بانک‌های رای تکت‌های انتخاباتی را بشناسید
اکنون نیز برخی تکت‌های انتخاباتی بالای بانک‌های رای سابق سرمایه‌گذاری کرده است، ولی به نظر می‌رسد که بانک‌های رای سابق در نتیجه تحولات سیاسی و اجتماعی شکسته شده است و از اعتبار قدیمی برخوردار نیست
در کشورهایی که دمکراسی عمیق ریشه نگرفته است و دارای فرهنگ لیبرالیزم نیست، «الیت‌ها» یا نخبگان در جهت‌دهی شهروندان نقش بارز دارند. گاهی حتی در کشورهایی که دمکراسی پخته دارد، الیت‌ها نقش بارز بازی می‌کنند، هر تیمی که حمایت افراد سرشناس سیاسی مانند رییس جمهورهای سابقه، هنرمندان و دانشمندان را باخود داشته باشند، احتمال برنده شدنش بیشتر است. در کشورهایی مانند افغانستان که ارزش‌های سنتی به قوت خود باقی است، الیت‌ها یعنی افراد سرشناس، رهبران قومی و رهبران دینی در جهت دهی شهروندان به ویژه در پروسه انتخابات، نقش فوق‌العاده با اهمیت دارند که از آن به بانک‌های آراء تعبیر می‌شوند. در افغانستان سرنوشت انتخابات‌ها را همیشه بانک‌های رای تعیین می‌کنند و در کنار آن تقلب و مسایل قومی نیز نقش دارد.
در اولین انتخابات ریاست جمهوری (سال ۱۳۸۳ ) در افغانستان، حامد کرزی با معاونیت احمد ضیا مسعود و محمد کریم خلیل با کسب ۵۵% آرا رییس جمهورشد. محمد یونس قانونی با اخذ ۱۶فیصد آرا دوم، محمد محقق با کسب ۱۱ فیصد آرا سوم و جنرال دوستم باکسب ۱۰ فیصد آرا چهارم شد. مردم افغانستان که تازه از فشار نظام طالبانی رها شده بودند، بدون کدام صف‌بندی مشخص با اشتیاق تمام به حامد کرزی رای دادند و عده‌ای نیز آرای قومی شان را تجلی دادند.
در دومین انتخابات ریاست جمهوری (سال ۱۳۸۸ خورشیدی)، حامد کرزی با معاونیت محمد قسیم فهیم و محمد کریم خلیلی با اخذ ۵۴ فیصد آرا رییس جمهور شد و رقیب مهم وی داکتر عبدالله عبدالله ۲۸ فیصد را اخذ کرد. دراین انتخابات، محمد محقق و جنرال دوستم هردو از حامد کرزی حمایت کردند که در کنار سایر افراد، مهم‌ترین بانک‌های رای وی بودند.
در سومین دور انتخابات ریاست جمهوری( سال ۱۳۹۳ ) در مرحله اول عبدالله عبدالله ۴۵ فیصد آرا را اخذ کرد و محمد اشرف غنی ۳۱ فیصد را. از آنجایی که هیچ یکی از کاندیدا ۵۰+۱ را تکمیل نتوانسته بود انتخابات به مرحله دوم رفت. در مرحله دوم انتخابات جنجالی شد و طرفین حاضر به پذیرش نتیجه انتخابات نبود و در نتیجه حکومت مشترک وحدت ملی با تقسیم ۵۰ فیصد میان دو جناح تشکیل شد. گرچند منابع مهم برنده شدن عبدالله عبدالله را تایید می‌کند ولی نتایج انتخابات که بعد از دو سال اعلان شد آرای اشرف غنی ۵۴ فیصد و آرای عبدالله عبدالله ۴۱ فیصد خوانده شد. محمد محقق به عنوان مهم‌ترین بانک رای که در دور دوم کنار حامد کرزی قرار داشت، در دور سوم در کنار حزب جمعیت در پیروزی داکتر عبدالله نقش بارز داشت. جنرال دوستم به عنوان معاون اول اشرف غنی نیز آرای فراوانی در شمال به نفع غنی جمع آوری کرد که به بانک رای غنی مشهور شد.
اکنون نیز برخی تکت‌های انتخاباتی بالای بانک‌های رای سابق سرمایه‌گذاری کرده است، ولی به نظر می‌رسد که بانک‌های رای سابق در نتیجه تحولات سیاسی و اجتماعی شکسته شده است و از اعتبار قدیمی برخوردار نیست، ولی با وجود آن‌هم بانک‌های رای در کنار مسایل تباری و تقلب در انتخابات افغانستان نقش بارز دارد.
تحولات اجتماعی و به میدان آمدن نسل جدید بر پیکر بانک‌های آرای سابق ضربه وارد کرده است( تیم رییس جمهورغنی با این پیش فرض وارد میدان شده است) مثلاً انقلاب تبسم و جنبش روشنایی جایگاه محمد محقق را در جامعه هزاره به شدت ضربه زد. ولی هنوزهم بسیاری از بانک‌های رای به قوت خود باقی است و به ویژه بحث تباری و قومی اهمیت و در انتخابات نقش تعیین کننده دارد.
