تعامل تدریجی هند و طا-لبان؛ پاکستان چه می‌گوید!
به نظر می‌رسد وضعیت داخلی افغانستان و پویایی منطقه‌ای متفاوت است و بسیاری از کشورهای همسایه را وادار کرده تا با وجود اختلافات‌شان با افراط‌گرایی این گروه، خط سازنده‌تری را در قبال حکومت طا-لبان اتخاذ کنند
تصمیم هند برای اعزام یک هیئت دیپلماتیک به کابل جهت دیدار با مقامات طا-لبان، تفاوت آشکاری با سیاست دهلی‌نو نسبت به دهه ۱۹۹۰ دارد، زمانی که این گروه اسلام‌گرای سنی در افغانستان قدرت داشت. در آن زمان، هند سیاست عدم تعامل را با کابل در پیش گرفته بود و از شبه‌نظامیان ضد طا-لبان حمایت می‌کرد. اما این بار، به نظر می‌رسد وضعیت داخلی افغانستان و پویایی منطقه‌ای متفاوت است و بسیاری از کشورهای همسایه را وادار کرده تا با وجود اختلافات‌شان با افراط‌گرایی این گروه، خط سازنده‌تری را در قبال حکومت طا-لبان اتخاذ کنند. هند سفارت خود را در کابل در ماه اگست ۲۰۲۱، چند روز قبل از تسلط طا-لبان، بست، اما خط ارتباطی خود را با آن‌ها حفظ کرده است. در ماه سپتمبر، دیپک میتال سفیر هند در قطر با شیرمحمد عباس ستانکزی، یکی از مقامات ارشد طا-لبان در سفارت هند در دوحه ملاقات کرد. در ماه اکتبر، مقامات هندی در حاشیه کنفرانس منطقه‌ای در باره افغانستان با عبدالسلام حنفی معاون نخست‌وزیر طا-لبان در مسکو ملاقات کردند. در آن‌جا، هند نیز به ۹ کشور دیگر پیوست تا «واقعیت جدید» را در افغانستان بپذیرد. بعدها، دهلی‌نو کمک‌های بشردوستانه از جمله گندم، واکسین کووید-۱۹ و لباس‌های زمستانی را به افغانستان ارسال کرد، درست زمانی که این کشور تقریباً با فروپاشی اقتصادی کامل روبرو بود.
دیدار جی پی سینگ دبیر مشترک وزارت امور خارجه هند در امور پاکستان، افغانستان و ایران با مولوی امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طا-لبان، گام طبیعی بعدی این سیاست تعامل تدریجی هند است.
وزارت امور خارجه هند گفته است که این سفر فقط برای تسهیل هماهنگی کمک‌های بشردوستانه هند برای مردم افغانستان است. در حالی که این امر ممکن درست باشد، این دیدار همچنین راه را برای درک و تعامل بهتر با توجه به خصومت در گذشته هموار می‌کند.
هند سه نگرانی اصلی در مورد بازگشت طا-لبان به قدرت در افغانستان دارد. نخست، هند در ۲۰ سال گذشته میلیاردها دالر در این کشور سرمایه‌گذاری کرده است و می‌خواهد از این سرمایه‌گذاری‌ها محافظت و حسن نیت مردم افغانستان را حفظ کند. دوم، زمانی که طا-لبان در دهه ۱۹۹۰ قدرت داشتند، افغانستان به پناه‌گاه امنی برای گروه‌های تروریستی ضد هند تبدیل شد. هند همچنین شاهد افزایش شدید خشونت در کشمیر در دوران حکومت مجاهدین و طالبان در افغانستان بود. دهلی‌نو دوست ندارد تاریخ تکرار شود و از طا-لبان تعهد می‌خواهد که از گروه‌های ضد هند حمایت نکنند. سوم، دست‌نشانده بودن همیشگی طا-لبان برای پاکستان به ضرر منافع استراتژیک هند خواهد بود. اگر دهلی‌نو با طا-لبان تعامل نکند، نمی‌توان هیچ یک از این اهداف را دنبال کرد. اما در عین حال، هند نباید در زمینه به رسمیت شناختن دیپلماتیک حکومت عمدتاً پشتون و کاملاً مردانه طا-لبان عجله کند، زیرا محدودیت‌های شدیدی را برای زنان در خانه اعمال کرده است. هند باید با دیگر بازیگران منطقه‌ای و جهانی همکاری کند تا طا-لبان را به سمت اتخاذ حکومت فراگیرتر سوق دهد و در عین حال سیاست تعامل تدریجی دوجانبه را که ریشه در واقع‌گرایی دارد، حفظ کند.
