پانزده سال پیش در ۱۱ سپتمبر۲۰۰۱ حملات هراسافکنانه و خونین در امریکا، و هدف قراردادن برج‌های دوقولو تجارت جهانی لرزه بر پیکره قدرت‌های غربی انداخت. این رویداد سبب شد که افکارعمومی و سیاست‌های غرب متوجه افغانستان شود. قدرت‌های غربی برای تلافی حملات یازدهم سپتامبر و نابودی مراکز هراسافکنی در افغانستان و سقوط سیطره طالبان به این خطه لشکر کشیدند. مبارزه با تروریزم به عنوان شعار و استراتژی کلی، و گروه‌های تروریستی چون القاعده و طالبان به طور اخص از اهداف اساسی این لشکرکشی خوانده شد. آنان به جهانیان اعلام داشتند برای” به خاک‌مالیدن بینی القاعده و طالبان” و “به محاکمه‌کشاندن رهبران آنان” به افغانستان آمده‌اند. مسئله” توسعه دموکراسی” در منطقه نیز از داعیه‌های دیگر بسیج قدرت‌های غربی در منطقه و افغانستان قلمداد گردید. آنان وعده سپردند که افغانستان را به بهشت منطقه و الگوی پذیرفتنی کشورهای منطقه بدل خواهند ساخت…
بدون تردید وقوع این تحولات و رویکردهای جدید غرب، افغانستان را از لحاظ سیاسی و اجتماعی و اقتصادی وارد مرحلهی تازهای کرد. شکل‌گیری این مرحله جدید روحیه و امیدی تازه و خوش‌بینانه نسبت به آینده برای مردم آفرید؛ اما این خوش‌بینی و خوش‌باوری” دولت مستعجل” بود. چون بزودی روند اوضاع به گونه‌ای دگرگون شد که گویا هیچ تغییری پیش نیامده است. در این دگرگونی نه تنها وعده‌های یادشده تحقق نیافت؛ بلکه رویدادهای خونین و تحولات رازآلود بعدی نشان داد که افغانستان پس از واقعه یازدهم سپتامبر بحرانها و چالش‌های جدید و از نوع دیگری را باید تجربه نماید. اینک مردم افغانستان پس از پانزده سال بدین باور رسیده‌اند که با وجود تحقق تغییراتی در زندگی شان، همچنان باید با ترس از ناامنی و چالش‌های اساسی دیگر روزگار خود را سپری نمایند. با وقوع رویدادهای خونین و تکان‌دهنده پیاپی و آشفتگی سیاسی و از هم‌گسیختگی ساختارهای حکومتی، آنان نسبت به آینده شدیداً نگران هستند. واقعیت‌های جاری حکایت از آن دارند که نه تنها تروریست‌های دیروز چون طالبان همچنان قوی باقی مانده‌اند، بل اینک شکل و گونه‌های تازه‌تری از تروریزم همچون داعش زندگی و حیات مردم و امنیت کشور و ثبات منطقه را باخطر جدی روبه‌رو کرده است.
اگر رویدادهای چند روز اخیر و هشدارهای داده‌شده را مورد نظر قرار دهیم، به ریشه این نگرانی‌ها به خوبی پی خواهیم برد. چند روز پیش، شفاخانه مرکزی کابل، که یکی از مهم‌ترین مراکز درمانی و امن‌ترین شفاخانه کشور دانسته می‌شد؛ با وجود تدابیر سخت امنیتی به شکل مرموز هدف حمله مهاجمین مسلح قرار گرفت. در حالی‌که این شفاخانه در چند قدمی ارگ ریاست جمهوری و سفارت امریکا و وزارت دفاع ملی قرار دارد، مهاجمین توانستند در آن به ساده‌گی رخنه نموده و به مدت بیش از هفت ساعت این شفاخانه را در کنترل خود داشته باشند. تروریستان در کشتار و زخمی‌ساختن بیماران بستری‌شده دریغ نورزیدند. با پایان‌یافتن جنگ در این شفاخانه و به هلاکت‌رسیدن تروریست‌ها، گروه داعش مسئولیت این جنایت را به عهده گرفت. هنوز رازهای سر به مهر این حمله مرگ‌بار باز نشده بود که خبرگزاری‌ها اعلام داشتند که میدان هوایی نظامی خوست نیز مورد حمله مهاجمین قرا رگرفته است. گزارش‌ها حاکی از آنست که پس از انجام انفجار توسط یک انتحاری راه ورود برای سایر مهاجمین باز شده است. همچنین گفته می‌شود که اکثر نظامیان در این میدان، خارجی‌ها هستند. با وقوع چنین رویدادهای پیاپی در مرکز و سایر ولایت‌های کشور، کاملاً پیداست که هیچ نقطه‌ای از کشور و مراکز دولتی و خصوصی از تهدید حملات تروریست‌ها در امان نیستند.
در پی وقوع چنین رویدادهای خونین و تکان‌دهنده، سازمان ملل نیز در باره وضعیت امنیتی کشور اظهار نگرانی جدی نموده و گفته است که وخامت اوضاع امنیتی رو به افزایش است و نبرد میان نیروهای امنیتی و طالبان که در سال ۲۰۱۶ به اوج خود رسیده بود، در سال ۲۰۱۷ نیز همچنان ادامه خواهد داشت. این سازمان در جزئیات گزارش خود افزوده است که وضعیت افغانستان در کل رو به وخامت بوده و در جریان یک سال حدود ۲۴۰۰۰ رویداد امنیتی را ثبت نموده است که این آمار، افزایش ۵ درصدی را نسبت به سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد. همچنین گزارش سازمان ملل، برخلاف ادعاهای مقامات امنیتی کشور اذعان دارد که داعش حضور خود را در ولایت‌های ننگرهار، کنر و نورستان همچنان حفظ کرده‌است.
آگاهان سیاسی و نظامی با درنظرداشت وضعیت امنیتی کشور معتقدند که مجموع راهکارهای داخلی و خارجی حکومت در زمینه حاکمیت قانون، توسعه حاکمیت دولت مرکزی، تقویت، انسجام نیروهای امنیتی کشور و مبارزه با فساد، ایجاد اشتغال و تقویت اقتصاد کشور و بخصوص در زمینه مبارزه با مخالفین و پیش‌بردن روند صلح دچار ضعف جدی بوده است. بنابراین با توجه به پایان‌رسیدن سال روان و آغاز سال جدید چنانچه حکومت وحدت ملی نسبت به راهکارها و برنامه‌های موجود تجدید نظر جدی و قاطع ننماید، وضعیت در سال آینده بیش از پیش نگران‌کننده و تاریک خواهد بود.
مراد مرادی- خبرگزاری دید
