اجماع ملی؛ اصل اساسی در مذاکرات صلح

در حال حاضر که بحث گفت‌وگوهای صلح به مرحله حساس رسیده و حتی کشورهای رقیب را در زیر یک چتر قرار داده است. اجماع منطقه‌ای در این خصوص وجود دارد، ولی شوربختانه در بحث اجماع ملی تاکنون دستاوردی وجود ندارد.

دیر زمانی‌ست که بحث گفت‌وگوهای صلح و برقراری آتش‌بس در افغانستان مطرح می‌گردد، ولی تاکنون حرکت‌های پیرامون آن نتوانسته به یک نتیجه ملموس دست یابد تا پدیدآورنده صلح و نابود کننده جنگ در این کشور باشد. با آن که حرکت‌های مختلفی برای برقراری صلح از آدرس‌ها و کشورهای مختلف انجام شود، اما کارساز واقع نشده است.
نماینده خاص ایالات متحده امریکا آقای زلمی خلیلزاد حدود ۹ دور با مقامات طالبان به میز گفت‌وگو نشست و مسائلی را به ‌دور از حضور حکومت افغانستان مطرح کرد، اما در نهایت این مذاکرات از سوی دونالد ترامپ متوقف شد. با این حال، قراربود که نشست بین‌الافغانی پکن بین حکومت افغانستان و طالبان به روز جمعه برگزار گردد، اما به‌خاطر فشارهای حکومت افغانستان این نشست به‌تعویق افتاد و قرار است که پس از اعلام نتایج انتخابات برگزار شود.
بدون تردید، باید گفت تا زمانی که حکومت جدید شکل نگیرد باورها براین است که تلاش‌های صلح بدون حضور حکومت موثر واقع نمی‌شود. اولویت فعلی این خواهد بود که حکومت جدید، پروسه صلح را مدیریت کند. در شرایط فعلی که نتیجه انتخابات معلوم نیست، هر گونه تلاش‌‌ برای صلح که جای خالی حکومت افغانستان در آن وجود داشته باشد، به‌نتیجه نمی‌رسد، همانگونه که مذاکرات امریکا و طالبان به نتیجه نرسید.
در حال حاضر که بحث گفت‌وگوهای صلح به مرحله حساس رسیده و حتی کشورهای رقیب را در زیر یک چتر قرار داده است. اجماع منطقه‌ای در این خصوص وجود دارد، ولی شوربختانه در بحث اجماع ملی تاکنون دستاوردی وجود ندارد. حامد کرزی و افراد پیرامونش و برخی از احزاب تلاش دارند تا مدیریت گفت‌وگوها را در دست داشته و آن را رهبری کند. از آن‌سو حکومت افغانستان به ‌رهبری محمد اشرف غنی با تعویق نشست پکن، تلاش دارد تا حکومت جدید رهبری پروسه صلح را بر عهده داشته باشد.
چهره‌ها، احزاب و جریان‌های سیاسی باید مرز میان رقابت‌های سیاسی و حفظ ارزش‌های ۱۸ ساله را تشخیص دهند و برای تقویت نظام مردم‌سالار و شهروندمحور در گفت‌وگوها، مذاکره و موافقت با طالبان به صورت واضح و نظام‌مند دولت افغانستان را کمک کنند. زیرا آنان کلیت جامعه‌ سیاسی کشور را تشکیل نمی‌دهند، ولی حکومت افغانستان یگانه مرجع رسمی مذاکرات است و می‌تواند از مردم افغانستان نمایندگی کند.
با توجه به جنگ خانمان‌سوز کولمبیا کشوری که حدود ۵۲ سال در جنگ و بحران به‌سر برد، اما سرانجام بر اساس طرح همه‌جانبه و مورد قبول همه‌ جوانب به ‌شمول گروه‌های مخالف به‌ویژه شورشیان «فارک» که طرف اصلی جنگ با حکومت کولمبیا بود و نهادهای مختلف سیاسی در این کشور، صلح برقرار گردید، جنگ در افغانستان نیز ختم خواهد شد، اما در حال حاضر مهم‌ترین اصل برای پیشبرد موفقانه گفت‌وگوهای صلح، اجماع ملی است. سیاسیون و احزاب باید از حرکت‌های یکجانبه و موازی دست برداشته و در کنار حکومت افغانستان به مصاف گفت‌وگو با طالبان بروند.