تقلای «سی آی ای» برای حضور متفاوت در افغانستان
هرچند برخی مقامات امریکایی معتقدند که پاکستان می‌خواهد اجازه دسترسی به پایگاهی را بدهد، در صورتی که نحوه استفاده از آن را تحت کنترول داشته باشد. اما افکار عمومی در این کشور مخالف هر گونه حضور مجدد ایالات متحده است
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خروج سریع ارتش ایالات متحده از افغانستان فشار شدیدی بر سازمان اطلاعاتی امریکا (سی آی ای) وارد کرده است، چنانچه این نهاد باید راه‌های جدیدی برای جمع‌آوری اطلاعات و انجام حملات ضد تروریزم در افغانستان پیدا کند. اما گزینه‌های خوب زیادی ندارد.
سی آی ای در بطن ۲۰ سال حضور ایالات متحده در افغانستان قرار داشت و به زودی پایگاه‌های خود را در این کشور از دست می‌دهد؛ پایگاه‌هایی که از آن‌جا ماموریت‌های جنگی را مدیریت و حملات پهپادها را انجام داده و طالبان و سایر گروه‌ها مانند القاعده و داعش را نظارت کرده است.
مقامات ایالات متحده در آخرین لحظات تلاش شان برای تأمین پایگاه‌هایی در نزدیک افغانستان برای عملیات‌های آینده هستند. به گفته مقامات امریکایی و کارشناسان منطقه‌ای، پیچیدگی تداوم درگیری منجر به مذاکرات پرتحرک دیپلماتیک شده است، زیرا ارتش تأکید دارد تمام نیروها تا اواسط ماه جولای و قبل از مهلت تعیین‌شده خارج شوند.
پاکستان مورد توجه بوده است. سی آی ای سال‌ها از پایگاهی در این کشور برای راه‌اندازی عملیات‌های پهپادی علیه شبه‌نظامیان در کوه‌های غربی استفاده کرده است، اما در سال ۲۰۱۱، وقتی روابط ایالات متحده با پاکستان پرتنش شد، از این پایگاه اخراج شد.
اکنون هر گونه معامله‌ای باید حول واقعیت ناراحت‌کننده‌ای مبنی بر این که دولت پاکستان مدت‌ها از طالبان پشتیبانی کرده است، انجام شود. در گفت‌وگوهایی که بین مقامات امریکایی و پاکستانی انجام شده است، پاکستانی‌ها خواستار محدودیت‌های مختلفی در عوض استفاده از پایگاهی در این کشور شده‌اند.
دیپلمات‌ها همچنین در حال بررسی گزینه دسترسی به پایگاه‌های جمهوری‌های شوروی سابق که از آن در جنگ افغانستان استفاده شد، هستند؛ هرچند انتظار دارند رییس جمهور ولادیمیر پوتین شدیداً با این مخالفت خواهد کرد.
گزارش‌های اطلاعاتی اخیر سی آی ای و ارتش در رابطه به افغانستان بسیار بدبینانه بوده است. به گفته چندین نفر آگاه از این بررسی‌ها، آن‌ها دستاوردهای طالبان و سایر گروه‌های شبه‌نظامی را در جنوب و شرق برجسته کرده‌اند و هشدار داده‌اند که کابل ممکن ظرف چند سال به دست طالبان سقوط کند و به پناه‌گاه امن شورشیانی تبدیل شود که قصد حمله به غرب را دارند.
ویلیام جی. برنز رییس سی آی ای به چالش‌های پیشروی این نهاد اذعان کرده است. وی در ماه اپریل به سناتوران گفت: «وقتی زمان خروج نظامیان امریکایی برسد، توانایی دولت امریکا برای جمع‌آوری و اقدام علیه تهدیدات کاهش خواهد یافت. این یک حقیقت است».
به گفته برخی مقامات آگاه از این گفت‌وگوها، آقای برنز در هفته‌های اخیر سفر اعلام‌ناشده‌ای به اسلام‌آباد داشته تا با رییس ارتش پاکستان و رییس آی اس آی ملاقات کند. لوید آستین وزیر دفاع امریکا تماس‌های مکرری به رییس ارتش پاکستان در رابطه به کمک این کشور برای عملیات‌های آینده ایالات متحده در افغانستان داشته است.
به گفته افرادی که از این جلسه‌ها آگاه شده‌اند، برنز در سفرش به پاکستان مسئله پایگاه را مطرح نکرده است و دیدار وی روی همکاری گسترده‌تر ضد تروریزم بین دو کشور متمرکز بوده است. اما دست کم برخی بحث‌های آستین مستقیم‌تر بوده است.
سخنگوی سی آی ای از ابراز نظر در رابطه به سفر برنز به پاکستان خودداری کرده است.
در همین حال، داگلاس لندن رییس پیشین عملیات‌های ضد تروریزم در افغانستان و پاکستان گفته است که سی آی ای احتمالاً روی شبکه «مطلع» در افغانستان که اطلاعات را در مورد طالبان، القاعده، ثبات دولت مرکزی و سایر موضوعات جمع‌آوری می‌کنند، متکی خواهد بود. اما وی می‌گوید که بدون حضور گسترده سی‌آی‌ای در این کشور، ارزیابی دقیق اطلاعات یک چالش خواهد بود.
هرچند برخی مقامات امریکایی معتقدند که پاکستان می‌خواهد اجازه دسترسی به پایگاهی را بدهد، در صورتی که نحوه استفاده از آن را تحت کنترول داشته باشد. اما افکار عمومی در این کشور مخالف هر گونه حضور مجدد ایالات متحده است.
برخی مقامات امریکایی گفته‌اند که مذاکرات با پاکستان اکنون به بُن‌بست رسیده است. برخی می‌گویند این گزینه هنوز روی میز است و احتمال معامله می‌رود.
حسین حقانی سفیر پیشین پاکستان در امریکا گفته است که امریکایی‌ها و پاکستانی‌ها «می‌خواهند با احتیاط و با روابط جدید پیش بروند».
مقامات امریکایی در تلاش برای ایجاد گزینه‌هایی جهت ادامه پشتیبانی از راه دور هستند، اما پنتاگون هنوز طرح واقع‌بینانه‌ای ارائه نداده است که مقامات بر عملی‌شدن آن باور کنند.
برخی مقامات فعلی و پیشین نسبت به موفقیت مشاوره از راه دور یا عملیات‌های جنگی شک دارند.
