اولین باری که به تاج‌بیگم رفتم را دقیق به یاد دارم. صنف دوم دانشگاه بودم. قرار بود با یک تیم از دوستان دانشگاهی نمایشگاه عکس در دانشگاه برگزار کنیم، ولی جای مناسبی برای برگزاری جلسه نداشتیم. یکی از دوستانم مسئولیت پیدا کردن جایی برای جلسه را به دوش گرفت. پس از چاشت آن روز تماس گرفت و گفت فلانی ساعت در رستورانت تاج‌بیگم برای جلسه بیایید.
تاج‌بیگم مکانی است که اکثر فرهنگیان، روشنفکران و دانش آموخته‌گان آن‌جا جمع می‌شوند و به بحث و بررسی مسایل گوناگون می‌پردازند.
لیلا حیدری، خانم پرتلاش، خوش خوی، شاعر و هنردوست مالک رستورانت تاج‌بیگم است. خانم حیدری می‌گوید که درآمد رستورانتش را برای تدوای معتادان استفاده می‌کند. اما هفته‌ی گذشته کسی به نام “نوید سلطانی” که گفته می‌شود خبرنگار تلویزیون ولسی جرگه است، بدون اجازه وارد رستورانت تاج‌بیگم شده و لیلا حیدری را متهم به ترویج فساد و فحشا کرده و گفت که وی با فراهم کردن قلیان در رستورانتش جوانان را به بی‌راهه می‌کشاند.
سلطانی این ویدیو را برای برنامه‌ای به نام “صدای مردم” در تلویزیون ولسی جرگه تهیه کرده است.
گفته می‌شود این فرد، درس خبرنگاری را در یکی از انستیتوت‌های دو ساله خبرنگاری در کابل درس خوانده است.
خبرنگار در این ویدیو که به صورت مخفیانه گرفته شده، مسایل اعتقادی خانم حیدری را زیر سوال می‌برد و از وی با بی‌شرمی کامل می‌پرسد که آیا نمازش را می‌خواند یا نه.
ایجاد کمپ مادر و تدوای معتادان
دو سال پیش روزنامه اطلاعات روز، در یک گزارش تحت عنوان ” مهاجر جنگ بنگلادیش و ماجرای یک عمر اعتیاد و خدمت”، نوشته بود که که کسی به نام “نسیم علیزاده” پس از ۲۸ سال اعتیاد و سال‌ها بدبختی به کمپ مادر پناه برده و بالاخره به کمک لیلا حیدری، رییس کمپ مادر صحت کاملش را به دست آورده است. نسیم علیزاده پس از اینکه بهبود یافت به صورت داوطلب مصروف خدمت به دیگر معتادان در کمپ مادر شد.
کمپ مادر نزدیک به ده سال است که در کابل شروع به فعالیت کرده است که بیش از ۴۰۰۰ نفر تاکنون در این کمپ تدوای شده است.
لیلا حیدری راجع به رفتار خبرنگار تلویزیون ولسی جرگه می‌گوید: “سال‌هاست در بخش مبارزه با مواد مخدر کار می‌کنم و هر ماه بیش از پنجاه نفر را سرپرستی می‌کنم. آن هم در سرزمینی که مردان به نان شب خود درمانده هستند. در طی نزدیک به هفت سال بیش از چهار هزار معتاد را درمان کرده‌ام و از این تعداد نزدیک به یک هزار نفر پاک هستند و کوشش کرده‌ام برای‌شان شغل ایجاد کنم. فقط راه تمویل تدوای معتادان یا کمپ مادر، رستورانت تاج‌بیگم است. پرسشی که از انسان افغانی دارم، فرقی نمی‌کند که چه وظیفه‌ای دارد یا چه مذهبی، این است که آیا من هم باید به سرنوشت فرخند مبتلا شوم؟ زیرا زن‌ستیزی و تبعیض جنسیتی در برخورد این خبرنگار با من کاملاً آشکار است.”
واکنش نهادهای رسانه‌ای و مردم به این مسئله
پس از نشر این ویدیو از صفحه فیسبوک نوید سلطانی، واکنش‌های مختلفی از سوی مردم صورت گرفت.
هشت صبح در مطلبی تحت نام “اتهام واهی ترویج مواد مخدر بر رستورانتی که مالکش درمان‌گر معتادان است”، نوشته است: در ویدیویی که به تازه‌گی میان کاربران شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود، جوانی خبرنگار با دریشی سفید، بسیار ناراحت و جدی با چند پولیس بدون اجازه قبلی وارد یک رستورانت می‌شود و شروع به فیلم‌برداری می‌کند. او در حالی می‌گوید که در این رستورانت اعتیاد به مواد مخدر ترویج می‌شود که مالک این رستورانت به “مادر معتادان” مشهور است و معتادان را تحت درمان و حمایت قرار داده است.
سید جعفر راستین، مشاور اطلاعات و فرهنگ کشور در فیسبوکش نوشته است: عمل‌کرد غیر حرفه‌ای گزارش‌گر تلویزیون ولسی جرگه مایه شرم‌ساری است، کنش او در منافات با قانون رسانه‌های همگانی و دیگر قوانین نافذ در افغانستان است و نیز بسیار همانند است با عمل‌کرد پولیس مذهبی گروه طالبان.
دفتر مطبوعاتی “نی” نیز این کار خبرنگار تلویزیون ولسی جرگه را خلاف موازین اخلاقی، اصول خبرنگاری و قانون اساسی کشور دانسته و گفته که به سه دلیل این کار را غیرحرفه‌ای و غیرقانونی میدانند: ۱- تجاوز به حریم خصوصی، ۲- تفتیش غیرمسلکی و ۳- تصویربرداری به صورت مخفیانه.
این دفتر طی اعلامیه‌ی دیگری نگاشته است: “کمیسیون رسیدگی بر تخلفات رسانه‌یی باید قضیه‌ی گزارش خبرنگار تلویزیون ولسی جرگه را به صورت جدی پیگیری کند.”
سازمان مستقل حقوق بشر بلژیک نیز با حمایت از مؤسس کمپ تداوی معتادان در کابل گفته است: “لیلا حیدری مانند چراغی در تاریکی، برای کسانی که آغشته به مواد مخدر است، امید و زندگی می‌بخشد. به جای اینکه در قبال این کارهایش از او سپاس‌گزاری شود، توسط یک خبرنگار، پولیس و تلویزیون پارلمان تهدید و توهین می‌شود.”
این نهاد از دولت خواسته است تا این موضوع را مورد پیگیری قرار دهد و ریشه‌های اصلی این موضوع را کشف کند.
لیلا حیدری، بانوی فعالی که در کنار کمک به دیگران در فضای سنتی مانند افغانستان که زنان نمی‌توانند کوچک‌ترین کاری را مستقلانه انجام دهند، با راه‌اندازی رستورانت تاج بیگم، تجارت کوچک خودش را شروع کرده و از این طریق معتادان زیادی را تحت تدوای قرار داده است.
گفتنی است بسیاری از کارمندان رستورانت تاج‌بیگم نیز افرادی‌اند که قبلاً معتاد بوده و حالا بهبود یافته‌اند. هم‌چنین برخی از معتادان درمان شده در کمپ مادر، اکنون داوطلبانه در این کمپ فعالیت دارند.
مریم نبوی-خبرگزاری دید
