جهان از طا-لبان ناامید شده است/ نشست اسلو مشکلات افغانستان را حل نمی‌تواند

رسول شهزاد- کابل
خبرگزاری دید: در نشست اسلو که وزرای خارجه عربستان سعودی، امارت متحده عربی و ترکیه حضور داشتند، افغانستان به عنوان بخش مهم این نشست در آجندا قرار داشت.

مجمع سالانه اسلو که روز سه شنبه آغاز شد و برای دو روز ادامه داشت، افغانستان و اوکراین جایگاه صدر اجندا را به خودشان اختصاص داده‌ بود.
در نشست اسلو طا-لبان دعوت نشده بودند که این موضوع گمانه‌زنی‌های را در مورد بی‌نتیجه بودن این نشست تقویت کرده است.
شماری از آگاهان مسایل سیاسی به این باور هستند که این نشست نمی‌تواند برای مردم افغانستان مفید و پر دستاورد باشد.
مهدی افضلی پژوهش‌گر مطالعات جنوب آسیا در صحبت به خبرگزاری دید می‌گوید که نشست اسلو در حالی بر گزار می‌شود که تحولات جهان تحت تاثیر تحولات شرق اروپا متمرکز است، جنگ روسیه و اوکراین بسیاری از تحولات جهانی از جمله بحث طا-لبان را به حاشیه برده است.
آقای افضلی می‌افزاید جامعه جهانی، مردم افغانستان، نخبگان سیاسی و همچنان کشورهای منطقه یک میکانیزم مشخص برای آینده سیاسی افغانستان ندارند و از طرف دیگر طا-لبان با یک ساختار مشخص و قانون‌مند حرکت نمی‌کنند که بتواند اعتماد جهان را جلب کنند. رفتار طا-لبان در مسایل سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مسایل دینی نشان می‌دهد که طا-لبان ظرفیت کافی برای دولت داری را ندارند.
وی می‌گوید که در شرایط کنونی آلترناتیف بدیل نه در داخل افعانستان وجود دارد و نه کشورهای جهانی انگیزه برای ایجاد یک آلترناتیف بدیل دارد تا بتواند حمایت‌های جهانی را در آن متمرکز کنتد.
آقای افضلی می‌گوید ایران، عربستان سعودی، پاکستان، هند، قطر و ترکیه از کشورهای تاثیر گذار در مسئله افغانستان است.
این در حالی است که در نشست اسلو برخی از چهره‌ها چون احمدشاه درانی و چند تن دیگر شرکت داشتند. در این نشست طا-لبان دعوت نشده بود.
مهدی افضلی می‌گوید که کشورهای منطقه و جهان در یک سر درگمی عمیق قرار دارد، زیرا تاکنون جبهه‌ای علیه طا-لبان در داخل افغانستان شکل گرفته و از سوی دیگر طا-لبان نیز به هیچ یک از قوانین بین‌المللی پایبند نیست که پیامدهای این جریان نتایج سنگین و مخربی بر مردم افعانستان خواهد گذاشت.
از سویی هم سید جواد حسینی آگاه مسایل سیاسی، گفت: نشست اسلو و شرکت کنندگان این مجمع در حدی نیست که بتوانند در مورد مشکلات بی‌شمار افغانستان نقش موثر و تعیین کننده ایفا کنند.
آقای حسینی در مورد عدم دعوت طا-لبان در این نشست می‌گوید: عمده‌ترین دلیل عدم دعوت از نماینده حکومت افغانستان این است که هنوز دولت‌ها و جامعه بین‌الملل امارت اسلامی افغانستان را به رسمیت نشناخته است.
حسینی افزود که این نشست همه ساله برگزار می‌شود و روی بحران‌ها و تحولات کلان بین‌المللی بحث و گفت‌وگو می‌کنند مسئله افغانستان و اوکراین از بزرگترین رخدادهای سال به شمار می‌رود و آجندای جلسه سال را به خود اختصاص داده است، در حال حاضر مسئله اوکراین پر دامنه‌تر و مهم‌تر از افغانستان به حساب می‌آید و بیشتر مورد توجه جهان واقع شده است.
وی افزود که جهان به علت عدم توجه امارت اسلامی افغانستان به خواسته‌های آن‌ها از امارت دلسرد شده است. بحث تشکیل دولت فراگیر، بازشدن مکاتب دختران و مسایل حقوق بشری از خواسته‌های مشترک جامعه بین‌المللی بوده است. مواردی که هیچ‌کدام آن از طرف امارت پاسخ مثبت نگرفته است، لذا جامعه بین‌المللی را ناخشنود ساخته است.
از سویی هم وحیده بیات از فعالان حقوق زن به خبرگزاری دید می‌گوید که جهان در حال حاضر از طا-لبان ناامید شده است؛ زیرا طا-لبان در قسمت تامین حقوق زنان هیچ‌گونه اقدام عملی نکرده است.
بیات می‌گوید که بسته بودن مکاتب یکی از عوامل نارضایتی غرب است، در حالی که امارت اسلامی بارها وعده داد که مکاتب را به روی دختران بالاتر از صنف ششم بازگشایی می‌کنند ولی تاکنون به این تعهد شان عمل نکرده‌اند.
این در حالی است که از اوایل سال تعلیمی ۱۴۰۱ مکاتب دخترانه به روی دختران بالاتر از صنف ششم بسته است. شهروندان می‌گویند که دلایل وزارت معارف امارت اسلامی و وزارت امر به معروف و نهی از منکر قانع کننده نیست و هیچ‌ توجیه دینی ندارد. این اقدام طا-لبان با واکنش‌های زیادی در سطح جهان مواجه شد.
وحیده بیات به این باور است که امارت اسلامی در شرایط کنونی نیازمند ایجاد روابط بین‌المللی است تا در سطح منطقه و جهان به رسمیت شناخته شود.
از سوی دیگر بهشته شالیزی خبرنگار و فعال مدنی به خبرگزاری دید گفت: نشست‌هایی که سطح جهان برگزار می‌شود افغانستان در بسیاری از این نشست‌ها در آجندا است.

شالیزی همچنان گفت که ما شاهد بودیم که امارت اسلامی در اوایل حاکمیت شان از سوی ناروی دعوت شد، همچنان به روسیه و برخی کشورهای دیگر سفرهای رسمی داشتند، ولی در این اواخر عملکرد طا-لبان مغایر با تعهدات شان است و همین موضوع باعث نگرانی کشورهای غربی شده است.
گفتنی است که با گذشت نزدیک به یک سال از حاکمیت دوباره طا-لبان در افغانستان تاکنون هیچ کشور حکومت امارت اسلامی را به رسمیت نشناخته است. طا-لبان بارها گفته‌اند که تمام تعهدات‌شان را که با امریکا و سایر کشورها داشته است عملی کرده، اما کشورهای جهان همواره بر تامین حقوق زنان، حقوق بشر، حقوق اقلیت‌های قومی و.. تاکید کرده است.