آنچه به صورت بیرحمانهای از شبکههای اجتماعی بر رخ آدمی پرتاب میشود، ادامه یاس و ناامیدی و سردرگمی مردمی است که از چهل سال به این سو در بحران دست و پا زده و همواره ضربه دیدهاند، مردمی که بر سرنوشت محزون و محتوم خویش از سر ناامیدی مفرط، طنز میگویند.
شماری از کابران شبکههای اجتماعی در افغانستان در باره انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا پرداختهاند. تعدادی از این کاربران برندهشدن هر یک از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری امریکا را بر وضعیت جنگ و صلح افغانستان تاثیرگذار خواندهاند. تعدادی نیز با نگاه تمسخرآمیز به این انتخابات پرداختهاند.
محمد اکرام اندیشمند از کاربران فیسبوک نگاشته است: رقابت نزدیک است. هرچند بایدن اینجا پیشقدم دیده می شود، اما ایالت های مهم باقی مانده اند. شمارش در ایالت های تعین کننده ادامه دارد. به نظر میرسد که ترامپ برنده انتخابات است.
زبیر هجران یکی از کاربران شبکه اجتماعی فیسبوک که در امریکا به سر میبرد، انتخابات ریاستجمهوری امریکا را با انتخابات ریاست جمهوری افغانستان مقایسه کرده است: در حال تماشای نتیجه انتخابات ریاست جمهوری امریکا هستم و حسرت آن را میخورم که با چه امید و امیال و آرزوها در کشور خود ما پای صندوقهای انتخابات میرفتیم.
در ادامه یادداشت آقای هجران آمده است: به فکر فرو میروم که این روند مردم سالاری و مشروع چقدر در کشور ما به صورت غیر انسانی و گوسپندی زیر تیغ قبیلهسالاری و قومپرستی قیمه میشد.
حفیظ الله مصداق از کاربران فیسبوک است. او که همیشه یادداشتهای طنزی در فیسبوک خود میگذارد، در باره انتخابات امریکا نیز طنز نوشته است. یادداشت آقای مصداق به شرح زیر است:
«تحلیل جامعه شناختی انتخابات امریکا
تحلیلگر: عبدلِ امریکا شرمانده
انتخابات امریکا از ابعاد مختلف پارادوکسیکالایزیشن است. بهاین معنی که اگر دودبال ترامف پیروز شود، امریکا از سیاست ایزولوشن خارج میشود. اما اگر جو گایدن پیروز شود، منافع امریکا در انضمام معادلات گلوبلایزیشن از سمت اور آسیا به غارِ آسیا پسفیک در ساحات تنگی تاشقرغان، متفرجج میشود.
از سوی دیگر؛ بازی امریکا در قبال افغانستان، بازی قطغنی است. آنهاییکه میگویند بازی امریکا در قبال افغانستان بازی گنجشکک است، از دید تئوری ریالیستیک در انترنشنل ریلیشن شیپ، قطعاً متغرغر است.
از دید جامعه شناختی، امریکا یک کشور ذوحیاتین است. این کشور در طول تاریخ ابقای اضمحلال با ساختارگرایی هستی شناسی ژاک دریدا با میتافزیکِ حضور، انجماد شده است.
ما افغانستانیها اگر چه همواره همدیگر را سوار میشویم؛ اما انتخابات امریکا تأثیر زیادی بر عمقِ ناف – ببخشید، عمق استراتیژیکِ چیز در چیز که چیزت کنم، چیز میشود. در اصل تمام منازعات بینالمللی از دید بنیانگذار سبکِ هندی در ادبیات کشال است. شاعر میگوید:
یار جنگییی من شلوار پلنگییی من.
بههر صورت؛ هرکدام از نامزدان امریکا که پیروز شوند، وضعیت افغانستان بهگد ودیاش ادامه خواهد داد».
میرویس شمال یکی دیگر از کاربران فیسبوک، نگاشته است: نان برای خوردن نداریم, لیکن انتخابات امریکا را داوری و قضاوت میکنیم.
حسیب معترف از کاربران شبکه اجتماعی فیسبوک نگاشته است: ظاهراً بیشتر پیشبینیها و نظرسنجیها در مورد نتایج انتخابات امریکا نادرست ثابت شدند. اعلامیههای تبریکیتان را اصلاح کنید.
شعیب زرشناس یکی دیگر از کاربران شبکه اجتماعی فیسبوک نگاشته است: چطور استین قومای ترامپ و بایدن؟ به حالِ زار شما مردم بیچاره چه فرقی خواهد کرد که کدامش انتخاب شود!؟
او در ادامه نگاشته است: «سناریویی که برای افغانستان طرح شده است با امدن هرچهره دیگر در کرسی ریاستجمهوری امریکا تغییری نخواهد کرد. زمانی که اوباما انتخاب میشد همین وضع را داشتید و کارشناسی میکردید که چنین و چنان میشود، ولی چیزی نشد و وضعِ ما بدتر شد. پساز آن برای ترامپ چنین دُرفشانیهایی میکردید. حالا برای بایدن و فردا هم برای اَلکس و ریچارد… تا زمانی که خودما همت نکنیم و چیزی را تغییر ندهیم کوچکترین تغییری در کشور ما بوجود نخواهد آمد و از طرفیهم نوکران و دستبهسینههایاشان بالایمان حکومت خواهند کرد. پس ناحق و بیفایده برای امریکاییِ که عددی هم برایشان نیستید تعیین تکلیف نکنید! بازهم مختارید و آزاد».
آنچه از نظریات و پستها و موضعگیریهای کاربران افغانستانی شبکههای اجتماعی درمورد انتخابات امریکا بر میآید، بیشتر ناامیدی نسبت به وضعیت کشور ما و عدم اعتماد بر خارجیها است.
اکنون مردم افغانستان به خوبی درک کردهاند که مشکل افغانستان با آمدن بایدن یا ترامپ یا کلبی یا مقصود در کاخ سفید حل نمیشود، باید این مردم خود دست به کار شوند.
گذشته از این، اظهارات جو بایدن در خصوص افغانستان ناامید کننده تر از آن است که این ملت در مبارزه با تروریزم و افراطیت بر آن دل ببندد. آنچه به صورت بیرحمانهای از شبکههای اجتماعی بر رخ آدمی پرتاب میشود، ادامه یاس و ناامیدی و سردرگمی مردمی است که از چهل سال به این سو در بحران دست و پا زده و همواره ضربه دیدهاند، مردمی که بر سرنوشت محزون و محتوم خویش از سر ناامیدی مفرط، طنز میگویند.