اختلافات در دولت ترامپ روی نقش «سیا» در افغانستان

مخالفان این طرح، استدلال کرده‌اند که اولاً این شبه نظامیان برای عملیات‌های خود به پشتیبانی هوایی ارتش امریکا نیاز دارند و ثانیاً، تهدید ناشی از داعش افغانستان علیه غرب چنان فوری و شدید نیست که افزایش بودجه گروه‌های شبه نظامی تحت رهبری سیا را توجیه کند.

منابع مطلع می‌گویند که مقام‌های ارشد کاخ سفید به دنبال اجرای طرحی برای جایگزینی ارتش امریکا در افغانستان با شبه نظامیان تحت رهبری آژانس مرکزی اطلاعات امریکا (سیا) هستند. بر اساس این طرح، شبه نظامیانی که سال‌هاست تحت نظارت سیا در افغانستان فعالیت می‌کنند، به بهانه مقابله با القاعده و داعش، نقش پررنگ‌تری می‌یابند و جایگزین نظامیان ارتش امریکا می‌شوند. با وجود حمایت مقام‌های عالی‌رتبه کاخ سفید از این طرح، جینا هاسپل رییس سازمان سیا و همچنین فرماندهان ارشد ارتش امریکا با این طرح مخالف هستند. مخالفان این طرح، استدلال کرده‌اند که اولاً این شبه نظامیان برای عملیات‌های خود به پشتیبانی هوایی ارتش امریکا نیاز دارند و ثانیاً، تهدید ناشی از داعش افغانستان علیه غرب چنان فوری و شدید نیست که افزایش بودجه گروه‌های شبه نظامی تحت رهبری سیا را توجیه کند. اختلاف نظر در مورد این طرح نشانگر شکافی است که میان حامیان خروج از افغانستان و ادامه حضور در این کشور در دولت امریکا وجود دارد. «این موضوع می‌تواند به مانعی در مسیر مذاکره‌کنندگان امریکایی و طالبان که برای پایان دادن به طولانی‌ترین جنگ تاریخ ایالات متحده تلاش می‌کنند، بدل شود. طالبان به صراحت
عنوان کرده است که میان نیروهای نظامی امریکایی و افسران سیا تفاوت چندانی قائل نیست. آن‌ها در جریان مذاکرات صلح جاری در قطر تأکید داشته‌اند که سیا هم باید مانند نیروهای نظامی بین‌المللی ظرف ماه‌ها یا چند سال آینده، افغانستان را ترک کند.» هرچند مذاکرات صلح امریکا با طالبان تا حد زیادی وضعیت نیروهای امنیتی افغانستان را در آینده روشن کرده، اما در مورد وضعیت شبه نظامیان و حمایت احتمالی امریکا از آن‌ها صحبتی نشده است. علاوه بر این، دولت افغانستان در روند مذاکرات حضور نداشته است، هرچند که انتظار می‌رود این گفت‌وگوها نهایتاً راه را برای مذاکره میان دولت افغانستان و طالبان هموار کند. «شبه نظامیان مورد پشتیبانی سیا در سرتاسر افغانستان فعالیت می‌کنند و توسط ایالات متحده و دولت افغانستان برای هدف قرار دادن هسته‌ تروریستی و شورشی به کار گرفته می‌شوند.» این شبکه متشکل از گروه‌های شبه نظامی که به «شاخه زمینی» (Ground Branch) معروف است، بعد از حملات یازده سپتمبر ۲۰۰۱ به مرکز تجارت جهانی نیویارک در افغانستان شکل گرفت و در ابتدا هدف از آن مقابله با طالبان بوده است. «برخی از این گروه‌ها به تشکیلات شبه نظامی بزرگتر، آموزش‌دیده و مجهز بدل شدند که در ابتدا تحت کنترول دولت افغانستان هم قرار نداشتند. از این شبه نظامیان برای عملیات‌های حساس و سری از جمله ردیابی رهبران سازمان‌های تروریستی در داخل مناطق بی‌قانون مرزی پاکستان، استفاده می‌شد.» در سال‌های اخیر قدرت این شبه نظامیان کاهش یافته و برخی از آن‌ها تحت نظر سرویس اطلاعاتی افغانستان قرار گرفته‌اند. علاوه بر این، این گروه‌ها در میان جامعه افغانستان گروه‌هایی منفور به شمار می‌آیند. «مردم افغانستان آن‌ها را به دست داشتن در حملات منجر به آمار بالای کشته‌های غیرنظامی و استفاده از تاکتیک‌های خشونت‌آمیز متهم می‌کنند. همین موضوع موجب شده تا بخش بزرگی از افغانستانی‌ها مخالف این نیروها باشند. ماه گذشته ریش‌سفیدهای قبیله‌ای افغانستان گفتند یورش یک گروه از نیروهای مورد حمایت امنیت ملی افغانستان به مرگ ۱۱ غیرنظامی در ولایت «پکتیا» منجر شده است. در نتیجه، دولت افغانستان مجبور به تحقیق در رابطه شده است.» افسرانی که فرماندهی این نیروها را بر عهده دارند، در ساختمانی در نزدیکی سفارت امریکا در کابل مستقر هستند. میزان حضور و تعداد افسران اطلاعاتی سیا در افغانستان کاملاً سری است، با این وجود مقام‌های کنونی و سابق امریکایی به این روزنامه گفته‌اند که حضور سیا در افغانستان تا همین حالا هم یکی از مرگبارترین مأموریت‌های تاریخ این سازمان بوده است. از زمان آغاز جنگ افغانستان تاکنون دست کم ۲۰ افسر سیا در این کشور کشته شدند