بیانیه مشترک شرکت کنندگان فارمت مشورتی مسکو در مورد افغانستان

به تاریخ ۱۶ نوامبر ۲۰۲۲، چهارمین نشست مشورتی فارمت مسکو در مورد افغانستان برگزار شد که در آن نمایندگان ویژه و مقامات ارشد روسیه، چین، پاکستان، ایران، هند، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبیکستان بیانیه زیر را تصویب کردند.

اشتراک کنندگان در این نشست وضعیت کنونی افغانستان را با تاکید بر امنیت منطقه‌ای، ثبات نظامی- سیاسی، مسایل اجتماعی-اقتصادی و بشردوستانه مورد بحث و بررسی قرار دادند.
بر تعهد خود به یک افغانستان صلح آمیز، یکپارچه، با حاکمیت و مستقل و در حال توسعه اقتصادی، عاری از تهدیدات تروریزم و قاچاق مواد مخدر تاکید کردند.
از افغانستان خواسته شد تا تعهدات خود را برای ریشه کن کردن تروریزم و قاچاق مواد مخدر که از این قلمرو سرچشمه می‌گیرد، انجام دهد. گام‌های آشکارتری علیه همه سازمان‌های تروریستی بردارد و قاطعانه با آنها مبارزه نماید، نابود و ریشه کن کند تا اطمینان حاصل شود که افغانستان هرگز دوباره به عنوان زمین پرورش دهنده، پناهگاه امن یا منبع تکثیر تروریزم عمل نخواهد کرد. اشتراک کنندگان بر آمادگی خود برای کمک به افغانستان در این زمینه تاکید کردند. در این زمینه، شرکت کنندگان حملات تروریستی را که غیرنظامیان بیگناه افغان را در اماکن عمومی از جمله موسسات آموزشی و حمله اخیر به سفارت روسیه در کابل هدف قرار داده بود، به شدت محکوم کردند.
تأکید شد که استقرار تأسیسات زیربنایی نظامی کشورهای ثالث در افغانستان و کشورهای مجاور غیرقابل قبول است.
از مقامات افغانستان در توسعه برنامه های جایگزین کشاورزی و سرکوب تولید و قاچاق مواد مخدر و تلاش های کلی آنها برای از بین بردن مشکل مواد مخدر ابراز حمایت شد.
بر اهمیت تشکیل یک دولت واقعاً فراگیر در افغانستان تأکید شد که منعکس کننده منافع همه گروه های قومی-سیاسی بزرگ کشور باشد. همچنین بر اهمیت تعامل عملی با افغانستان در این زمینه تاکید شد.
با تاکید بر اینکه فروپاشی اقتصادی در افغانستان منجر به مهاجرت دسته جمعی پناهجویان، ترویج افراط گرایی، تروریزم و بی ثباتی می شود، نسبت به وخامت اوضاع مهاجرت در همسایگی افغانستان ابراز نگرانی شد؛ امری که می تواند صلح و ثبات در کشورهای همسایه را تهدید کند. اشتراک کنندگان خاطرنشان کردند که کمک به افغانستان در احیای اقتصاد ملی باعث ایجاد شرایط مناسب زندگی برای مردم و کاهش هجوم مهاجران به خارج از کشور می شود. شرکت کنندگان از کشورهای همسایه افغانستان به خاطر میزبانی از میلیون ها پناهجوی افغان قدردانی و بر اهمیت بازگرداندن امن، آبرومندانه، زمان بندی شده و حمایتی پناهندگان به افغانستان تاکید کردند.
همه طرف ها بر ضرورت تشدید تلاش ها جهت ارائه کمک های بشردوستانه و اقتصادی به مردم افغانستان در بازسازی این کشور پس از جنگ تاکید کردند. تقویت تلاش‌های مقامات افغانستان برای تضمین حقوق و آزادی‌های اساسی مردم به عنوان یک امر مهم مورد توجه قرار گرفت. طرفین همچنین حمایت خود را از حقوق اساسی همه اقوام از جمله اقلیت ها، زنان و کودکان، فراهم کردن دسترسی برابر به عدالت و آموزش ابراز کردند.
همه طرف ها متقاعد شدند که نیروهای مسئول حضور نظامی ۲۰ ساله در افغانستان باید بار اصلی مالی بازسازی اقتصاد افغانستان پسا جنگ را به خاطر رفاه و رشد مردم عادی افغانستان بدون مداخله در امور داخلی این کشور بر عهده بگیرند. خاطرنشان شد که همه اقشار جامعه افغانستان به طور مشترک از ایالات متحده درخواست کرده اند دارایی های خارجی شان را آزاد و تمام اقدامات لازم برای آزادسازی ذخایر ملی مسدود شده افغانستان انجام شود. اکثر هیئت ها موافقت کردند که خواستار جبران خسارات وارده به مردم افغانستان در طول سال های حضور ایالات متحده و ناتو خواهند شد.
اهمیت هماهنگی تلاش‌های منطقه‌ای برای ترویج آشتی ملی میان افغانی، تقویت امنیت و ثبات در منطقه تحت نظارت فارمت مشورتی مسکو و دیگر مجامع مهم کشورهای همسایه افغانستان و گفت وگوی امنیت منطقه‌ای دهلی مورد توجه قرار گرفت. شرکت کنندگان آمادگی خود را برای ادامه گام های مشترک در راستای یک افغانستان صلح آمیز ابراز کردند.
شرکت کنندگان خواستار ایجاد رویکردهای مشترک و هماهنگ برای همکاری با حکومت موقت افغانستان، از جمله در سازمان ملل متحد شد. اشتراک کنندگان از ایجاد گروه بین المللی مذاکره کننده در مورد افغانستان تحت نظارت سازمان ملل متحد حمایت کردند.