انتخابات، از نامزدان جدی تا شهرت و امتیازطلبان
افکار عمومی کشور نیز از دسته‌های انتخاباتی شناخت دارند. نامزدان جدی و نامزدان شهرت‌طلب و امتیاز طلب را می‌توانند تفکیک نمایند.
سرانجام روند ثبت نام نامزدان انتخابات ریاست جمهوری روز گذشته « ۳۰ جدی» به پایان رسید. برای انتخابات ریاست جمهوری که قرار است در ۲۹ سرطان سال آینده در افغانستان برگزار شود، ۱۸ نفر با معاونان خود به کمیسیون انتخابات رفتند و برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردند.
فهرست نامزدان و تکت‌های انتخاباتی را می‌توانیم به سه دسته تقسیم کنیم.
۱-تکت‌های شهرت طلبان
۲-تکت‌های امتیاز طلبان
۳-تکت‌های جدی(اصلی)
نامزدن شهرت‌طلب به دنبال کسب شهرت‌اند و روی همین علت خود را برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد کرده‌اند. نامزدان و تکت‌های امتیاز طلب در پی این هستند که در بدل امتیازات کوچک و بزرگ به سود یک نامزد یا یک جریان انتخاباتی دیگر کنار بروند. این مسئله در تمام انتخابات‌های تجربه شده در کشور پیش آمده است.
نامزدان و تکت‌های جدی که در واقع متن بازی‌های انتخاباتی‌اند تا آخرین نفس در میدان رقابت حضور می‌داشته باشند و برای دست‌یابی به کرسی ریاست جمهوری پیش می‌روند.
بی‌مورد نیست اگر مدعی شویم که به جز نامزدان و تکت‌های جدی، باقی، حاشیه روند انتخاباتند تا متن. در میان این ۱۸ دسته انتخاباتی، شمار زیادی از تیم‌های انتخاباتی طرف‌داران نیمه ریاستی و ریاستی‌اند و یک جناح طرف‌دار نظام فدرالی.
در پی تنش‌ها در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۳خورشیدی، حکومت وحدت ملی میان دو جناح انتخاباتی به رهبری رییس جمهور غنی و داکتر عبدالله شکل گرفت.
یکی از ماده‌های توافق‌نامه حکومت وحدت ملی که باید به آن عمل می‌شد برگزاری لویه جرگه تعدیل قانون اساسی بود.
بسیاری از تکت‌های انتخاباتی به شمول تیم « صلح و اعتدال» خواهان تغییر نظام ریاستی به صدارتی‌اند.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۸خورشیدی ۱۸ نفر خود را برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد کرده است:
۱- اشرف غنی: امرالله صالح و سرور دانش
۲-حنیف اتمر: یونس قانونی و محمد محقق
۳- داکتر عبداالله: بابر فرهمند و اسدالله سعادتی
۴- رحمت‌الله نبیل: مراد علی مراد و مسعوده جلال
۵-احمد ولی مسعود: فریده مهمند و لطیف نظری
۶- نورالحق علومی: بشیربیژن و نعیم غیور
۷- فرامرز تمنا: قیاس سعیدی و امین رشادت
۸- لطیف پدارم: احسان‌الله حیدری و محمد صادق وردک
۹-زلمی رسول: عبدالجبار تقوا و خان محمد وحدت
۱۰- حکیم تورسن: نادرشاه احمدزی و شفیع قیصاری
۱۱- گلبدین حکمتیار: فضل‌الهادی وزین و حفیظ‌الرحمان رقیب
۱۲- نورالله جلیلی: خلیل رومان و چراغ علی چراغ
۱۳- عنایت‌الله حفیظ: جنت خان فهیم و عبدالجمیل شیرانی
۱۴-محمد ابراهیم الکوزی: خدیجه غزنوی و سید سامع کیهان
۱۵- شیدا محمد ابدالی: بصیر سالنگی و ذوالفقار امید
۱۶- محمد شهاب حکیمی: نورالحبیب حصیر و عبدالعلی سرابی
۱۷-نورالرحمان لیوال: عبدالهادی حکمت و محمد یحیی احمدزی
۱۸-غلام فاروق نجرابی: شریف‌الله و محمد شریف
به باور نویسنده، تکت‌های جدی انتخابات ۲۹ سرطان، تکت‌های « دولت ساز» به رهبری رییس جمهور غنی و « صلح و اعتدال» به رهبری محمد حنیف اتمر و متحدان هستند.
افکار عمومی کشور نیز از دسته‌های انتخاباتی شناخت دارند. نامزدان جدی و نامزدان شهرت‌طلب و امتیاز طلب را می‌توانند تفکیک نمایند. در انتخابات ریاست جمهوری گذشته هم تیم «تحول و تداوم» و «اصلاحات و همگرایی» دو قطب انتخابات بودند.
حالا با اندکی تفاوت، انتخابات ریاست جمهوری پیش رو همانند انتخابات قبلی دو قطبی گریده است. چنانجه رسانه‌های غربی تبصره کرده‌اند، در انتخابات آینده تکت‌های انتخاباتی « صلح و اعتدال » و « دولت ساز» برای رسیدن به قدرت رقابت می‌کنند. این که سرانجام کدام جناح پیروز انتخابات خواهد شد، منتظر می‌باشیم.
