انتخابات؛ آینده کشور در گرو مدیریت دو بانو
گرچه از گذشته تا کنون گراف اشتراک مردم در انتخاباتها سیر نزولی داشته، با آن هم به هر پیمانه که مردم در انتخابات اشتراک کردند باید اراده اکثریت مجال حکمرانی پیدا کند تا این که اعتماد سلب شده هر دو کمیسیون و بیباوری مردم نسبت به دموکراسی کاهش یابد.
این بدیهی است که قدرت به طور مادامالعمر متعلق به یک فرد نیست و همیشه به انحای مختلف از شخصی به شخص دیگر انتقال یافته است. این انتقال گاهی با انقلابات، دگرگونیها و خونریزیها همراه بوده و گاهی هم به طور مسالمتآمیز و بدون خونریزی و دموکراتیک صورت گرفته است. در کشورهای دموکراتیک، انتقال قدرت بیشتر به گونه مسالمتآمیز و از طریق اراده مردم صورت میگیرد؛ در این کشورها مردم به پای صندقهای رای میروند و زعیم سیاسی خود را انتخاب و صلاحیت حکمرانی را به او تفویض میکند. این روش به گونهای اجرا میشود که انتخابات آزاد، مستقیم، عمومی و سری برگزار میشود و مردم اراده خود را جهت گزینِش زمامدار به کار بسته و حق رای خود را استعمال میکند.
امروزه افغانستان در زمره کشورهای دموکراتیک قلمداد میشود که در طی تقریباً هجده سال دموکراسی را مشق و تمرین میکند و با وجود همه چالشها در طی همین مدت تاکنون انتقال قدرت به طور مسالمتآمیز صورت گرفته و ما شاهد خشونت و خونریزی نبودیم و نیستیم. ولی در این ایام ما مردمسالاری را با فراز و فرودهای زیاد شاهد بودیم چون انتخابات بیشتر در عمل انتصابات و تقلبات معنی میشد. به هر پیمانهای که پروسه انتخابات شفاف و عاری از هر نوع تقلبات و انحرافات صورت بگیرد به همان تناسب ما به مردمسالاری واقعی نزدیک میشویم، دموکراسی بهتر نهادینه میشود و نهادهای قدرت بیشتر منعکس از اراده پاک مردم خواهد بود. گرچه انتخاباتهای گذشته عاری از تقلب نبودند و به اراده و انتخاب مردم وقعی گذاشته نشد که این مسئله موجب بیاعتمادی مردم نسبت به نهادهای برگزار کننده انتخابات و بیاعتمادی مردم نسبت به دموکراسی شدند. در این بیاعتمادیها تنها کمیسیونها شامل نبودند و نیستند بلکه کاندیداها نیز سهم فعال در انحراف اذهان عامه داشتند و اکنون نیز اینها در حال خلق بیاعتمادی و بیباوری برای مردم هستند. عدهای از کاندیداها، هم نامزد انتخابات و هم سمت ریاست کمیسیون انتخابات را به خود اختصاص دادهاند. من باب نمونه حکیم تورسن که یکی از کاندیداها است، وی در سخنان و در مصاحبههای خود گلو پاره میکند که من صد فیصد رییس جمهور افغانستان هستم و فشار میآرد بر گرداننده برنامه که:« جان مه! هگر(اگر) و مگر ندارد من صد فیصد رییس جمهور افغانستان هستم. جناب حکمتیار کاندیدای دیگریست که هزاران تهمت را بر کمیسیونهای انتخاباتی و تیمهای رقیب وارد میکند و اخطار میدهد که در صورتی که دست تقلب به سوی آرای من دراز شود من پس به کوهها بالا میشوم. از محتوا و قرائن سخنان این کاندیدا فهم میشود که گویا حمایت اکثریت مردم را با خود دارد و صد فیصد رییس جمهور افغانستان است. اینگونه برخوردها و اخلاق سیاسی ذهنیت و افکار عامه را به سوی تاریکیها جهت میدهد و در خلق بیاعتمادیها و بحرانها سهم فعال میگیرد. عبدالله عبدالله نیز یکی از نامزدان است که خلاف قانون و خلاف کمیسیون انتخابات شعار میدهد که «کاندید برنده من هستم و من کابینه ثبات و همگرایی را تنظیم و گزینش میکنم». اینگونه رفتارها بعید از اخلاق سیاسی کاندیداهای ریاست جمهوری است. هواداران تیمهای دیگر نیز در مقابل شعار میدهند که برنده قطعی ما هستیم و آرای ما بلند است. اگر چنین و چنان باشد پس آیا این دو کمیسیون از بهر چه ایجاد شدند؟ بهتر اینست که از قانون پیروی کنیم و اخلاق انتخاباتی را رعایت کنیم، به اراده اکثریت مردم احترام بگذاریم و منتظر اعلان نتایج انتخابات باشیم که حمایت اکثریت مردم را کی با خود دارد. این حق کاندیداها است که بر روند دموکراتیک شدیداً نظارت کنند تا تقلب صورت نگیرد، اما حق اعلان برندگی را ندارند چون این حق منحصر به کمیسیون انتخابات است.
به هر حال، اکنون که در راس هر دو کمیسیون انتخاباتی دو بانو قرار دارد این هم یک امتحان صداقت این دو بانو است و هم تجربه یک وضعیت جدید است که تا حال بیسابقه است. گرچه از گذشته تا کنون گراف اشتراک مردم در انتخاباتها سیر نزولی داشته، با آن هم به هر پیمانه که مردم در انتخابات اشتراک کردند باید اراده اکثریت مجال حکمرانی پیدا کند تا این که اعتماد سلب شده هر دو کمیسیون و بیباوری مردم نسبت به دموکراسی کاهش یابد. این از جمله وظایف و صلاحیتهای بسیار عمده و اساسی این دو کمیسیون است که هرچه قوی تر و بهتر شفافیت را در روند دموکراتیک حاکم سازند و به رای و گزینش اکثریت مردم بیاحترامی نشود. این بار نباید انتخابات به معنی تقلبات و انتصابات باشد. تمام کارمندان هر دو کمیسیون وجداناً تلاش بر این کنند که تحت تاثیر هیچ نوع امتیازات، زور و زر و گرایشات نروند هرچه که اکثریت مردم خواسته به همان احترام کنند و برای مردم افغانستان عین چیز را اعلان کنند.