تعامل ایران و طا-لبان در ترازوی سیاست و تجارت
هم متقی در این سفر برای گرفتن قول مساعد از ایران در خصوص شناسایی رسمی حکومت متبوع خود تلاش میکند و هم تهران حضور طا-لبان را در کابل، به دلیل آن که زمینهساز خروج امریکاییها از همسایگی ایران شد، بر استقرار دولتی دستنشانده و وابسته به امریکا ترجیح میدهد
راحل موسوی- خبرگزاری دید
امیرخان متقی وزیر امور خارجه حکومت طا-لبان در رأس هیئتی به تهران رفته است. وزارت خارجه ایران در توضیح سفر امیرخان متقی به ایران گفته است که هدف از این سفر حفظ «روابط اقتصادی و تجاری» با افغانستان است.
به گفته وزارت خارجه ایران، «قرار است در این سفر در موضوعات مختلف اقتصادی و تجاری همچون همکاریهای بانکی، بازارچههای مرزی، معدن، تجارت و همکاریهای ورزشی توافقاتی حاصل شود».
به دنبال قطع کمکهای خارجی پس از فرار اشرف غنی و فروپاشی ساختار سیاسی جمهوری و بلوکه شدن میلیاردها دالر دارایی افغانستان توسط امریکا، حکومت نوپا و ورشکسته طا-لبان، شدیداً به برقراری روابط تجاری و توسعه ترانزیت با کشورهای همسایه، نیاز دارد. در این میان، ایران به دلیل همسایگی با افغانستان و برخورداری از ظرفیتهای تجاری بسیار بالا به ویژه در بخش انرژی، گزینه مناسبی برای حفظ و برقراری روابط تجاری و اقتصادی است. آنچه این ظرفیت را بیش از هر زمانی به فعلیت رسانده است، خروج نیروهای امریکایی از کشور به مثابه بزرگترین مانع روابط سیاسی و تجاری با تهران است. در دورانی که امریکاییها در افغانستان حضور داشتند، از طرق گوناگون موانعی بازدارنده برای کاهش روابط تجاری میان ایران و افغانستان ایجاد میکردند؛ آن گونه دولت دستنشانده کابل، در برقراری روابط سیاسی با تهران نیز با محدودیتهای زیادی مواجه بود. اکنون اما که این مانع بیگانه و بیرونی از میان برداشته شده، کابل در پی آن است که برای رشد و رونق بازار کار و اشتغال و درآمد و تجارت در کشور، از گزینههای در دسترس، سهلالوصول، کمهزینه و زودبازده استفاده کند. ایران این پتانسیل را دارد و مخصوصاً برای تعاملات تجاری و معاملات بانکی، یکی از بهترین گزینهها است.
با توجه به موارد بالا، سفر امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طا-لبان که هیئتی بلندپایه از مقامات اقتصادی این حکومت او را همراهی میکند، گامی مهم برای رونق بخشیدن به کار و بازار در افغانستان است، اما از منظری دیگر، مقامات حکومت طا-لبان انتظار دارند این سفر، بار سیاسی قابل توجهی نیز برای آنان داشته باشد.
طا-لبان در نزدیک به پنج ماه پس از تسلط بر افغانستان، عمیقاً از انزوای دیپلماتیک در سطح بینالمللی رنج میبرد. تاکنون هیچ کشوری حکومت این گروه در افغانستان را به رسمیت نشناخته و این، به صورت گستردهای حکومت را از امتیاز مراودات بینالمللی محروم ساخته است.
مطمئناً نمیتوان انتظار داشت که تهران به رسمیت شناختن طا-لبان را به امیرخان متقی هدیه دهد، اما بدون شک هم متقی در این سفر برای گرفتن قول مساعد از ایران در خصوص شناسایی رسمی حکومت متبوع خود تلاش میکند و هم تهران حضور طا-لبان را در کابل، به دلیل آن که زمینهساز خروج امریکاییها از همسایگی ایران شد، بر استقرار دولتی دستنشانده و وابسته به امریکا ترجیح میدهد و این، برای آن که تهران باب تعامل گسترده سیاسی و تجاری را با کابل بازگشایی کند، کافی است.
بنابراین انتظار میرود، این سفر هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سیاسی دستاوردهای قابل توجهی برای حکومت طا-لبان داشته باشد.