برکناری والی بلخ؛ مقدمه واگذاری کامل شمال به داعش

ولایت بلخ در تمام بیش از ۱۵سال‌ گذشته، از امن‌ترین ولایت‌های افغانستان بوده است. در سال‌های اخیر که ناامنی در ولایت‌های شمال افغانستان رو به گسترش بوده، تنها بلخ در برابر این ناامنی‌ها مصئون باقی مانده است.

پس از شکست داعش در سوریه و عراق بیشتر کارشناسان داخلی و بین‌المللی، افغانستان را به عنوان پایگاه بعدی داعش عنوان کردند. وزیر دفاع روسیه با هشدار به دولت مرکزی افغانستان گفته بود، گسترش داعش در شمال به منظور نفوذ در آسیای میانه صورت می‌گیرد. «الکساندر لاپین» فرمانده ستاد مرکزی نیروهای مسلح روسیه نیز در مراسم تحویل تجهیزات نظامی به تاجیکستان گفته است که با شکست داعش در سوریه، نیروهای مسلح روس و تاجیک باید برای هر نوع تحول در آسیای مرکزی آماده باشند.
تحول در افغانستان، کلید تحول در آسیای مرکزی است و این تحول از ولایت‌های شمالی افغانستان سرچشمه خواهد گرفت. نفوذ داعش در شمال افغانستان رو به گسترش است و اخیراً گزارشاتی مبنی بر داشتن پایگاه‌های آموزشی این گروه در سه ولایت سرپل، جوزجان و فاریاب به نشر رسیده است. چنان‌که به نظر می‌رسد؛ سناریوی ناامن‌سازی و تحویل‌دهی شمال به داعش، روی برنامه‌ای حساب شده‌ دنبال می‌شود که سه بخش عمده دارد:
۱٫ تک‌قومی سازی قدرت
۲٫ حذف چهره‌های مخالف داعش از شمال
۳٫ نابودی «آخرین سنگر»
تک‌قومی سازی قدرت:
دولت مرکزی به رهبری اشرف غنی، متهم به انحصارگرایی و تک‌قومی کردن قدرت در افغانستان است. آنچه این اتهام را به حقیقت نزدیک کرده عزل و نصب‌های قومی و انحصار صلاحیت‌های دولتی و اداری به نفع چند فرد و اداره محدود است. پرونده‌سازی برای جنرال دوستم معاون اول ریاست جمهوری و تبعید سیاسی وی، برکناری احمد ضیا مسعود نماینده ویژه رییس جمهور در امور اصلاحات که از وی به عنوان معاون سوم ریاست جمهوری نام برده می‌شد، برکناری‌های ناگهانی در اداره امور ریاست جمهوری پس از تشکیل حکومت وحدت ملی و سپس افشای رهنمود قوم‌گرایانه در این اداره، همه و همه موجب بیشتر شدن اتهام انحصارگرایی توسط ارگ شده و نشان‌گر آن است که تیم حاکم به دنبال تک‌قومی سازی قدرت، در افغانستان است.
حذف چهره‌های مخالف داعش از شمال:
جنرال دوستم به عنوان یک چهره کارکُشته در امور نظامی، یکی از مخالفان جدی داعش و طالب در افغانستان و به خصوص در شمال مطرح بود، تضعیف و در نهایت تبعید سیاسی وی از کشور موجب چند دسته‌گی در حزب جنبش شد. اکنون بدون حضور رهبر این حزب، کارایی آن در امر مبارزه با داعش به شکل حداقلی‌اش تنزل داده شده است. از سویی دیگر، تضعیف محمد محقق و حزب وی در شمال که از مخالفان اصلی داعش است، تضعیف یکی دیگر از مخالفان اصلی داعش در شمال تفسیر می‌شود، حزب وحدت می‌داند که در صورت سقوط شمال به دست داعش، اولین گروهی که قتل‌ عام می‌شود مردم هزاره است و برای همین، بیشترین مقاومت را در برابر این گروه تروریستی از خود نشان خواهند داد. حذف‌ فرماندهان مردمی در شمال و کشته شدن توسط کمین‌ها و ماین‌های چسپکی مشکوک، از دیگر موارد تضعیف چهره‌های مخالف داعش در شمال است. اشرف غنی در یکی از سخنرانی‌های اخیر خود گفته بود:« اگر توان اثبات رابطه دولت با داعش را ندارید، چادر بپوشید.» آیا حذف و تضعیف چهره‌های مهم مخالف داعش در شمال به نوبه خود رابطه غیر مستقیم با داعش برای قدرت گرفتن این گروه تروریستی نیست؟! آن‌هم در زمانی که فعالیت گروه داعش هر روز بیشتر از دیروز در شمال، در حال گسترش است.
نابودی «آخرین سنگر»:

ولایت بلخ در تمام بیش از ۱۵سال‌ گذشته، از امن‌ترین ولایت‌های افغانستان بوده است. در سال‌های اخیر که ناامنی در ولایت‌های شمال افغانستان رو به گسترش بوده، تنها بلخ در برابر این ناامنی‌ها مصئون باقی مانده است. اما اکنون با سیاست‌های عجولانه دولت مرکزی مبنی بر، برکناری عطا محمد نور از سمت ولایت بلخ؛ مقدمه واگذاری شمال به داعش شروع خواهد شد، زیرا تنها بلخ به عنوان آخرین سنگر در برابر ناامنی‌ها و برنامه‌های پیاده‌سازی داعش است. ولایت‌های کندز، سرپل، فاریاب، جوزجان، بغلان و حتی بدخشان وارد فاز جدیدی از ناامنی‌ها شده است. در صورتی که رییس جمهور بر مبنای انتخابات و در پرتو قانون اساسی روی کار آمده باشد، حق قانونی‌اش است که والی‌های خود را (بنابر دلیل موجه) برکنار کند. اما رییس جمهور فعلی اتهام تقلب را در انتخابات گذشته با خود دارد. گذشته از آن، اتهام تک‌قومی سازی قدرت توسط آقای غنی بر بی‌اعتمادی‌ها نسبت به تصمیم‌ او در برکناری والی بلخ افزوده است. زیرا مردم تصمیم او را نه به خیر ملت که برای حذف سران اقوام دیگر می‌دانند. تعیین والی‌های ضعیفی چون «عبدالحی نعمتی» از سوی رییس جمهور در بغلان، نمونه‌ای از انتصاب‌های اشتباه آقای غنی است که موجب ناامن‌تر شدن بغلان شده و حتی، طالبان اکنون در «دهنه غوری» این ولایت پایگاه نظامی دارند و از آن‌جا حملات‌شان را در سراسر این بغلان مدیریت می‌کنند. با این حساب سناریوی تک‌قومی سازی قدرت در افغانستان، حذف و تضعیف چهره‌های مخالف داعش در شمال و در نهایت برکناری والی بلخ و گماشتن والی‌های ضعیفی چون والی بغلان، در «آخرین سنگر» که اکنون ولایت بلخ است، بیشتر از هرچیزی سناریوی «انتقال داعش به آسیای میانه» را در ذهن مجسم می‌کند.
مهدی سرباز- خبرگزاری دید