تقابل منافع در مذاکرات صلح؛ امریکا بهدنبال چیست؟
درج امارت اسلامی در توافقنامه و موضعگیری امریکا علیه موقف حکومت و مردم افغانستان پیرامون حفظ نظام و جمهوریت مُهر تأییدیست که امریکا بر مشروعیت طالبان میکوبد.
در بحبوحه مذاکرات صلح افغانستان و توافقات امریکا با طالبان، گزارشهای ضد و نقیضی از به حاشیه رانده شدن اشرف غنی از موضوعات صلح و انتخابات نشر و پخش میشود.
گزارشهایی وجود دارد که اشرفغنی بهعنوان یک طرف از دایره بازی امریکا کاملاً خارج گردیده و در هیچ مورد پس از این نقشی ندارد. امریکا در مورد سرنوشت افغانستان (انتخابات یا ایجاد حکومت موقت) قطعاً غنی را در آجندا ندارد.
گزارشها حاکی است که قرار بود ترامپ خبر پایان عمر سیاسی غنی را از نزدیک در قصر سفید به او ابلاغ کند، اما پس از آنکه اشرفغنی با خلیلزاد گفتوگوی لفظی تند میکند، ترامپ سفر احضاریهٔ او را لغو و خبر پایان کارش را از دور مخابره میکند و صلاحیتهای امنیتی و نظامی در دست سفارت امریکا به مشوره جان باس صورت میگیرد.
در همین حال، گفته میشود که بهدستور خلیلزاد و اسکات میلر، امورات وزارت دفاع و داخله از سوی جان باس نظارت میشود و این مسئله از سوی خلیلزاد و میلر مشترکاً به اسدالله خالد و مسعود اندرابی ابلاغ شده است. آنان دستور یافتهاند که کارهای روزانه شان را با جان باس سفیر ایالات متحده امریکا در کابل هماهنگ کنند.
در فضای کنونی و کنشهای سیاسی با آن که امریکا ۹ دور با طالبان به میز گفتوگو نشست و پشت درهای بسته مسئله صلح افغانستان را به بررسی گرفت، اما خشونت، جنگ و حملات تروریستی نه تنها کاهش نیافت، بلکه بهطور بیسابقه افزایش یافت و صدها تن از شهروندان کشور قربانی شدند.
برخیها میگویند که برای رسیدن به صلح باید قربانی داد، اما تا کجا و چه تعداد؟ مردم افغانستان حدود ۴۰ سال است که برای رسیدن به این اصل اساسی و ضروری قربانی میدهند و میلیونها شهید تقدیم این راه کردهاند، اما هیچ راهبردی برای صلح پیدا نشد. برعکس در حالی که مردم افغانستان آوای صلح سر دادند، اما طالبان ترانه جنگ را پخش کردند.
امریکا بهگونه شتابزده و عجولانه برای مذاکره با طالبان پا پیش کرد و به گفتوگو نشست، در حالی که مردم و حکومت در آن هیچ نقشی نداشت و ندارد. این اقدام امریکا در نتیجه به دو راهی «جمهوریت» و «امارت» رسید. موضوعی که برای مردم افغانستان بسا مهم و ضروری تلقی میشود. باید گفت که درج امارت اسلامی در توافقنامه و موضوعگیری امریکا علیه موقف حکومت و مردم افغانستان پیرامون حفظ نظام و جمهوریت مُهر تأییدیست که امریکا بر مشروعیت طالبان میکوبد.
وضعیت موجود و اقدامات امریکا بیشتر تبارز دهنده تلاشها برای خروج زودهنگام نیروهای خارجی از افغانستان است، نه برقراری صلح در این کشور. باید گفت که توافقات حاصل شده بین امریکا و طالبان در واقع صلح بین خود آنها است و افغانستان هیچ سهمی در آن ندارد و در حالی که خواست حکومت و مردم افغانستان حفظ نظام و جمهوریت است، مذاکرات امریکا با طالبان نمیتواند بهمعنی آتشبس و برقراری صلح در کشور باشد.
در پایان باید یادآور شد که شعلهور شدن آتش جنگ ناشی از اقدامات نسنجیده امریکا است و این کشور با این اقدام عوامفریبانه خود در تلاش است تا برای ترامپ کسب آبرو نماید، در حالیکه از اوضاع موجود بهخوبی برمیآید امریکا در این مذاکرات بازنده میدان است و تا زمانی که حکومت بهگونه مستقل با طالبان مذاکره نکند، صلح دایمی محال است.