جشن باستانی نوروز؛ فرصتی برای همدلی و ظرفی برای همگرایی
رسول شهزاد کابل
خبرگزاری دید: همزمان با فرارسیدن نوروز و سال نو خورشیدی، شماری از شهروندان و کارشناسان به این باور هستند که تجلیل از نوروز عامل همبستگی بیشتر ملت افغانستان و ملل همسایه و در کل حوزه تمدنی ما می‌شود و از این جهت، جشن باستانی نوروز ظرفیت عظیمی برای ایجاد همگرایی دارد.
نوروز ۱۴۰۲ خورشیدی در حالی فرا رسیده که در افغانستان، تجلیل از آن حرام اعلام و تعطیلی نخستین روز سال نیز از تقویم رسمی کشور حذف شده است. این جشن باستانی که ریشه در فرهنگ تاریخی حوزه تمدنی ما دارد، از سوی کشورهای مختلف به گونه‌ها و روش‌ها متفاوت تجلیل می‌شود.
اکنون اما گستره نوروز از حوزه کشورهای مدنیت آریایی فراتر رفته و سازمان ملل متحد این جشن را جهانی اعلام کرده است. جشنی که با هیچ دین و مذهب و فرقه و زبان خاصی ارتباط ندارد و می‌تواند ملت‌ها به هم پیوند دهد.
از نزدیک به ۱۹ ماه که طی تحولات سیاسی- نظامی، حکومت در افغانستان تغییر کرد، تجلیل جشن نوروز نیز به حاشیه رانده شد، حکومت به جشنی به نام نوروز باور ندارد و در تقویم نیز آن را درج نکرده است، اما مردم مثل گذشته با رسیدن نوروز رسوم و عنعنات خود را انجام می‌دهند.
بزرگترین نماد برگزاری جشن نوروز در افغانستان، بر افراشتن جهنده مولا در مزارشریف مرکز ولایت بلخ است که سال گذشته بلند نشد و امسال نیز نخواهد شد، ولی در مزارشریف و دیگر نقاط افغانستان مردم به تکاپو افتاده و با رفتن به تفریح‌گاه‌ها و تهیه هفت سین و هفت میوه، مقدم بهار را گرامی می‌دارند.
طیبه رضاییان فعال حقوق زنان می‌گوید یکی از ویژگی‌های نوروز این است که فاصله‌ها را از بین می‌برد و فرصتی است برای همدلی و اتحاد برای مردم کشور.
به باور او، نوروز وجه مشترک فرهنگی میان کشورهای منطقه ما است که با تجلیل از این روز به مشترکات فرهنگی با کشورهای دیگر پی می‌بریم.
بانو رضاییان تجلیل نوروز را رسم باستانی و پسندیده می‌داند و می‌افزاید که هیچ کس نوروز را به عنوان یک مراسم دینی تجلیل نمی‌کند، بلکه جنبه تفریحی و تاریخی دارد.
به باور او، شادی و شاد زیستن حرام نیست.
مصطفی شهریار خبرنگار در کابل می‌گوید: نوروز پیام‌آور طراوت و شادابی است و همه در این شادی و خوشحالی سهیم هستند و از این روز تجلیل می‌کنند.
آقای شهریار می‌گوید که تجلیل از نوروز یک فرهنگ مشترک میان خیلی از کشورهای و منطقه است که همه ساله از آن بزرگداشت می‌شود. نوروز می‌تواند همگرایی را میان ملت‌ها در منطقه رونق دهد و همه ملت‌ها را حول خودش جمع کند.
در همین حال، معراج‌الدین مجری خبرنگار دیگری در کابل از منظر میراث مشترک جهانی به نوروز می‌بیند.
او می‌گوید که نوروز تجربه مشترک بشری است و با توجه به این که در سازمان یونسکو به عنوان یک میراث فرهنگی ثبت شده، اهمیت فوق العاده یافته است.
به باور مجری، نوروز جشن زنده شدن طبیعت است و ربطی به هیچ دین و مذهب ندارد.
نوروز از سوی سازمان ملل متحد در سال ۱۳۸۸ خورشیدی به عنوان یک جشن جهانی به رسمیت شناخته شد و سپس در سه کشور افغانستان، ایران و تاجیکستان که مدعی خاستگاه نوروز هستند، به گونه مشترک تجلیل شد.
از سویی هم، عبدالحمید محمودی استاد دانشگاه نیز به این باور است که نوروز فقط جنبه فرهنگی دارد و به هیچ دین و مذهبی مرتبط نیست.
او می‌گوید: از آن جایی که ما در یک جامعه دینی و اعتقادی زندگی می‌کنیم، حساسیت‌ها نسبت به نوروز و هر پدیده فرهنگی دیگر طبیعی است.
به باور آقای محمودی، در گذشته علمای دینی نوروز را کاملاً در جنبه فرهنگی آن به رسمیت می‌شناختند و به تبع آن حساسیت‌ها نیز علیه نوروز بسیار کمرنگ بود.
این استاد دانشگاه تاکید می‌کند که برای داشتن یک زندگی سالم جمعی در کشور و همگرایی منطقه‌ای، باید روز میراث‌های فرهنگی و تاریخی مان سرمایه گذاری کنیم.
با این همه، نوروز و سال ۱۴۰۲ خورشیدی می‌تواند فرصت مغتنمی برای تحکیم وحدت ملی و همگرایی منطقه‌ای برای مبارزه با فقر، ناامنی و تروریزم باشد.
