افغانستان ناامنترین کشور جهان؛ حضور امریکا چه سودی داشته؟
اکنون وضعیت امنیتی افغانستان به رغم حضور ۱۸ ساله امریکا به باتلاقی میماند که سرنوشت محتوم شهروندان آن فرورفتن این گودال تباهی است. این جا نه یارای تقلایی است و نه تقلا را سود
گزارش تازهای منتشر شد که در آن افغانستان جای سوریه را به عنوان ناامنترین کشور جهان به خود اختصاص داد. پیشتر سوریه به حیث ناامنترین کشور جهان معرفی شده بود. اکنون پرسش پیش آمده این است که پس از حضور ۱۸ ساله، ایالات متحده امریکا در افغانستان چه دستاوردی به همراه داشته است.
سقوط افغانستان به عنوان ناامنترین کشور جهان به این معنا میتواند باشد که امریکاییها در این چند سال در کارشان به عنوان متحد کابل دچار مشکلات جدی بودهاند. البته نباید فراموش کرد که دولتهای افغانستان به ویژه حکومت وحدت ملی بیشتر مقصر بوده است.
درست است که حکومت افغانستان نتوانسته از حضور و حمایت امریکا و جامعه جهانی بیشترین استفاده را بکند اما، کاخ سفید خواسته یا ناخواسته در برابر کوتاهیها و بیکفایتیهای کابل بیتفاوت بودهاند. این سهلانگاری خود پرسش برانگیز است.
در حکومت وحدت ملی به وضوح تجربه شد که سیاست و پالیسی کاخ سفید پرسش برانگیز است. حالا امریکا پس از ۱۸ سال حضور در افغانستان در صدد این است که افغانستان را به شکلی ترک کند. فرایند گفتوگو به گروه طالبان به منظور پایان جنگ افغانستان به شدت جریان دارد. دیده میشود که این کشور برای دست یافتن به یک توافق با گروه طالبان به گونه جدی عجله دارد. نفس این عجله به باور نویسنده خطرناک است. هر چند که میگویند امریکا به عنوان یک متحد با کابل خواهد بود.
ناامنی و تسلط گسترده طالبان بر جغرافیای افغانستان خود ناکامی حضور امریکا را اثبات مینماید. جدا از تسلط گروه طالبان، گروه موسوم به داعش نیز در افغانستان ظهور کرده است. داعش در عراق و سوریه شکست خورد و حالا گزارشاتی وجود دارد که این گروه در افغانستان مانور خواهد داد. امریکا ۱۸ سال پیش به افغانستان آمد تا به طور مشخص از گروه القاعده انتقام بگیرد. فرماندهان ارشد کاخ سفید در این اواخر بارها اعتراف کردهاند هنوز گروه القاعده در افغانستان حضور دارد و دیده میشود.
به تازگی زلمی خلیلزاد نماینده ارشد وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان گفته اگر ایران بخواهد در روند صلح برای کابل مانع ایجاد کند، با امریکا طرف خواهد بود. آقای خلیلزاد به تازگی گفته، یکی از سیاستهای حضور امریکا در افغانستان این بوده که با رقیبهای خود نیز پیکار کند. این رویکرد خود نشان میدهد که کاخ سفید جدا از کمک به کابل، نگاهی هم به رقبای خود داشته باشد.
اگر امریکا با ایران همسایه افغانستان مشکل دارد و تهران را به چشم یک رقیب نگاه میکند، درست اما درست نیست که افغانستان قربانی این تقابل شود. ایران میتواند به عنوان یک همسایه کابل را کمک کند.
اکنون جدا از کابل، ایران و روسیه هم از قوت گرفتن گروه داعش در افغانستان نگران و پریشان هستند. ایران و روسیه نگرانند که مبادا داعش در افغانستان تهدیدی برای آنان باشد. ناکامی امریکا در دوره کاری حکومت کنونی بیشتر مشاهده شد. این کشور هیچ در برابر تمامیتخواهیهای آقای غنی اعتراض کار ساز نکرد. آقای غنی با همین سیاستها به تنهایی توانسته است که کشور را در آستانه سقوط و فروپاشی قرار دهد.
این ادعا از سوی امریکا بارها مطرح شده که آنها افغانستان را در حوزه دولت سازی کمک کرده است و میکند اما، در این چند سال اتفاقاتی رخ داد که این ادعای امریکا را به نحوی رد میکند. در سه سالی که گذشت حکومت امریکا موفق نشد که کابل در برگزاری انتخابات پارلمانی کمک کند. پس از سال تاخیر انتخابات پارلمانی با انبوهی از تقلب و تخطی برگزار شد.
به باور نویسنده، افغانستان از حضور و حمایت امریکا استقبال میکند و بارها سپاسگزاری نموده، اما حضور امریکا در افغانستان میتوانست بهتر از این برای ما موثر باشد. شکی نیست که ما هم مقصر بودهایم ولی امریکا هم زیاد در قبال کابل جدی نبوده است. با مطرح شدن پروسه صلح و آغاز گفتوگوهای صلح تجربه شد که واشنگتن تصمیم ترک افغانستان را دارد و موضوع خروج نیروهای امریکایی از افغانستان به طالبان در پروسه صلح روحیه بیشتر اهدا کرد.
اکنون وضعیت امنیتی افغانستان به رغم حضور ۱۸ ساله امریکا به باتلاقی میماند که سرنوشت محتوم شهروندان آن فرورفتن این گودال تباهی است. این جا نه یارای تقلایی است و نه تقلا را سود.