انزوای حکومت در فرایند صلح چقدر خطرناک است؟
از سنبله سال گذشته که زلمی خلیلزاد به عنوان نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان معرفی شد، اندکی بعد دیده شد که حکومت در روند صلح به حاشیه لغزیده است.
روز گذشته یک شنبه ۳۰ ثور گفتوگوی سید علیرضا محمودی رییس جریان سیاسی توافق ملی و تغییر را با طلوع نیوز دنبال میکردم. آقای محمودی در بخشی از صحبتهایش گفت که حکومت افغانستان در فرایند گفتوگوهای صلح به انزوا رفته است و مسئول این وضعیت نیز عملکرد رهبران حکومت در این پروسه است.
رییس توافق ملی و تغییر در ادامه گفت که حکومت وحدت ملی میتواند بخشی از گفتوگوهای صلح با گروه طالبان باشد.
اکنون بر هیچ کس پوشیده نیست که حکومت وحدت ملی در گفتوگوهای صلح سخت به حاشیه رفته است و نمایندگان ایالات متحده امریکا و نمایندگان گروه طالبان شش دور در دوحه پایتخت قطر بدون حضور حکومت افغانستان باهم گفتوگو کردند.
غیبت حکومت در پروسه صلح این ادعا را ثابت میکند که کابل در این پروسه به حاشیه رفته است و برای دیگر طرفهای گفتوگو کننده که طالبان و امریکا باشد، اهمیت ندارد.
اگر حضور کابل حداقل برای امریکاییها در پروسه صلح حتمی میبود، شش دور گفتوگوها در عدم حضور نمایندگان حکومت برگزار نمیشد. جدا از حکومت، امریکا از علاقه احزاب سیاسی هم در گفتوگو با طالبان استفاده نکرده است.
جناحهای سیاسی از دیر زمانی است که میگویند مشتاق هستند تا برای پایان جنگ جاری با طالبان گفتوگو کنند. تنها یک بار آن هم در روسیه میسر شد تا احزاب سیاسی با طالبان گفتوگو نمایند.
از سنبله سال گذشته که زلمی خلیلزاد به عنوان نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان معرفی شد، اندکی بعد دیده شد که حکومت در روند صلح به حاشیه لغزیده است.
گمانهزنیهایی وجود دارد که پالیسی زلمی خیلزاد در گفتوگوهای صلح این باشد که حکومت به حاشیه برود. گیرم که به حاشیه راندن حکومت در صلح از سوی خلیلزاد عمدی نباشد اما؛ نتیجه نشان میدهد که حکومت در این پروسه هیچ نقش قابل ملاحظهای ندارد.
با آن که امریکاییها و جامعه جهانی یک سره روی آغاز گفتوگوهای بینالافغانی تاکید میکنند. امریکا در این مدت میتوانست زمینه گفتوگوهای بینالافغانی را فراهم نماید.
قرار بود که نمایندگان طالبان با حکومت افغانستان و احزاب سیاسی در قطر گفتوگو کنند که متاسفانه لغو شد و روشن هم نشد که کدام گروه یا کدام قدرت نخواست که این گفتوگوها سر بگیرد.
گروه طاللبان حاضر نیست که با حکومت افغانستان گفتوگو کند. این روزها در کابل احزاب سیاسی و ریاست جمهوری در یک تقابل قرار دارند. احزاب سیاسی میگویند که پس از اول جوزا ادامه کار رییس جمهور غنی مشروع نیست و باید حکومت سرپرست شکل بگیرد و ریاست جمهوری میگوید که حکومت سرپرست مبنای حقوقی ندارد.
حالا تنش تازه خلق شده در سیاست افغانستان موجب میشود تا حکومت در پروسه صلح بیشتر از این حرفها به حاشیه برود.
به باور نویسنده، پیشنهاد رییس توافق ملی و تغییر میتواند اندکی در پروسه صلح گره گشا باشد، در صورتی که حکومت و احزاب سیاسی باهم به توافق برسند.
احزاب سیاسی تلاش دارند در پروسه صلح حکومت یا بهتر بگویم رییس جمهور غنی را نادیده بگیرد و این طرف شخص آقای غنی است که نمیخواهد احزاب سیاسی شامل گفتوگوهای صلح باشند. ادامه این وضعیت بدون تردید به سود جمهوری اسلامی افغانستان نیست.
طرح آقای محمودی از این جهت میتواند قابل دفاع باشد که احزاب سیاسی نمایندگان خود را با نمایندگان حکومت شامل یک فهرست بسازند تا طالبان داخل گفتوگو شود. اگر این مولفه محقق شود، حکومت میتواند بخشی از گفتوگوهای صلح باشد. انحصار طلبی در پروسه صلح به سود هیچ جناح در افغانستان نیست.