بحران و انتخابات؛ فرصتها و چالشها
اکنون که گفتوگوهای صلح جریان دارد و طالبان تاکید روی نظام اسلامی مورد نظر شان میکنند، با برگزاری یک انتخابات شفاف و سالم به طالبان روشن شود که مردم افغانستان چه میخواهند و به دولتهای انتخابی ارزش میدهند.
قرار است در ششم ماه میزان سال روان انتخابات ریاست جمهوری در برگزار شود. بدون شک انتخابات پیش رو فرصت طلایی برای نجات از بحران و انتخاب یک حکومت جدید است. مردم بیشتر از هر آدرس دیگر با شرکت در این پروسه میتوانند برای تغییر وضعیت و تعیین رییس جمهور جدید فعالانه نقش ایفا کنند. همین اکنون افغانستان در چالشهای کلانی غرق است که ناشی از عدم مدیریت درست و دقیق دولتمردان است. برای برونرفت از این بحرانها نیاز است که مردم شرکت گسترده و درعین حال مسئولانه افغانستان را به سمت بهبودی سوق دهند.
کمیسیونهای انتخاباتی به ویژه کمیسیون انتخابات مسئولیت دارد که زمینه برگزاری یک انتخابات شفاف را فراهم نماید. حرف حسابی این است که کمیسیون انتخابات از برگزاری انتخابات پارلمانی درس عبرت بگیرد تا مبادا رسوایی انتخابات پارلمانی و انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ تکرار شود. روز گذشته داکتر عبدالله نامزد دسته انتخاباتی « ثبات و همگرایی» هشدار داد تکرار انتخابات ۲۰۱۴ برای فاجعه جبرانناپذیر خواهد بود. در چند ماه اخیر و درست از روزی که بحث برگزاری انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده است، شاهد این گونه هشدارها زیاد بودهایم. اتفاقاً این هشدارها و نگرانیها با توجه به تجارت گذشته بسیار موجه نیز میباشد. سازمان ملل متحد نیز هشدار داده است که افغانستان ظرفیت حل بحران پسا انتخابات را ندارد.
انتخابات پارلمانی ۲۸ و ۲۹ میزان و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۴ از رسواترین انتخاباتهای تجربه شده در ۱۸ سال اخیر است. نتیجه انتخابات ریاست جمهوری دور گذشته، حکومت کنونی است که معایب آن نام خدا کم نیست. انتخابات پارلمانی هم پر از افتضاح بود که اکنون شماری زیاد از نامزدان این انتخابات نسبت به بیعدالتیها اعتراض دارند و دهان شان را دوختهاند.
۱۸ سال اخیر فرصتی بود تا از برگزاری انتخابات که یک روند دمکراتیک و از شاخصههای دمکراسی است، به طرف نهادینه شدن دمکراسی پیش برویم. متاسفانه دولت مردان مان از این فرصت به سود خودشان استفاده کردند و میراث بدی به جا گذاشتند. بنابرین اکنون که گفتوگوهای صلح جریان دارد و طالبان تاکید روی نظام اسلامی مورد نظر شان میکنند، با برگزاری یک انتخابات شفاف و سالم به طالبان روشن شود که مردم افغانستان چه میخواهند و به دولتهای انتخابی ارزش میدهند. انتخابات چند باری با تاخیر مواجه شد. اکنون بحران عدم مشروعیت حکومت، افغانستان را تهدید میکند و کرده است. بربنیاد ماده ۶۱ قانون اساسی دوره کاری حکومت پس از اول جوزای سال پنجم به پایان میرسد و در فاصله ۳۰ الی ۶۰ روز باید انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشد.
اکنون در مورد انتخابات ریاست جمهوری، ارگ با نامزدان کشمکش دارد. طالبان نیز از این کشمکش در پروسه صلح به سود خود شان بهره بردهاند. چنانچه بارها گفته شده، انتخابات ریاست جمهوری بایستی در زمان معین آن به گونه شفاف برگزار شود، تا نتایج این روند شکلگیری یک حکومت مشروع باشد نه چیزی شبیه حکومت کنونی. تبعات یک حکومت توافقی و خلاف روح قانون اساسی برای همگان روشن است.