توافق صلح با طالبان؛ راهحل معضل افغانستان یا جدولی برای خروج نیروها
یکی از مقامات ارشد دفاعی سابق که نخواست نامی از وی گرفته شود، گفت که برخی مقامات اطلاعاتی و نظامی نگرانند دولت چیزهای زیادی را برای طالبان وعده داده است؛ گروهی که به سادگی هر چیزی را برای خروج امریکا امضا میکند.
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
توافقنامه ختم جنگ وحشیانه امریکا و طالبان در افغانستان که حدود دو دهه پیش با حملات تروریستی ۲۰۰۱ در نیویارک و واشنگتن آغاز و طولانیترین جنگ امریکا شد، روز شنبه زیر نگاه مردان انعطافناپذیر با عمامه که کف زدند و فریاد کشیدند: «الله اکبر»، امضا شد.
رییس جمهور ترامپ از این توافق که با امضا و دستدادن زلمی خلیلزاد نماینده مذاکرهکننده امریکا و جانب طالبانیاش عبدالغنی برادر با نام تاریخی امضا شد، استقبال کرد.
ترامپ در کنفرانس خبری در کاخ سفید گفت: «هیچ لحظهای مانند این نبوده است. ما مذاکرات بسیار موفقیتآمیزی داشتیم … همه از جنگ خسته شدهاند».
وی گفت به زودی به طور شخصی با رهبران طالبان در آینده نزدیک ملاقات میکنم.
در همین حال، مقامات ارشد دولت ضمن ادعای موفقیت، خوشبینی کمی نسبت به آن نشان دادند.
مایک پمپئو وزیر امور خارجه در مراسم امضای توافقنامه در دوحه که دیپلماتهای کشورهای دیگر نیز حضور داشتند، گفت: «تمایلی برای اعلام پیروزی وجود خواهد داشت. پیروزی برای افغانها تنها زمانی حاصل میشود که آنها بتوانند در صلح و سعادت زندگی کنند. پیروزی برای ایالات متحده تنها در شرایطی حاصل میشود كه امریكاییها و متحدین ما دیگر نیازی به ترس از تهدید تروریزم از افغانستان نداشته باشند».
توافقنامه پس از یک و نیم سال مذاکرات نفسگیر وقفهای که حکومت افغانستان در آن حضور نداشت، به دست آمد.
بسیاری از سربازان کهنهکار سالها برای پایان دادن به جنگ و ترک افغانستان تلاش کردند و همچنین حامیان ترامپ، این سؤال را مطرح كردند كه آیا توافقنامه جدید زمینهساز محكمی برای صلح دایمی است یا خیر. برخی آن را نوعی سرمایه برای طالبان توصیف کردند که خواست اصلی آنها همواره خروج کامل نیروهای خارجی بود.
یکی از مقامات ارشد دفاعی سابق که نخواست نامی از وی گرفته شود، گفت که برخی مقامات اطلاعاتی و نظامی نگرانند دولت چیزهای زیادی را برای طالبان وعده داده است؛ گروهی که به سادگی هر چیزی را برای خروج امریکا امضا میکند.
برجستهترین بخش توافق صلح بین طالبان و امریکا خروج نیروهای امریکایی و متحدان طی ۱۴ ماه است. با وجود اینکه مایک پمپئو و مارک اسپر وزیر دفاع امریکا تأکید کردند که خروج نیروها مبتنی بر شرایط است، اما به نظر میرسد که شرایط موجود در توافقنامه بیشتر مربوط به وعدههای شورشیان برای توقف حمله به امریکاییها و قطع روابط با دیگر گروههای تروریستی میشود تا یک راهحل دایمی برای مردم افغانستان.
دنیل فیلدمن که در بخش امور افغانستان و پاکستان در وزارت خارجه ایالات متحده کار کرده است، میگوید: «به نظر میرسد شرایط بیشتر مبهم است تا بتوان در آن آسایش یافت. حقیقت این است که خروج ما (امریکا) قبل از هر گونه توافق بین طالبان و حکومت افغانستان نهایی شده است، چه رسد به این که تطبیق شود. برای ما هیچ اهرم فشاری نمانده تا تضمین کند که افغانستان در مسیر صلح و پایداری قرار دارد و به ویژه دستاوردهای زنان و جامعه مدنی را به خطر میاندازد».
جیمز دوبینز که به عنوان نماینده ویژه برای افغانستان در دوره بوش و اوباما خدمت کرده، میگوید: «همه شرایط موجود در افغانستان علیه روند صلح موفقیتآمیز عمل میکند. هیچ نیروی بیطرف سازمان ملل و هیچ نظارتکننده بیطرفی برای تأیید خلع سلاح وجود ندارد».
برت مکگورک نماینده ویژه سابق دولت در ایتلاف علیه داعش در توییتی گفت: « مفاد خروج در توافقنامه افغانستان بسیار جامعتر از آن است که تبلیغ میشود. این خروج کامل کلیه نیروهای امریکایی و ناتو طی ۱۴ ماه است. این امر احتمالاً باعث فروپاشی تدریجی دولت، جنگ داخلی و بازگشت طالبان به کابل خواهد شد».
لیز چنی نماینده مردم در کانگرس با اعلام اینکه این توافقنامه میتواند امنیت ایالات متحده را تهدید کند، در بیانیهای گفت: «آزادسازی هزاران مبارز طالبان، برداشتهشدن تحریمها علیه تروریستهای بینالمللی و توافق برای خروج همه نیروهای امریکایی در ازای وعدههای طالبان، بدون داشتن میکانیزم واضح برای تأیید پیروی و اطاعت طالبان، نشاندهنده بدترین جنبههای توافق هستهای اوباما با ایران است».
ترامپ میگوید: «آنها (طالبان) تروریستان را خواهند کشت. کشتن بعضی اشخاص بسیار بد … ما بسیار امیدواریم آنها به آنچه گفتند انجام دهند. اگر چیزهای بدی اتفاق افتد، ما دوباره بر میگردیم … بسیار سریع، با نیرویی که هیچ کس ندیده باشد. فکر نمیکنم به آن نیاز باشد، امیدوارم نباشد».