لویه جرگه؛ چرا طالبان هراس دارند!

برگزاری لویه جرگه گروه طالبان را در وضعیتی شکننده قرار می‌دهد، چه اگر با آن مخالفت کنند در واقع با پایگاه سنتی خویش مخالفت کرده‌اند و اگر موافقت کنند ماشین جنگی آنان متزلزل خواهد شد.

هرچند ذات گروه طالبان و تشکلات همگون با آن گروه در مخالفت با هر حرکت و سیاست دولت‌های مشروع خود را باز تعریف می‌کند، ولی در مورد مخالفت طالبان با برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح که قرار است فردا در کابل برگزار شود و حکومت را در مورد رهایی یا عدم رهایی ۴۰۰ زندانی خطرناک طالبان مشورت بدهد، چند و چون زیاد است و یک وجهه آن هراس گروه طالبان از مشروعیت سنتی لویه جرگه است.
پایگاه و جایگاه اصلی گروه طالبان و شبه نظامیان این چنینی معمولاً روستاها است که بار بیشتری از فرهنگ سنتی، رسوم قدیمی و ارتباطات پیشا-مدرن دارد. طالبان در جوامع روستایی منبر و جرگه را به عنوان دو ستون مشروعیت در دست داشته و هرگاه به مشکلی یا مسئله‌ای بر می‌خورند به منبر یا جرگه مراجعه می‌کنند.
اکنون حکومت با درک این حساسیت، روی جرگه انگشت گذاشته که به هر حال گروه طالبان نمی‌تواند در مورد مشروعیت آن ریسک کند.
گروه طالبان به خوبی می‌داند که بازتاب مشوره و فیصله لویه جرگه در جامعه روستایی کشور منعکس شده و به همانند سیلابی است که پایه‌های مشروعیت این گروه را منحل خواهد کرد. این گروه دریافته که جامعه روستایی کشور به فیصله‌های لویه جرگه به مثابه عالی‌ترین تصمیم‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نگریسته و از آن عدول نخواهند کرد؛ پس پیش از این که جرگه برگزاری شود، تلاش می‌کند با فروکاست آن به عنوان «نمایشی» آن را سبوتاژ کند.
اما دولت افغانستان در مقطع حساسی به لویه جرگه روی آورده و این سیاست پاسخ خوبی است به آنچه طالبان به عنوان مشروعیت ادعا دارند. چون لویه جرگه نه برایند کدام فرایند دموکراتیک است و نه برچسپ دموکراسی به آن می‌خورد؛ پدیده‌ای است به شدت «سنتی» و برخاسته از همان خاکی که طالبان مدعی برخاستن از آن هستند.
در گذشته گروه طالبان با سلاح جرگه و منبر علیه دموکراسی و مردم سالاری موضع می‌گرفتند، ولی اکنون این سلاح علیه خود این گروه نشانه رفته و هراس آنان ناشی از مشروعیت سنتی لویه جرگه در روستاهای افغانستان است.
برگزاری لویه جرگه گروه طالبان را در وضعیتی شکننده قرار می‌دهد، چه اگر با آن مخالفت کنند در واقع با پایگاه سنتی خویش مخالفت کرده‌اند و اگر موافقت کنند ماشین جنگی آنان متزلزل خواهد شد.
چنین می‌پندارم که سیاسیون کشور اعم از حکومتی و اپوزیسیون و مخالف و موافق ارگ، برای تحکیم مردم سالاری و جبهه جمهوریت از برگزاری لویه جرگه مشورتی فردا حمایت کنند تا در مصاف «جمهوریت» و «امارت طالبانی» صف مردم سالاری برنده باشد.