بهترین و بدترین سناریوها برای افغانستان!
در صورت سقوط اقتصادی، احتمال ناآرامی در افغانستان وجود دارد. افغانستان ممکن است مانند گذشته وارد جنگ داخلی شود و جهان به عنوان یک تماشاگر صرف معرفی شود
اکسپرس تریبون
با توجه به غیرقابل پیش بینی بودن و پیچیدگیهای مسئله افغانستان، خروج از افغانستان یک چالش بزرگ برای جهان و منطقه است. دو سناریو ممکن است وجود داشته باشد.
اول بدترین حالت. حتی قبل از تسلط طالبان بر افغانستان، اقتصاد این کشور در آستانه سقوط بود. فقر و بیکاری در حال افزایش بود و یک سوم جمعیت با کمبود غذا مواجه بودند!
با ورود طالبان، ایالات متحده ذخایر خارجی ۹٫۵ میلیارد دالری بانک مرکزی افغانستان را مسدود کرد. این بدان معناست که افغانستان که به شدت به کمکهای خارجی وابسته است، پولی برای اداره امور دولت ندارد.
اگرچه مساعدت کنندگان بینالمللی از جمله ایالات متحده در کنفرانس اخیر ژنو ۱٫۲ میلیارد دالر متعهد به کمک بشردوستانه شده اند، اما بعید است که ایالات متحده به دولت طالبان دسترسی به ذخایر خارجی ارزی افغانستان را بدهد.
کمکهای بشردوستانه از طریق سازمان ملل متحد توزیع میشود در حالی که هیچ کمک اقتصادی مستقیم به دولت افغانستان ارائه نمیشود. در این سناریو ممکن است یک فروپاشی اقتصادی رخ دهد.
در صورت سقوط اقتصادی، احتمال ناآرامی در افغانستان وجود دارد. افغانستان ممکن است مانند گذشته وارد جنگ داخلی شود و جهان به عنوان یک تماشاگر صرف معرفی شود.
ناآرامیها در افغانستان به معنای خلاء امنیتی است. خلاء امنیتی به گروههای تروریستی مانند القاعده و داعش شاخه خراسان اجازه میدهد دوباره ظهور کرده و تهدیدی برای افغانستان و فراتر از آن باشند. به همین دلیل است که دبیرکل سازمان ملل متحد گفت که فروپاشی اقتصادی افغانستان هدیهای برای تروریستها خواهد بود.
بهترین سناریو این است که طالبان افغانستان به آرامی و به تدریج خواستههای بینالمللی را برآورده کنند. آنها یک دولت فراگیر تشکیل دهند، حقوق لازم را به زنان بدهند و به سایر حقوق بشر احترام بگذارند.
طالبان با اقدامات خود ثابت میکنند که در مقایسه با دوره قبلی حکومت خود تغییر کردهاند. در نتیجه جامعه بینالمللی دولت طالبان را به رسمیت میشناسد و در تلاشهای بازسازی پس از جنگ به آن کمک می کند.
ایالات متحده دارایی های خارجی افغانستان را آزاد کرده و متعهد به کمک اقتصادی میشود. سایر کشورهای غربی نیز از این روش پیروی میکنند. بازیگران بینالمللی و منطقهای گرد هم میآیند و نتیجه میگیرند که صلح در افغانستان منافع همه را تامین میکند و برای اولین بار در ۴۰ سال گذشته، صلح و ثبات در افغانستان برقرار میشود.
اما تاریخ بهترین راهنما برای پیش بینی آینده است. و با در نظر گرفتن تاریخ افغانستان، متاسفانه چشم انداز صلح و ثبات طولانی مدت چندان روشن نیست.