امنیت نداریم و محدودیتها بر کار ما در حال افزایش است
رسول شهزاد_ کابل
خبرگزاری دید: به دنبال نشر گزارش فدراسیون جهانی خبرنگاران که در آن افغانستان با ۹ خبرنگار کشته شده در صدر کشورهای خطرناک برای کار خبرنگاری قرار گرفته، شماری از خبرنگاران در کابل میگویند که امنیت ندارند و با گذشت هر روز محدودیتها بر عرصه کاری آنان افزایش مییابد.
اخیراً فدراسیون بینالمللی خبرنگاران، افغانستان را به عنوان خطرناکترین کشور برای خبرنگاران شناسایی کرده و گفته است که در جریان سال ۲۰۲۱ میلادی دستکم ۴۵ خبرنگار و کارمند رسانهای در جهان کشته شده و ۳۶۵ خبرنگار دیگر هنوز در زندان بسر میبرند.
براساس گزارش این فدراسیون، افغانستان با ۹ کشته در صدر فهرست کشورهایی قرار گرفته است که در آن بیشترین خبرنگار کشته شدهاند. مکسیکو، هند و پاکستان پس از افغانستان در ردههای دوم تا چهارم کشورهایی قرار گرفتهاند که در آن بیشترین خبرنگار کشته شده است.
شماری از خبرنگاران در افغانستان از «امارت اسلامی» طا-لبان میخواهد که امنیت جان خبرنگاران را تامین کنند چون خبرنگاران بازتاب دهنده تمام رویدادها در کشور هستند.
مینه حبیب یکی از زنان خبرنگار در افغانستان در صحبت به خبرگزاری دید گفت، بعد از سقوط کشور به دست طا-لبان وی به عنوان یک خبرنگار زن با محدودیتهای زیاد برای دسترسی به اطلاعات مواجه شده است.
خانم حبیب افزود که بعد از حاکمیت طا-لبان بر کشور ۹۵ درصد از خبرنگاران زن بیکار و شمار زیاد شان کشور را ترک کردند؛ زیرا محدودیتهای زیادی برای خبرنگاران زن از سوی امارت اسلامی وضع شده است.
وی افزود که با وجود تمام محدودیتها به کار اطلاعرسانی ادامه داده و این کار را با علاقه زیادی پیش خواهد برد.
حبیب همچنان گفت خبرنگاران همواره با رفتارهای خشونتآمیز افراد طا-لبان قرار میگیرند و این رفتار نیروهای طا-لبان خبرنگاران را در معرض خطر جدی قرار میدهد.
وی از نهادهای بینالمللی میخواهد که برای رسیدگی به وضعیت خبرنگاران صدای خبرنگاران را بشنوند و برای بهبود وضعیت آزادی بیان از خبرنگاران حمایت کند.
خانم حبیب میگوید که در جریان تهیه گزارش از زنان معترض از سوی نیروهای طا-لبان مورد ضرب و شتم قرار گرفته و افراد طا-لبان کمره عکاسی وی را ضبط کردند.
لطیف یعقوبی یکی دیگر از خبرنگاران در صحبت به خبرگزاری دید میگوید که طا-لبان با اعمال قوانین بر رسانهها آزادی بیان را از بین میبرند و باید در این مورد تجدد نظر کنند.
آقای یعقوبی میگوید در حالی که وضعیت خبرنگاران پیش از طالبان نیز بحرانی بود و تهدیدهای جانی علیه آنها وجود داشت ولی زمینه دسترسی به اطلاعات نسبت به دولت امارت اسلامی بهتر بود. بعد از رویکار آمدن طا-لبان محدودیتهای زیادی بر رسانهها و خبرنگاران وضع شده است که باید براساس دستورالعمل وضع شده پیش برود.
بعد از تاریخ ۲۴ اسد تاکنون دهها رسانه فعالیتش را متوقف کرده و دهها تن از خبرنگاران بیکار شدند. این رسانهها گفتهاند که در وضعیت بد مالی به سر میبرند.
یعقوبی میگوید: خبرنگاران با تهدیدهای امنیتی مواجه است و افراد طا-لبان بارها خبرنگاران را لتوکوب و بازداشت کرده است که این نشان دهنده نبود یک فضای امن برای اطلاعرسانی است.
در همین حال، سید یاسین متین مسئول خانه ملی خبرنگاران در صحبت به خبرگزاری دید میگوید که تعداد زیادی از خبرنگاران که بعد از سقوط کشور بیکار شدند در وضعیت بد مالی به سر میبرند که حتا برخیشان پول خرید یک قرص نان را ندارد.
آقای متین میگوید امارت اسلامی به تعهداتی که در قبال رسانهها و خبرنگاران داشت عمل نکرد و این چالشهای زیادی را برای خبرنگاران ایجاد کرده است.
وی افزود که تهدیدهای امنیتی برای خبرنگاران در سطح بالا وجود دارد و افراد طا-لبان خبرنگاران را به عنوان جاسوسان کشورهای غربی فکر میکنند که در مواردی باعث آزار و اذیت آنها میشوند.
آقای متین افزود در دو دهه اخیر این خبرنگاران بودند که برای رسیدن به آزادی بیان قربانی دادند و نباید دستاوردهای شان از بین برود. او گفت ما امیدواریم که کشورهای جهان مخصوصاً فدراسیون جهانی خبرنگاران برای حل مشکلات و حق دسترسی به اطلاعات با خبرنگاران افغانستان همکاری کند.
ضامنعلی عرفان یکی دیگر از خبرنگاران میگوید که تهدیدات امنیتی و مشکلات اقتصادی برای تمام خبرنگاران وجود دارد.
آقای عرفان میگوید نیروعای طا-لبان و برخی از عوامل دیگر تهدید جدی برای امنیت خبرنگاران است، دسترسی نداشتن به اطلاعات نیز از مواردی است که کار خبرنگاری را در افغانستان دشوار ساخته است.
وی افزود یکی از محدودیتها برای خبرنگاران از سوی مقامات امارت اسلامی وضع شده این است که آنها میخواهند اخبار باید طبق خواست و در چارچوب مشخص نشر شود در حالی که این امر خلاف کار خبرنگاری است و خبرنگاران همیشه با در نظر داشت اصل بیطرفی رویدادها را پوشش داده است.
آقای عرفان از نهادهای بینالمللی میخواهد که مشکلات امنیتی و اقتصادی خبرنگاران افغانستان را بررسی کنند و سران امارت اسلامی را برای تامین امنیت خبرنگاران تحت فشار قرار دهند.
گفتنی است افغانستان برای چندمین سال یکی از خطرناکترین کشورها برای خبرنگاران عنوان شده است. نبود امنیت، نبود مصئونیت شغلی و مشکلات دیگری که سد راه خبرنگاران میشود افغانستان را در صدر لیست خطرناکترین کشورها برای خبرنگاران قرار داده است.