تلاش امریکا برای آغاز مجدد مذاکرات صلح با طالبان؛ گام بعدی چیست؟
امریکا و کابل میدانند که حامیان منطقهای طالبان مانع اصلی شکست کامل این گروه در میدانهای جنگ میشوند. پس امریکا در این وضعیت تلاش میکند که توام با افزایش حملات علیه این گروه، باب مذاکره نیز باز باشد تا نظامیانش را هرچه زودتر خارج کند.
در چند روز اخیر خبرهای زیادی از تلاش امریکا برای آغاز مجدد مذاکرات میان این کشور و گروه طالبان رسانهای شده است.
زلمی خلیلزاد در پاکستان است و دست کم یک بار با نمایندگان گروه طالبان دیدار داشته است- هرچند بعدتر گفته شد که این دیدار در ارتباط به آزاد شدن سه گروگان هندی از نزد طالبان انجام شد، ولی به نظر میرسد که خیلی هم بیربط به تلاش برای آغاز دوباره مذاکرات صلح نیست.
در این مورد باید چند نکته به دقت مورد توجه قرار گیرد:
۱- چرا بعد از لغو دوباره تلاش میشود که آغاز شود
۲- نقش پاکستان در آغاز مجدد مذاکرات
۳- نقش کابل در این دور مذاکرات چه است
۴- امریکا نیاز دارد به توافق برسد و طالبان در تلاش رسیدن به قدرت هستند.
چرا بعد از لغو مذاکرات صلح، دوباره تلاش میشود آغاز شود؛ ایالات متحده امریکا زیر فشار برخی کشورهای منطقه، رقبا، متحدان و وضعیت داخلی امریکا به این باور رسیده که توقف مذاکرات به سود واشنگتن نیست. توقف مذاکرات نیز فراری بود که ترامپ از « افکار عامه امریکا» انجام داد نه کشته شدن سرباز امریکایی در حمله موتربم شش درک. چون پیش از آن در جریان مذاکرات چندین سرباز امریکایی کشته شد، ولی ترامپ چنین واکنش سخت نشان نداده بود.
اکنون ترامپ در آستانه انتخابات میخواهد با فشار نظامی و سیاسی، همزمان مذاکرات نیز دوباره آغاز شود که دستاوردی برای امریکاییها داشته باشد.
نقش پاکستان در آغاز مجدد مذاکرات؛ پاکستان کشوری که متهم به حمایت از گروههای تروریستی، از جمله طالبان است. این کشور تلاش میکند که گروه طالبان به عنوان متحد اسلامآباد در قدرت کابل شریک باشد و از این خاطر نیز میکوشد که مذاکرات میان امریکا و این گروه دوباره آغاز شود. سیاستمداران پاکستان از گذشته تا کنون در قبال افغانستان دیدگاه هند محور داشته و از ابراز این سیاست نیز ابا نکردهاند. اسلامآباد به شدت نگران نفوذ هند بر کابل است و گروه طالبان میتواند منافع پاکستان در حلقات قدرت در کابل حفظ کند.
نقش کابل در مذاکرات صلح؛ کابل در ۹ دور مذکرات قبلی میان امریکا و طالبان در حاشیه بود. اینک که انتخابات ریاست جمهوری کشور نیز گذشته و قرار است از آن رییس جمهوری منتخب و مشروع به قدرت برسد، ضرورت است که کابل نقش بیشتری در روند صلح داشته باشد. بدون شک مذاکرات صلح با طالبان بدون حضور کابل به ترکستان خواهد رسید. دولت افغانستان تنها طرف اصلی و مشروع مذاکرات صلح است و حضور آن در این دور مذاکرات تا درصد قابل قبولی نتیجه مذاکرات صلح را تضمین میکند. طالبان نیز اذعان کردهاند که در ۹ دور قبلی مذاکرات یکی از اشتباهات شان این بود که کابل را نادیده گرفتند.
امریکا نیاز دارد به توافق برسد و طالبان به قدرت چشم دوختهاند؛ ایالات متحده امریکا زیر فشارهای زیادر مذاکرات صلح قرار دارد، فشار سنگین افکار عامه، رقبای جهانی و منطقهای و همچنان دیدگاه ملیگرایانه دولت ترامپ نسبت به قضایای جهان نیازی است که واشنگتن را ملزم به رسیدن به یک توافق با طالبان میکند.
برخی متحدان امریکا تاکید میکنند که امریکا باید مذاکرات را با طالبان آغاز کند، ولی رسیدن به یک توافق صلح پایدار نیاز به تلاش بیشتر و چانه زنی زیادتر دارد. البته هم طالبان میدانند که در جنگ برنده نمیشوند و هم امریکا و کابل میدانند که حامیان منطقهای طالبان مانع اصلی شکست کامل این گروه در میدانهای جنگ میشوند. پس امریکا در این وضعیت تلاش میکند که توام با افزایش حملات علیه این گروه، باب مذاکره نیز باز باشد تا نظامیانش را هرچه زودتر خارج کند.