سید علی‌رضا محمودی از چهره‌های سیاسی کشور می‌گوید که نامه آنتونی بلینکن به نحوی نشان دهنده تلاش امریکا برای دادن نقش بیشتر به کشورهای منطقه و ملل متحد در روند صلح افغانستان، کشیدن پای خود از این قضیه است.
به گزارش خبرگزاری دید، سید علی‌رضا محمودی از چهره‌های مطرح سیاسی کشور می‌گوید که بدون همراهی کشورهای منطقه روند صلح افغانستان ناموفق خواهد بود. او اما به این باور است که نامه بلینکن به رییس جمهور غنی، نوعی تلاش امریکا برای بیرون کردن پای خود از روند صلح افغانستان و دادن نقش بیشتر به سازمان ملل متحد است.
به باور محمودی، ایالات متحده به این باور رسیده که بدون همراهی کشورهای منطقه و رفع دغدغه‌های آنان روند صلح افغانستان ناممکن است که به نتیجه مطلوب برسد، از همین خاطر ایالات متحده تاکید کرده که نشستی با حضور همسایگان افغانستان و تحت مدیریت ملل متحد برگزار می‌کند.
محمودی گفت: «اداره جدید امریکا با یک رویکرد جدید آمده و من فکر می‌کنم که امریکایی‌ها دیدن که این قضیه را نمی‌توانند به تنهایی مدیریت کنند، کم کم پای خود را به یک نحوی از این قضیه می‌کشند و بیشتر می‌خواهند نقش بدهند به سازمان ملل متحد و قضایای صلح بعد از این بیشتر در محور سازمان ملل شکل بگیرد تا که بتواند یک اجماع منطقه‌ای را به وجود بیاورد».
به گفته او، «ما شاهد بودیم که بسیاری از کشورهای منطقه با آنچه که در دوحه میان خلیلزاد و طالبان وجود داشت، توافقاتی که صورت گرفته بود بی‌باور بودند و حتا در افغانستان هم گمانه زنی‌هایی وجود داشت که این توافقات جوانب مخفی دیگری دارد که علنی نشده و یک اطلاع‌رسانی درستی به مردم افغانستان صورت نمی‌گرفت».
آقای محمودی تاکید می‌کند که ایالات متحده می‌خواهد کشورهای منطقه را بیشتر در قضیه صلح افغانستان دخیل بسازد و همچنان یک گفتمان در داخل افغانستان ایجاد شود.
او گفت: حال با توجه به همان تجربه، اداره جدید می‌خواهد که یک مقدار در بحث صلح افغانستان و مسئله خروج قوت‌های امریکایی از افغانستان بحث را کلان تر بکند و یک گفتمان در داخل ایجاد شود یک تعداد دیگر هم شریک شود، بر اساس چیز که در نامه آمده و این که کشورهای منطقه را خواستند در این پروسه بیاورند و نقش بیشتری به بعضی کشورهای منطقه داده شود.
این چهره سیاسی اما ابراز می‌دارد که نتیجه روند جدیدی که از سوی امریکا به راه انداخته شده، معلوم نیست و گذشته زمان ثابت خواهد کرد که چه پیش می‌آید.
محمودی: باور من این است که هر میکانیزمی و فرمولی که جز حفظ دستاوردهای دو دهه اخیر و حفظ ارزش‌هایی که جامعه ما دارد، قانون اساسی و قوت‌های امنیتی و دفاعی و دستاوردهایی را که مردم افغانستان داشتند و به جز از مسیر انتخابات با هر فرمولی که در این کشور بیاوریم به عقب بر می‌‌گردیم و ممکن است که هزینه‌های کلانتری برای مردم افغانستان داشته باشد. کما این که تاوان صلح یا توافقی را که امریکایی‌ها با طالبان داشتند مردم افغانستان پرداختند، و ما شاهد بودیم که با افزایش خشونت‌ها در شهرهای کلان مثل کابل ما هر روز قربانی می‌دادیم، علمای کشور، جوانان، جامعه مدنی، خبرنگاران و زنان قربانی این خشونت‌ها بودند.
خوش‌بینی‌ها
سید علی‌رضا محمودی بر عکس برخی مقامات و سیاسیون کشور از نکات مثبت و خوشبینی‌هایی که در نامه بلینکن به رییس جمهور غنی وجود دارد می‌گوید و تاکید می‌کند که باید از این مقطع و از این فرصت استفاده اعظمی شود.
محمودی: در این نامه خوشبینی‌هایی هم وجود دارد و آن این است که اداره جدید امریکا در مورد قضایای افغانستان یک فصل جدید را شروع کرده و کشورهای منطقه در اینجا دخیل می‌شوند و یک اجماع سیاسی گفتند که در داخل به وجود بیاید، این بیشتر به توصیه می‌ماند و اینجا حکومت افغانستان است و مردم افغانستان و جریانات سیاسی در افغانستان هستند. باور من این است که این‌ها بر پایه منافع ملی افغانستان تصمیم خواهد گرفتند و استقبال می‌کنیم از هر طرحی که منتج به صلح شود، ولی نه این که باز تاوان آن را مردم افغانستان پردازند.
حکومت مشارکتی و انتخابات
این چهره سیاسی کشور در باره طرح حکومت مشارکتی به این باور است که اگر هدف از مشارکت حضور تمام طیف‌های اجتماعی و سیاسی و قومی در قدرت باشد، همین حالا هم ساختار قدرت در افغانستان مشارکتی است، و اگر حکومت مشارکتی اصل انتخابات را ملغی نکند و نمایندگان گروه طالبان هم بر اساس انتخابات بیایند و در ساختار قدرت سهیم شوند، مشکلی نیست.
به باور او، طرح حکومت مشارکتی، افغانستان با توجه به وضعیتی که دارد با توجه به جغرافیایی که دارد و ترکیب قومی که دارد همیشه ما در این بیست سال گذشته دیدم که اگر هر کاندید ریاست جمهوری که برنده می‌شده به یک نحوی مجبور بوده که بیاید و با رقیبش حکومت را مشترک تشکیل بدهد و همان می‌شد یک حکومت مشارکتی. حال بحث این است که ما چگونه وارد شویم به این ترکیب حکومت مشارکتی اگر از مسیر انتخابات باشد قطعاً مورد پذیرش همگی است، کسی می‌آید و همگی جریانات.. همین حال هم اگر ما حکومت را ببینیم، به یک نحوی حکومت مشارکتی است یعنی هردو تیم و تیم‌های دیگری که در انتخابات حضور داشتند، از نظر قومی، از نظر جغرافیایی در حکومت شریک هستند، ولی اگر بحث این باشد که ما بیاییم این را چون در چند مورد بحث حکومت موقت مطرح شد و عکس‌العمل شدید رییس جمهور و حکومت را داشت حال ممکن است که همان حکومت موقت را بخواهیم که یک نام دیگر برایش بگذاریم، افغانستان دیگر توان این را ندارد که بر گردد و از بیست سال قبل و از سر شروع کند.
او می‌گوید که حکومت موقت یا مشارکتی زمانی به وجود می‌آید که هیچ چیز در میدان نباشد، ولی اکنون افغانستان نهادهای ملی و قوای ملی مسلح و قانون اساسی و دستاوردهایی دارد که نباید از دست برود.
محمودی گفت: اگر حکومت‌های موقت می‌آید حکومت موقت یا حکومت‌های مشارکتی به این شکل، آن زمانی است که هیچ چیز در میدان وجود ندارد و قرار است که همه چیز از نو ساخته شود، ولی ما این جا یک ساختار داریم، یک قانون اساسی وجود دارد، یک نظام است که همان مولفه‌هایی را که برای تشکیل یک حکومت نیاز است وجود دارد یا پارلمان هست، قضا هست، قوت‌های امنیتی و دفاعی داریم، قوه مجریه است. بحث اصلی و اساسی این است که چگونه می‌شود طالبان به عنوان یک واقعیتی که در بیست سال گذشته با جنگ و با خشونت نه آن‌ها توانستند که حکومت را سقوط بدهند و نه این که حکومت و جامعه جهانی توانست که آن‌ها را مواجه با شکست بسازد پس یک واقعیت عینی جامعه هستند و بیایند وارد پروسه صلح شوند. با کدام میکانیزم، طالب تا امروز خواست و تقاضا و روایتش این بوده که من صاحب حکومت هستم، آقای غنی باید کنار برود و حکومت به من برسد و همان طور که شما دیدید چند روز پیش آقای محقق گفت که طالبان به ما پیام فرستادند که بیایید بیعت کنید، اگر بیعت نمی‌کند معیت کنید و ظاهراً این پیام را به سیاف نیز فرستاده‌اند و گفتند که اگر معیت هم نمی‌کنید، کنار بروید. اگر چنین بحث بیعت و بیعت خواستن و یک حکومت بر محوریت امارت و همان ارزش‌هایی که آن‌ها معتقدند باشد، مسلماً امروز افغانستان آن را نمی‌پذیرد.
آقای محمودی تاکید می‌کند که جز انتخابات، هر فرمول دیگری در افغانستان ما را به جایی نمی‌رساند و یک عقب گرد تاریخی است.
محمودی افزود: فکر می‌کنم در نهایت اگر خارج از انتخابات هر فرمول دیگری را که دنبالش باشیم، مارا به جایی نمی‌رساند، امروز شاهد هستیم که دنیا با همین دستاوردها با ما شریک است. اتحادیه اروپا امروز بحثش همین بوده که تنها راه انتقال قدرت می‌تواند که انتخابات باشد. طالبان بیایند، انتخابات زودهنگام برگزار می‌شود، چیزی که رییس جمهور فعلی بر آن تاکید کرد که تامین صلح در افغانستان نیاز به یک مدیریت و فدارکاری دارد و ما حاضر هستیم که فداکاری کنیم. خب انتخابات زودهنگام برگزار شود و طالبان هم به عنوان بخشی از جامعه افغانستان بیایند و در انتخابات کاندید شان را داشته باشند. حتا بحث برگزاری انتخابات را گفته شد که جامعه جهانی بیاید و برگزار کند.
اجماع ملی و عملکرد سیاسیون
سید علی‌رضا محمودی در بخشی دیگر به مسئله اجماع سازی در درون نظام و عملکرد سیاسیون در کشور پرداخت. او از سیاسیون می‌خواهد که که در این مقطع حساس باید مسئولانه عمل کنند.
او در باره اجماع سازی افزود: این تعلق به این دارد که ما در درون چطور یک اجماعی را به وجود بیاوریم که این خواست خواست جمعی همه شود. در افغانستان یک نقطه ضعفی که وجود دارد به خصوص در حوزه سیاست، اگر همین حکومت با ظرفیتی که دارد در برابر خواسته‌های خارجی‌ها مقاومت می‌کرده، یک تعداد سیاسیون دیگر ما به یک نحوی چراغ سبز نشان می‌دادند و به دنبال تعامل بودند. درست است که در اینجا تفاوت آرا وجود دارد و دیدگاه‌های مختلفی هست، مزیت یک جامعه دموکرات و دارای ارزش‌های امروزی همین است که همگی با دیدگاه‌های متفاوت زیر یک سقف هستند و اما منافع ملی مورد حمایت همگی قرار بگیرد. گاهی اگر ما اختلاف دیدگاه با یک کسی داریم خارج از همین مولفه‌های سیاست، یا همان منافع ملی، می‌خواهیم که به همه چیز پشت پا بزنیم و بگوییم که ولا همین آدم کنار برود باز هرچه که می‌شود، شود. یک مقدار نیاز بر این است که در این شرایط حساس سیاسیون ما با مسئولیت عمل بکنند.
او تصریح کرد که انتقادات وجود دارد، ولی بحث این است که ما انتخاب کننده هستیم و انتخاب می‌کنیم که چه طیفی در قدرت بیاید؛ زیرا یک طرف نظام است که قوه قضاییه دارد، قوه قانونگذاری دارد، بیش از ۳۰۰ هزار قوای مسلح دارد، بیش از ۸۰۰ هزار پرسونل ملکی دارد و یک طرف طالب است که خشونت می‌کند، اگر انتخابات شود، طالب هم بیاید و نماینده خود را کاندید کند باز به دوش مردم است که کی را انتخاب می‌کنند و هرگاه طالبان انتخاب شدند، مردم هم تمکین خواهند کرد.
او گفت: یک طرف طالب است با آن دیدگاهش که هنوز از دیدگاه تندش عقب نشینی نکرده و طرف دیگر اینجا یک جامعه دموکرات است که تجربه چندین انتخابات را با تمام چالش‌هایش دارد پارلمان وجود دارد. یک قوه قضاییه منتخب وجود دارد. یک ساختار نیرومندی که به هر صورت ما از نظر ساختاری بیش از ۳۰۰ و چند هزار قوای دفاعی و امنیتی داریم، بیش از ۸۰۰ و چند هزار مامور که در ساختار حکومت هست. جامعه مدنی است، زنان است، رسانه‌ها است، خب این ها همه دستاوردها است و باید با مسئولیت برخورد شود نه این که ما بگوییم در اینجا حضور داشته باشیم و در ترکیب جدید باشیم فرق نمی‌کند اگر تمام دستاوردها از بین می‌رود.
