افرادی که با استفاده از نام خبرنگار به خارج پناهنده شده، برگردانده خواهد شد
با آنکه نهادها و سازمانهای ملی و بینالمللی زیر نام حمایت از رسانهها و خبرنگاران فعالیت داشتند امروزه این خبرنگاران هستند که دیگران از هویت شان سوءاستفاده میکنند و آنها را میفروشند
مصاحبه از رسول شهزاد
آزادی بیان و رسانهها یکی از دستاوردهای دو دهه اخیر در کشور محسوب میشود اما، با سقوط کابل به دست طا-لبان رسانهها و خبرنگاران فراز و فرود زیادی را تجربه کردهاند. در سه ماه اخیر فعالیت تعدادی از رسانهها متوقف شده و خبرنگاران زیادی شغل شان را از دست دادند.
با آنکه نهادها و سازمانهای ملی و بینالمللی زیر نام حمایت از رسانهها و خبرنگاران فعالیت داشتند امروزه این خبرنگاران هستند که دیگران از هویت شان سوءاستفاده میکنند و آنها را میفروشند.
خبرگزاری دید در مورد وضعیت رسانهها و ایجاد مرکز رسانهای افغانستان مصاحبهای با صمیم فروغ فیضی سخنگوی این نهاد انجام داده است که تفصیل آن در ذیل آمده است.
خبرگزاری دید: ضرورت ایجاد نهاد رسانهای افغانستان در شرایط کنونی چیست؟
فیضی: مرکز رسانهای افغانستان در حالی ایجاد شده است که وضعیت رسانهها و خبرنگاران در کشور شکننده است و ما جمعی از همکاران خبرنگار به منظور حمایت از رسانهها و خبرنگاران واقعی گرد هم آمدیم تا یک چتر واحد و آدرس مشخص برای خبرنگاران کشور داشته باشیم.
خبرگزاری دید: نهادهای زیادی تحت نام حمایت از خبرنگاران فعالیت میکردند آیا نیاز بود که نهاد دیگری ایجاد شود؟
فیضی: در شرایط بحرانی که باید این نهادها در کنار خبرنگاران میمانند و از آنها به عنوان صدای رسای آزادی بیان حمایت میکردند، ولی این نهادها با استفاده از وضعیت پیش آمده فرار را بر قرار ترجیح داده و خبرنگاران را تنها گذاشتند. جمعی از خبرنگاران دردمند در نهاد رسانهای افغانستان گردهم آمدند تا بتوانند با نهادهایی که از نام خبرنگاران استفاده میکنند مبارزه کرده و تمام خبرنگاران را در یک آدرس مشخص گردهم آوردند تا این آدرس به عنوان یک پل ارتباطی میان خبرنگاران کشور باشد؛ تا ما بتوانیم از این آدرس با حکومت فعلی و از طرف دیگر با نهادهای بینالمللی حامی رسانهها و خبرنگاران در ارتباط باشیم.
خبرگزاری دید: در مورد سوء استفاده از هویت خبرنگاران نهاد شما نهاد رسانهای افغانستان تاکنون دستاوردی داشته و چه کسانی از هویت خبرنگاران استفاده کردند.
فیضی: ما در حال حاضر روی یک دیتابیس برای درج خبرنگاران از سراسر کشور کار میکنیم تا خبرنگاران واقعی را شناسایی کرده و برای حمایت از آنها کار کنیم. نهاد رسانهای افغانستان به منظور جلوگیری از سوءاستفاده از نام و هویت خبرنگاران در کشور ایجاد شده است. زمانی که ما مشکلات و چالشهای خبرنگاران را با نهادهای بینالمللی شریک کردیم آنها به ما وعده دادند، کسانی که به نام خبرنگار از افغانستان بیرون شدند و در کمپها به سر میبرند آنها فقط مهمان هستند و در یک پروسه شفاف بعد از بررسی اسناد و مدارکشان دوباره به افغانستان برگردانده خواهد شد. نهادهای زیادی تحت عنوان حمایت از خبرنگاران در کشور کار میکرد که هیچ کدام شان نتوانستد مشکلات خبرنگاران را حل کنند آنها از نام خبرنگاران هزاران پروژه را گرفتند و تغذیه شدند و حالا که خبرنگاران به حمایت نیاز دارند پشت شان را خالی کرده و فرار کردند. همانطوری که نهاد رسانهای افغانستان از سوی خبرنگاران ایجاد شده تصمیم دارد که با این نهاد نشست داشته باشد و مسئولان آنها پرسیده شود که شما برای خبرنگاران چی کار کردید که این تصفیه حساب را خود خبرنگاران با این نهاد پیش خواهد برد.
خبرگزاری دید: با سقوط کشور، تهدید علیه خبرنگاران شدت گرفت آیا گفته میتوانید که در کجا بیشترین تهدید علیه خبرنگاران وجود داشته؟
فیضی: ما به منظور ایجاد عرضه خدمات بهتر به خبرنگاران ایجاد شدیم تا بتوانیم خبرنگاران خود را زیر یک سقف واحد جمع کنیم. ما همچنان تلاش داریم که بتوانیم با حکومت فعلی در مورد حق دسترسی به اطلاعات و مشکلات فراراه خبرنگاران صحبت کنیم تا کسی نتواند برای خبرنگاران در هیچ جای از کشور مزاحمت ایجاد کند. مسئولان حکومت فعلی نیز اطمینان دادند که در قسمت پوشش خبری خبرنگاران میتوانند با رعایت فرهنگ اسلامی و افغانی تمام رویدادها را پوشش بدهند همچنان خبرنگاران زن میتوانند با مراعات حجاب اسلامی به کار شان بروند.
خبرگزاری دید: بعد از سقوط کشور خبرنگاران در کدام ولایات با مشکلات جدی مواجه شدند؟
فیضی: یکی از همکاران خبرنگار ما در مزارشریف وقتی با ایست بازرسی طا-لبان مواجه میشود افراد طا-لبان تیلفون او را چک کرده و در فیسبوکش مطالب علیه «امارت اسلامی» و در حمایت از جبهه مقاومت نشر شده بود افراد طا-لبان وی را بازداشته کرده و زمانی که قضیه به ما رسید ما فوراً اقدام کردیم و مشکل پیش آمده را حل کردیم.
خبرگزاری دید: به صورت مشخص گفته میتوانید که در کدام ولایت کشور برای خبرنگاران محدودیت وجود دارد؟
فیضی: وضعیت کشور دگرگون شد و این تغییرات بزرگ سیاسی روی تمام عرصهها تاثیر زیادی برجای گذاشت. رسانهها به عنوان چشم و گوش یک جامعه در تحولات بزرگ کشوری حرکت رو به پایین داشته و مشکلات زیادی سد راه رسانهها شکل گرفت. عدم آگاهی افراد طا-لبان از برخورد با خبرنگاران باعث نگرانی ما شده و ما در آینده نزدیک تصمیم داریم که برنامه آگاهی دهی را چندین ولایت برای افراد طا-لبان برگزار کنیم که در این زمینه با برخی از مسئولان «امارت اسلامی» صحبت کردیم.اما آنچه برای ما مهم است اینکه مسئولان حکومت فعلی تعهد کردند که در قسمت حق دسترسی به اطلاعات هیچ مشکلی وجود ندارد و رسانهها میتواند آزادانه حکومت را نقد کنند و فعالیت شان را ادامه دهد.
خبرگزاری دید: طرزالعمل هشت مادهای امارت اسلامی برای رسانه ها محدودیت ایجاد نکرده؟
فیضی: ما در قسمت این طرزالعمل با سخنگوی وزارت امربالمعروف و نهی از منکر صحبت کردیم و گفتیم اگر رسانهها خلاف این دستورالعمل فعالیت کنند آیا با برخورد جدی «امارت اسلامی» مواجه میشوند، سخنگوی وزارت امربالمعروف و نهی از منکر در این خصوص گفته است که این طرزالعمل اجباری نیست و این در حد یک خواهش از رسانهها است که بعد از این رسانهها با فکر و فرهنگ غربی فعالیت نکند و با چارچوب اسلامی و افغانی نشرات داشته باشند.
خبرگزاری دید: تشکر از شما
فیضی: از شما نیز سپاسگزارم