از استراتژی جنگ تا عقب‌نشینی سیاسی؛ چرا امریکا متناقض رفتار می‌کند
برخی کشورهای منطقه پیوسته خواستار میزبانی مذاکرات صلح بینالافغانی بودهاند. اما واشنگتن عملاً با این پروسهها مخالفت کرده است. ظاهراً حکومت وحدت ملی نیز به این همکاریهای منطقهای بیاعتنا بوده است.
وزیر دفاع امریکا در مسیر سفر به کابل اعلام کرد که واشنگتن نشانه‌هایی مبنی بر تمایل اعضای طالبان برای برگزاری مذاکرات صلح بعد از ۱۶ سال جنگ و درگیری دریافت کرده است.
جیمز متیس وزیر دفاع امریکا گفت که برخی از اعضای طالبان تمایل خود را برای مذاکرات اعلام کرده‌اند.
متیس گفت که به اعتقاد وی پیروزی در افغانستان هنوز امکان‌پذیر است؛ نه فقط الزاماً در میدان نبرد بلکه در تسهیل روند آشتی طالبان با دولت افغانستان.
متیس گفت: ما به دنبال پیروزی در افغانستان هستیم نه پیروزی نظامی، این پیروزی در آشتی سیاسی با طالبان خواهد بود. وی این اقدامات را تلاشی برای پاسخ به کسانی دانست که از ۱۶ سال جنگ خسته شده‌اند.
وی پیروزی در افغانستان را آشتی سیاسی میان طالبان و دولت افغانستان و توانمندی ارتش افغانستان در حفظ امنیت کشور دانست و گفت: افغانستان در این مرحله دیگر پناهگاهی برای انجام حملات بین‌المللی نظیر سوءاستفاده القاعده از این کشور به عنوان سکوی پرتابی برای حملات ۱۱ سپتمبر نخواهد شد.
سخنان وزیر دفاع امریکا درحالی ابراز میشود که حکومت وحدت ملی، اخیراً طرح صلح را به طالبان ارایه کرد. در این طرح، دولت ۱۸۰ درجه از مواضع خویش عقب‌نشینی کرده است. اما گروه طالبان نه تنها به طرح صلح کابل جواب مثبت ندادند؛ بلکه حملات خویش را در میدان جنگ تشدید کردند. چنانچه در یک هفته پسین صدها تن از نیروهای امنیتی در نبرد سنگین با طالبان جانهای شان را از دست دادهاند. بر بنیاد گزارش‌ها، در روزهای پیش‌رو میزان خشونتها به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت.
طالبان اعلام کرده‌اند که در جنگ جاری طرف آن‌ها واشنگتن است و حکومت افغانستان را به رسمیت نمیشناسند و بنابراین حاضر به گفتوگو و مذاکره با کابل نیستند.
ایالات متحده امریکا درحالی از نشانه‌ها در پروسۀ صلح افغانستان سخن می‌زند که مذاکرات صلح از چند ماه بدین‌سو عملاً متوقف میباشد. برخی کشورهای منطقه پیوسته خواستار میزبانی مذاکرات صلح بینالافغانی بودهاند. اما واشنگتن عملاً با این پروسهها مخالفت کرده است. ظاهراً حکومت وحدت ملی نیز به این همکاریهای منطقهای بیاعتنا بوده است.
این درحالی است که پژوهشگران معتقد هستند که بدون کمک و همکاری کشورهای منطقه امکان تأمین صلح در افغانستان وجود ندارد.
ایالات متحده با اعلام استراتژی تازهاش در جنوب آسیا و افغانستان، به پیروزی نظامی بر گروه‌های هراس‌افگن تأکید کرد و گفت که طالبان را در میدان جنگ شکست خواهند داد و به زور آن‌ها را حاضر به مذاکره و گفتوگو خواهند ساخت.
اما اکنون وزیر دفاع امریکا اعلام می‌کند که دیگر گزینه پیروزی نظامی روی دست نیست و تلاش دارند که با طالبان به تفاهم برسند و از طریق مذاکرات سیاسی قضیه افغانستان را حل و فصل سازند. واشنگتن در جریان چندماه گذشته به تکرار درباره صلح افغانستان دیدگاههای متضاد و متناقض ارایه کرده است. گاهی از صلح سخن میگویند و گاهی بر طبل جنگ و غلبه نظامی بر شورشیان مسلح می‌کوبد.
اما کشورهای منطقه پیوسته گفتهاند که «جنگ افغانستان راه حل نظامی ندارد.» واقعیت این است که با جنگ و افزایش خشونتها نمیتوان قضیه افغانستان را یکطرفه ساخت. بهترین راه برای پایان خشونتهای ویرانگر جاری در این کشور، تداوم مذاکرات داخلی و بینالافغانی است.
جنگ افغانستان ابعاد وسیع داخلی، منطقهای و جهانی دارد. نخست باید گروه‌های سیاسی و اجتماعی در درون جامعه افغانستان در پیوند به مسایل کلان کشوری به توافق و اجماع نظر دست یابند و سپس به دنبال تفاهم و گفتوگو با گروه‌های شورشی برایند. متأسفانه اکنون در پیوند به مذاکرات صلح و دیگر مسایل مهم ملی، میان چهرههای سیاسی و مردم دیدگاه واحد وجود ندارد.
از جانب دیگر، قضیه افغانستان با منازعات کلان منطقهای گره خورده است. سالها یک منازعه روشن میان هند و پاکستان، ایران و عربستان و برخی کشورهای دیگر در قضیه افغانستان و دیگر مسایل منطقهای وجود دارد.
مهمتر از همه، کشورهای منطقه در خصوص برنامه امریکا در افغانستان و منطقه مشکوک هستند و معتقد هستند که واشنگتن برنامهای برای تأمین صلح و ثبات در افغانستان ندارد. حتا در جامعۀ افغانستان دیدگاه حاکم این است که اگر ایالات متحده امریکا بخواهد، در مدت کمی صلح را در افغانستان تأمین خواهد کرد.
با این وضع، خوش‌بینی دربارۀ وضعیت افغانستان کمکی به وضعیت ناهنجار و بحرانی این کشور نمیکند. جامعۀ جهانی باید برای پایان خشونتهای طولانی و طاقت‌فرسا در افغانستان راهکار سازنده و قابل قبولی را ارایه کند.
منبع : افغانستان رو
