار داده می‌شوند. در اعلامیه آمده است: «نبرد ما فقط در پاکستان است که در آن با نیروهای امنیتی پاکستان در حال جنگ هستیم.» بلوچ‌ها و داعش نیز حملات خود را تشدید کرده‌اند و از تحریک طا-لبان پاکستان سرنخ می‌گیرند. این امر باعث بدترشدن روابط پاکستان و افغانستان به رهبری طا-لبان شده است.
خروج امریکا از افغانستان و تصرف کابل توسط طا-لبان، در سراسر پاکستان تجلیل شد. برای جامعه استراتژیک اسلام‌آباد، از دست رفتن نفوذ هند در افغانستان همانند نفس تازه‌ای بود، زیرا پاکستان تصور می‌کرد هند از گروه‌های تروریستی ضد پاکستان حمایت می‌کند. پاکستان بر این باور بود که سرانجام عمق استراتژیک خود را به دست آورده است.
عمران خان چنان به وجد آمد که گفت: «افغانستان غل و زنجیر بردگی را شکسته است.» نیلم شیخ سخنگوی حزب او در مناظره تلویزیونی گفت: «طالبان می‌گویند که با ما هستند و در کشمیر به ما کمک خواهند کرد.»
پاکستان مدت ۲۰ سال از طا-لبان حمایت کرد، پناه داده و از آن‌ها را تمویل کرده بود و از آن‌ها انتظار داشت که با از بین بردن گروه‌های تروریستی ضد پاکستان، از جمله گروه تحریک طا-لبان پاکستان و بلوچ، جبران خسارت کند. شیخ رشید وزیر داخله وقت پاکستان اظهار داشت: «رهبران ارشد طا-لبان در پاکستان متولد شده‌اند و در پاکستان تحصیل کرده‌اند. ما مدت زیادی است که از آن‌ها مراقبت کرده‌ایم. ما هر کاری برای آن‌ها انجام داده‌ایم.» فیض حمید رییس پیشین آی‌اس‌آی به کابل آمد تا در ایجاد دولت طرفدار پاکستان مشوره بدهد. شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان صدای جهانی طا-لبان شد و نشست‌هایی، از جمله کنفرانس سازمان همکاری اسلامی OIC را برای جمع آوری کمک‌های مالی برای افغانستان ترتیب داد. پاکستان معتقد بود که امریکا را شکست داده است.
با این حال، حتی یک سال هم از این موضوع نمی‌گذرد و این رویاها همچنان واهی به نظر می‌رسد. حملات علیه نیروهای امنیتی پاکستان در حال افزایش است.
درگیری‌ها در امتداد خط دیورند بین نیروهای پاکستانی و افغانستانی همواره رخ می‌دهد. پاکستان ناامید مجبور شد حملات هوایی و توپخانه‌ای را به افغانستان انجام دهد که منجر به کشته شدن ۴۷ افغان شد. امری که با واکنش تند کابل از جمله اعتراض در شورای امنیت سازمان ملل منجر شد. پاکستان از افغانستان خواست جلو فعالیت شبه‌نظامیان را در خاک خود بگیرد. چین نیز از هر دو طرف خواست «اختلافات خود را از طریق گفت‌وگو حل و فصل کنند.»
با این همه، پاکستان تنها در سال جاری بیش از ۱۰۰ نیروی امنیتی‌اش را در حملات تحریک طا-لبان پاکستان از دست داده است.
دلیل اصلی این است که عمران خان به همراه فیض حمید، رییس سابق آی‌اس‌آی مذاکرات مستقیم با تحریک طا-لبان پاکستان را آغاز کرد. دولت پاکستان و ارتش در مورد خواسته‌های تحریک طا-لبان پاکستان اختلاف نظر داشتند. عمران خان مایل به عفو و آزادی زندانیان تحریک طا-لبان پاکستان بود، در حالی که ارتش این کار را نکرد. حتی در داخل کشور نیز مخالفت‌هایی با موافقت دولت با خواسته‌هایش وجود داشت. در حالی که پاکستان طا-لبان را به حمایت از تحریک طا-لبان پاکستان متهم می‌کند، افغانستان می‌گوید که هرگز به کسی اجازه نمی‌دهد از خاک افغانستان علیه سایر کشورها، به‌ویژه علیه همسایگانش استفاده کند.
دلیل دوم نارضایتی طا-لبان از حصار کشی خط دیورند است. طا-لبان هرگز آن را به رسمیت نشناخت و خواستار مرز باز شد تا امکان رفت و آمد آزادانه پشتون‌های ساکن در هر دو طرف فراهم باشد که ادعاهای پاکستان را مبنی بر اینکه هدف از آن جلوگیری از عبور غیرقانونی، قاچاق و جابجایی شبه‌نظامیان است، به چالش می‌کشد. تبادل آتش بین طا-لبان و نیروهای پاکستانی و همچنین برچیدن حصار توسط طا-لبان به یک امر معمول تبدیل شده است.
دلیل سوم این است که پاکستان مرتباً از افغانستان اخاذی می‌کند. پیشنهاد هند برای ارسال کمک‌های بشری به مردم افغانستان، به مدت دو ماه در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت تا طا-لبان را تحت فشار قرار دهد. هند به دلیل محدودیت‌های پاکستان هنوز نتوانسته مقدار وعده داده شده را ارسال کند. پاکستان عمداً با بستن دروازه گذرگاه‌های مرزی خود، جابه‌جایی کالاهای افغانستانی را که از طریق گذرگاه‌های مرزی به سمت بازارهای هند و پاکستان می‌رود، به تأخیر می‌اندازد. امری که منجر به ضرر تاجران افغانستان و خشم کابل می‌شود.
چهارم، نارضایتی نسبت به تلاش پاکستان برای مداخله در امور داخلی افغانستان. عمران خان پیشنهاد فرستادن افراد حرفه‌ای به افغانستان را جهت کمک به حکومت‌داری کرد، به این معنی که طالبان ناتوان هستند. پاکستان همچنین از کابل خواست تا با روپیه پاکستان تجارت کند.
در عین حال، گزارش‌هایی از احیای جبهه مقاومت ملی (NRF) به رهبری مسعود در پنجشیر وجود دارد. جبهه مقاومت در مراحل اولیه حکومت طا-لبان سرکوب شد و رهبران آن به رغم ادعاها از کشور فرار کردند. احیای دوباره جبهه مقاومت حاکی از حمایت خارجی است. سناریوی کنونی در پنجشیر وخیم است و طا-لبان به طور مرتب متحمل تلفات می‌شوند. با توجه به اینکه ایالات متحده هیچ علاقه‌ای به افغانستان ندارد، روسیه در اوکراین درگیر است و هند نیز بی‌علاقه است؛ تنها گزینه پاکستان می‌ماند. اسلام‌آباد در ارتباط با چین احتمالاً از جبهه مقاومت پشتیبانی می‌کند.
گزارش‌های تایید نشده‌ای وجود دارد که رهبران جبهه مقاومت NRF، امرالله صالح و جنرال سادات به اسلام‌آباد سفر کرده و با رییس آی‌اس‌آی و جنرال باجوا رییس ستاد ارتش این کشور تعامل کرده‌اند. همچنین بر بنیاد گزارش‌ها، حدود ۱ هزار جنگجوی تحریک طا-لبان پاکستانی برای حمایت از طا-لبان به پنجشیر رفته‌اند. با درگیر شدن نیروهای مقاومت و تحریک طا-لبان پاکستان در پنجشیر، پاکستان سود خواهد برد. بنابراین، محتمل‌ترین حامی جبهه مقاومت NRF پاکستان است. طا-لبان از این موضوع آگاه است و به همین دلیل روابط بین دو کشور سرد شده است. این امر همچنین منجر به حملات بیشتر به نیروهای امنیتی پاکستان شده است.
کابل چیز زیادی برای از دست دادن ندارد. ظهور داعش در کنار تحریک طا-لبان پاکستان و بلوچ، چالش‌های امنیتی پاکستان را افزایش خواهد داد. رویکرد غلبه‌گرانه پاکستان بوده که تا حد زیادی منجر به وخامت روابط شده است. هیچ حکومتی، صرف نظر از اینکه چقدر فقیر یا ضعیف باشد، مایل نیست که با آن بدرفتاری شود و یا اینکه از دستورات پیروی کند. افغانستان نیز از این قاعده مستثنی نیست.
