آیا چین می‌تواند بین حکومت و طالبان صلح کند؟
اگر دولت چین بتواند میان گروه‌های رقیب افغانستان میانجی‌گری و آنها را وادار کند تا این مسایل را حل بسازد، مذاکرات تحت رهبری واشنگتن برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان می‌تواند از سر گرفته شود و حتی موفق هم باشد.
پس از آن که دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا مذاکرات صلح دوحه را با طالبان در ماه سپتمبر متوقف کرد، چین تلاش‌ها را برای میانجی‌گری در جنگ افغانستان افزایش داد. آیا نفوذ و تأثیر چین بالای این گروه شورشی می‌تواند مفید باشد؟
گروه‌های رقیب قرار است در چین در مورد احتمال آتش‌بس در افغانستان گفت‌وگو کنند.
سهیل شاهین سخنگوی طالبان در دوحه می‌گوید:« چین هیئتی را دعوت کرده است … تا در گفت‌وگوهای میان‌افغانی شرکت کنند.»
گفت‌وگوی به اصطلاح میان‌افغانی با هدف مصالحه بین گروه شبه نظامی طالبان و دولت افغانستان انجام می‌شود و موازی با مذاکرات این گروه و امریکا است.
اما طالبان می‌گویند که مقامات حکومت افغانستان از آدرس شخصی خود اشتراک خواهند کرد. این گروه شبه نظامی حکومت منتخب افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسد و آن را «دست‌نشانده امریکا» می‌داند.
شاهین می‌گوید:« تمام شرکت کنندگان از آدرس شخصی خود اشتراک خواهند کرد و نظریات شخصی خود را برای حل مسئله افغانستان بیان می‌کند.»
مذاکره‌کنندگان طالبان و مقامات افغانستان در گذشته با هم صحبت کرده‌اند.
مذاکرات تازه میان‌افغانی در چین بسیار مهم تلقی می‌شود، از آنجایی که مذاکرات صلح دوحه ماه گذشته از سوی رییس جمهور ترامپ متوقف شد.
این امر عقب‌گرد بزرگی برای تلاش‌های صلح افغانستان می‌باشد، چنانچه مذاکره کنندگان طالبان و امریکایی خیلی به توافق نزدیک شده بود.
شاهین در ماه سپتمبر به دویچه ویله گفت که طالبان با امریکا در دوحه به توافق رسیده است.
وی گفت:« ما سندی را در مورد چگونگی اجرای این توافق‌نامه نهایی کرده بودیم … توییت‌های رییس جمهور ایالات متحده ما را متعجب ساخت. ما هنوز درک نمی‌توانیم که چگونه ایالات متحده می‌تواند توافقاتی را که ماه‌ها در مورد آن مذاکره نمود و نهایی ساخت، فسخ کند. این اقدام اعتبار ایالات متحده را تضعیف کرد.»
از آن زمان به بعد، چین و پاکستان تلاش‌ها برای از سر گیری مذاکرات را افزایش داده است. ماه گذشته، هیئت طالبان با نماینده خاص چین برای افغانستان در پکن ملاقات کرد.
هارون میر تحلیل‌گر مسایل سیاسی به دویچه ویله می‌گوید:« چین سالهاست که روند صلح افغانستان را از نزدیک دنبال می‌کند.»
وی افزود:« چین از طریق متحد نزدیک خود پاکستان، تأثیر چشم‌گیری بر طالبان دارد. پکن همچنین روابط خوبی با سیاست‌مداران افغانستان برقرار کرده که از مذاکرات با گروه شورشی حمایت می‌کنند.»
روز جمعه، نمایندگان روسیه، چین، امریکا و پاکستان در مسکو توافق کردند که مذاکرات، به شمول از سر گیری هرچه عاجل گفت‌وگوها بین امریکا و طالبان، تنها راه صلح در افغانستان است.
کارشناسان بر این باورند که اختلافات بین کابل و طالبان مانع اصلی دستیابی به حل و فصل سیاسی در افغانستان است. تا زمانی که این مسایل حل نگردد، مذاکرات بین واشنگتن و طالبان نمی‌تواند ثمربخش باشد.
به همین دلیل، اگر دولت چین بتواند میان گروه‌های رقیب افغانستان میانجی‌گری و آنها را وادار کند تا این مسایل را حل بسازد، مذاکرات تحت رهبری واشنگتن برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان می‌تواند از سر گرفته شود و حتی موفق هم باشد.
آقای میر تأکید می‌کند:« اگر طالبان در مورد مذاکرات صلح جدی هستند، آنها باید با حکومت افغانستان گفت‌وگو کند.»
دلایل دیگر مشارکت چین
چین مرز کوتاهی با افغانستان در منطقه دورافتاده سین کیانگ دارد. پکن مدت‌هاست نگران ارتباطات گروه‌های شبه نظامی در سین کیانگ است؛ محل زندگی مردم اویغور مسلمان که به زبان ترکی صحبت می‌کنند.
جاوید کوهستانی تحلیل‌گر مسایل امنیتی می‌گوید:« چین همچنان به خاطر مسایل داخلی خود علاقه‌مند روند صلح افغانستان است. چین نگران است که شورشیان اویغور در ولایت سین کیانگ از جنگ افغانستان استفاده کنند.»
پکن همچنین علاقه‌مند است افغانستان را به سازمان همکاری‌های شانگهای، اتحادیه سیاسی، اقتصادی و امنیتی اوراسیا که در سال ۲۰۰۱ ایجاد شد، وارد کند.
کوهستانی همچنین بر این باور است که چین می‌خواهد ناتو و نیروهای امریکایی از افغانستان خارج شود تا بتواند نفوذ اقتصادی خود را در منطقه گسترش دهد.
کارشناسان معتقد هستند که بیش از هر کشور دیگر، چانس بزرگی برای چین وجود دارد تا تمام طرف‌های ذیدخل را بر سر میز مذاکره بکشاند و در تلاش راه حل بلند‌مدت برای جنگ ۱۸ ساله افغانستان باشد.
