از جان کیری تا پمپئو؛ حکومت وحدت ملی منتفی است!

نباید انتظار داشت که وزیر امور خارجه امریکا از آن سر دنیا برخاسته، رنج سفر را در این بحران کرونا به جان خریده که مثلاً فرمول حکومت وحدت ملی را دوباره افتتاح کند. آقای پمپئو در خوش بینانه ترین حالت، آمده که توافقنامه صلح کشورش را با طالبان تقویت کند.

مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا پس از چاشت امروز دوشنبه(۴ حمل) در یک سفر غیر منتظره وارد کابل شد. این نخستین سفر مایک پمپئو به کابل پس از آغاز به کار حکومت جدید به رهبری رییس جمهور غنی است.
برخی منابع گزارش داده‌اند که آقای پمپئو با رییس جمهور غنی و داکتر عبدالله دو رقیب قدرت در افغانستان دیدار جداگانه داشته است. پیش از دیدار آقای پمپئو با رییس جمهور غنی و آقای عبدالله، گمانه‌هایی مبنی بر میانجی گری او برای حل اختلافات و فرمولی احتمالی، شبیه حکومت وحدت ملی مطرح شده است.
اما به چند دلیل می‌پندارم که سناریویی شبیه حکومت وحدت ملی برای هیچ طرف پذیرفتنی نیست.
۱) ارگ:
در بیش از پنج سال عمر حکومت وحدت ملی همواره میان ارگ و سپیدار ستیزه بود بر سر این که کی در کجا نصب شود و چه تصمیمی در مورد چه موضوعی اتخاذ گردد. در کمپاین‌های انتخاباتی رییس جمهور غنی به کرات بیان کرد که در عمر حکومت وحدت ملی یک دست و پایش بسته بوده و نمی‌توانسته هیچ برنامه‌ای را به درستی تطبیق کند. آقای غنی به کلی امکان به وجود آمدن حکومت وحدت ملی ثانی را رد کرده است.
۲) سپیدار:
هرچند در این عنوان چندان مطمئن نیستم، ولی تا جایی که رادیکالیزم محیط بر عبدالله را می‌بینم، بعید می‌دانم آن‌ها نیز راضی به تقسیم قدرت برای پنج سال باشند، در این میان عبدالله را استثنا می‌دانم، او سیاستمداری زیرک است و اگر زمینه مساعد شود، می‌تواند پنج سال آینده را در یک پُست تشریفاتی- مثلاً وزیر ارشد در امور کابینه، سپری کند، اما آنچه اکنون عبدالله را ناگزیر به اتخاذ مواضع رادیکال کرده است، نه شخص او که حضور چهره‌های رادیکال در اطراف او است. احتمالاً عبدالله تلاش می‌کند از این حیطه بیرون شود.
۳) وضعیت کشور:
وضعیت سیاسی و امنیتی کشور در لبه پرتگاه سقوط به عدم است، از یک طرف هیولای «امارت اسلامی» و از جانب دیگر بحران‌های داخلی هیچ مصلحتی را بر نمی‌تابد. اگر دوباره مودل حکومت وحدت ملی مطرح شود، هم مشروعیت دموکراسی زایل می‌شود و هم مردم به انواع نظام‌های خودکامه مراجعه خواهند کرد.
۴) امریکا:
امریکایی‌ها در پنج سال گذشته آن قدر که از حکومت وحدت ملی رنج بردند، از حضور دو دهه‌ای در افغانستان و عراق و حتا تقابل ۴۰ ساله با ایران چنین رنج مضاعف نبرده بودند. ایالات متحده این بار عزم را جزم کرده که برود و هیچ وضعیتی نمی‌تواند آنان را نگاه دارد. در پنج سال گذشته، ایالات متحده از یک طرف با تروریزم مبارزه داشت و از جانب دیگر مواظب کابل بود که شیرازه حکومت از هم نپاشد. اگر یادتان باشد، سفیر جان بس هر روز در اقامتگاه رییس صاحب اجرایی دیده می‌شد، حکمت بالغه آن این بود که هر طوری شده، داکتر صاحب را زیر کنترول داشته باشند.
۵) انتخابات مشروع تمام شده است:
در زمانی که حکومت وحدت ملی به وجود آمد، نه برنده و بازنده انتخابات معلوم بود و نه قرار بود که معلوم شود، اکنون همه چیز تمام شده است. برنده و بازنده انتخابات معلوم است و اگر داکتر صاحب عبدالله به عناد خود ادامه دهد، بر بنیاد قوانین نافذه کشور «یاغی و باغی» محسوب شده و می‌تواند سرکوب شود.
پس نباید انتظار داشت که وزیر امور خارجه امریکا از آن سر دنیا برخاسته، رنج سفر را در این بحران کرونا به جان خریده که مثلاً فرمول حکومت وحدت ملی را دوباره افتتاح کند. آقای پمپئو در خوش بینانه ترین حالت، آمده که توافقنامه صلح کشورش را با طالبان تقویت کند.