تجربه دهه ۹۰ میلادی تکرار خواهد شد؟

گمانه شایع دیگر این است که طا-لبان با سخت‌گیری‌های مدنی و اعمال فشار در داخل، تلاش دارند تا از امریکا و غرب امتیاز بگیرند و احتمالاً این مسئله را با به رسمیت شناخته شدن گره زده‌اند

بسته ماندن مکاتب دوره متوسطه و لیسه، اعمال محدودیت‌های بر پارک‌های تفریحی و گیر دادن محتسبان به دختران و زنان به دلیل نوع پوشش شان و همچنان شکایات اخیر والی طا-لبان برای کابل حاکی است که کشور آهسته آهسته به سوی دهه ۹۰ میلادی پرتاب می‌شود.
هرچند طا-لبان مدعی هستند که نسبت به سه دهه قبل تغییر کرده‌اند و در این باب تعهداتی نیز به جامعه جهانی در دوحه داده‌اند، اما رفتار و کردار شان نشان می‌دهد که در باورهای آنان نسبت به حقوق مدنی و انسانی افراد جامعه کمترین تغییر وارد نشده و این مسئله در مواجهه با زنان بیشتر نمود یافته است.
زنان قشری هستند که از بیشترین آسیب را از سیاست‌های فرهنگی طا-لبان دیده و با گذشت هر روز عرصه برای شان تنگ تر می‌شود. جلوگیری از آموزش دختران، ممانعت از کار زنان در ادارات دولتی و اینک تفکیک پارک‌های تفریحی به زنان و مردانه از مصداق‌های بارز اعمال محدودیت شدید بر زنان بوده و جامعه را آهسته آهسته به گذشته بر می‌گرداند.
اخیراً والی طا-لبان برای کابل در نشستی نسبت به افزایش «منکرات» در کابل پایتخت شکایت داشته و از وزارت امر به معروف و نهی از منکر طا-لبان خواسته است که در برابر این «منکرات بینه» مبارزه جدی کند.
والی طا-لبان برای کابل از تراشیده شدن ریش توسط مردان، پوشیدن لباس‌های غربی، حضور زنان در اجتماع و پخش موسیقی شکایاتی داشته است.
آنچه از برنامه‌های فرهنگی طا-لبان بر می‌آید این است که عکس دوره قبلی حاکمیت خود، یک باره و رادیکالیزه به اعمال محدودیت‌های نپرداخته و این مسئله را به صورت آرام و مرحله به مرحله اجرا می‌کنند.
گمانه شایع دیگر این است که طا-لبان با سخت‌گیری‌های مدنی و اعمال فشار در داخل، تلاش دارند تا از امریکا و غرب امتیاز بگیرند و احتمالاً این مسئله را با به رسمیت شناخته شدن گره زده‌اند. این مسئله به حلقات رادیکال تر در درون جنبش طا-لبان نیز مرتبط است؛ زیرا این حلقات که نسل پیرتر طا-لبان را در خود جای داده، خواستار تطبیق کامل آنچه «شریعت اسلامی» می‌خوانند بر جامعه بوده و نسل جدید ناگزیر است که خواسته آن‌ها در نظر داشته باشد.
عامل اعمال محدودیت بر جامعه از سوی طا-لبان هرچه باشد، واقعیت میدانی مملو از عقبگرد کشور و اجتماع به سوی جامعه دهه هفتاد متاثر از جنگ‌های تنظیمی است که در آن نه زنان حضور داشتند، نه رسانه وجود داشت و نه هیچ صدای مخالفی بلند می‌شد، جامعه‌ای بود به کلی ساکن و غیر متحرک و در حال سستی و رخوت.
اما اعمال محدودیت بر اجتماعی که دو دهه در نظامی دموکراتیک زندگی کرده کار آسانی نیست، از همین جهت است که حکومت طا-لبان نه یک باره که آهسته آهسته بر تطبیق سیاست‌های فرهنگی خود می‌پردازد و در آینده احتمالاً شاهد اعمال محدودیت‌های بیشتر خواهیم بود.