بیانیه وزارت خارجه ایران در باره افغانستان؛ چرا هماهنگی منطقه‌ای مهم است!
این طرح ایران که کل منطقه را احتوا می‌کند، از آنجایی اهمیت مضاعف دارد که همواره یکی از اضلاع بحران افغانستان عامل خارجی خوانده می‌شود. عامل خارجی در شکل دخالت و چه در شکل کنشگری در بستر منافع ملی هرکشور، در جنگ، صلح و بحران افغانستان اثرگذار است
وزارت خارجه ایران اخیراً با نشر بیانیه‌ای در چند فقره به بیان دیدگاه تهران در باره وضعیت افغانستان و جست‌وجوی راه‌های برون‌رفت از وضعیت موجود، رسیدن به ثبات پایدار و استحکام پایه‌های نظامی که مبتنی بر اراده مردم افغانستان و اشتراک تمام اقشار، اقوام، احزاب و جریان‌های ملی-مذهبی باشد، پرداخت.
کنه موضع ایران در باره افغانستان دو مسئله اساسی است که با بیان صریح و روشن از سوی نماینده ویژه این کشور در نشست‌های بین‌المللی در باره افغانستان و همچنان مقام‌های بلندپایه ایران در مقاطع مختلف بیان شده است.
ایجاد دولت فراگیر که در آن نمایندگان تمام اقشار و طیف‌های مردم افغانستان حضور معنادار داشته باشند یکی از مواضع ایران است که همواره بیان شده، اما مسئله اساسی تر از آن، پیشنهاد طرح ایجاد گروه تماس منطقه‌ای به رهبری سازمان ملل متحد در باره افغانستان، از سوی دولت ایران است که در بیانیه اخیر وزارت خارجه آن کشور نیز روی آن مکث شده و یکی از محورهای ثبات و ایجاد دولت مبتنی بر اراده مردم و قاعده وسیع خوانده می‌شود.
طرح ایجاد گروه تماس منطقه‌ای در باره افغانستان، از سوی حسن کاظمی قمی نماینده ویژه و سفیر ایران در کابل، در نشست فارمت مسکو که در کازان روسیه برگزار شد، ارائه گردید. بر بنیاد این طرح، ضرورت است که کشورهای منطقه و همسایه افغانستان در یک چارچوب هماهنگ به رهبری سازمان ملل متحد در تماس و فعالیت مشترک باشند که به توحید دیدگاه در قبال افغانستان برسند.
این طرح ایران که کل منطقه را احتوا می‌کند، از آنجایی اهمیت مضاعف دارد که همواره یکی از اضلاع بحران افغانستان عامل خارجی خوانده می‌شود. عامل خارجی در شکل دخالت و چه در شکل کنشگری در بستر منافع ملی هر کشور، در جنگ، صلح و بحران افغانستان اثرگذار است. از سوی دیگر رقابت میان برخی کشورهای منطقه در میدان افغانستان- از جمله هند و پاکستان- اگر از جانبی ناشی از راهبردهای امنیتی این دو کشور است، از سوی دیگر می‌تواند معلول عدم هماهنگی و فکتورهای سیاسی نیز باشد. این مسئله می‌تواند فراتر از هند و پاکستان و حتی همسایگان افغانستان، در قبال رقابت‌های جهانی میان قدرت‌های بزرگ نیز مصداق بیابد که اثرات آن افغانستان جنگ زده و فقیر را متاثر می‌سازد؛ چیزی که از چهار دهه به این طرف همواره برای این کشور کوچک بحران آفریده است.
نشست‌هایی که در دو سال اخیر با موضوع افغانستان چه در کشورهای همسایه و چه از سوی سازمان ملل متحد برگزار شد نیز نشان می‌دهد که یکی از عوامل ناکارایی سازوکارهای منطقه‌ای و جهانی برای افغانستان، عدم تماس و هماهنگی سازمان یافته میان کشورها و سازمان‌هایی مثل ملل متحد است.
بنا بر این، ایجاد گروه تماس میان کشورهای منطقه در قبال افغانستان به رهبری سازمان ملل متحد از آنجایی که خیلی از رقابت‌ها و موضع‌گیری‌های متضاد همسایگان و منطقه در باره افغانستان ناشی از عدم درک درست وضعیت این کشور می‌تواند باشد، گامی در جهت هموار کردن راه رسیدن به توحید دیدگاه‌ها و مواضع بوده و می‌تواند در برهه کنونی که افغانستان با بحران‌های متعدد و متفاوت درگیر است، راهگشا باشد.
