خلای اقتصاد در پاکستان و امنیت در افغانستان؛ نیاز متقابل دو کشور!
برای این که پاکستان بتواند خلای اقتصادی خویش را از طریق افغانستان پر کند، باید در پی پر کردن خلای ناامنی در افغانستان باشد.
روز گذشته دومین نشست «بررسی پلان عمل افغانستان – پاکستان برای صلح و همبستگی»، در کابل برگزار شد. این پلان، چارچوب و میکانیزم همکاری میان دو کشور است که به منظور تقویت روابط میان افغانستان و پاکستان هر یک‌سال بعد برگزار می‌گردد. در نشست دیروز که متشکل از پنج گروه کاری بود، روی مسایل سیاسی، نظامی، اقتصادی، مهاجران و صلح و آشتی بحث و مشورت شده است.
گذشته از بحث‌های دیگر، بحث اقتصادی یا روابط تجاری میان دو کشور پراهمیت است. چرا؟ به خاطر این که دولت پاکستان بیش از هر زمان دیگر، امروز در تنگنای مالی قرار گرفته است. دو ماه پیش گزارش دولتی «سروی اقتصادی پاکستان» نشر شد که تصویری از افت اقتصاد داخلی این کشور را به نمایش گذاشت. در این گزارش آمده است که نرخ رشد اقتصادی پاکستان با کاهش تقریباً پنجاه درصدی، از ۶٫۲ درصد به ۳٫۳ درصد افت کرده است. سروی نشان می‌دهد که یک‌سوم مردم پاکستان زیر خط فقر زندگی می‌کنند. وضعیت پرداخت مالیه هم که بسیار بد است، تنها یک‌درصد مردم پاکستان مالیه می‌پردازند. افت اقتصادی در پاکستان در ده‌سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
بنابراین، پاکستان بیشتر از هر زمان دیگر، در پی پر کردن خلأ اقتصادی خویش است. از رهگذر اقتصادی، جغرافیای افغانستان برای پاکستان بسیار پراهمیت به حساب می‌آید. برای همین، دولت پاکستان پیوسته در صدد تخریب روابط افغانستان – هند بوده است و به هیچ صورت طرفدار این نیست که هند در افغانستان حضور قدرت‌مند سیاسی – اقتصادی داشته باشد.
نشست دیروز نیز، بیشتر روی روابط تجاری و اقتصادی میان دوکشور تمرکز داشته است. در گزارش وزارت امور خارجه کشور آمده که هردو جانب روی اتصال منطقه‌‌ای، سرمایه‌گذاری مشترک میان دوکشور، اتصال پاکستان از طریق خاک افغانستان به کشورهای آسیای میانه، توسعه تجارت و ترانسپورت، تمدید خط آهن حیرتان – کابل – پشاور و خط آهن حیرتان – قندهار – کویته، بحث کردند. از این برمی‌آید که پاکستان برای پر کردن خلأ اقتصادی خویش برآن گشته تا روابط تجاری خود را با افغانستان مستحکم سازد.
اکنون حکومت افغانستان باید از این فرصت پیش‌آمده استفاده کرده و به منظور تقویت روابط تجاری و توسعه اقتصادی میان دو کشور، پیش‌شرط‌های خود را به دولت پاکستان تعریف نماید. حکومت پاکستان همیشه به حمایت از گروه‌های تروریستی متهم بوده و نیز بخشی از خاک خود را در خدمت طلبان، شبکه حقانی و دیگر گروه‌های تروریستی قرار داده است. بنابراین، این کشور در جهت تحقق صلح در افغانستان، نقش پررنگی دارد. در شرایط حاضر که افغانستان در تنگنای ناامنی قرار دارد و پاکستان در تنگنای اقتصادی، هردوکشور باید تلاش کنند که روابط نیک با هم داشته باشند. به عبارتی، برای این که پاکستان بتواند خلأ اقتصادی خویش را از طریق افغانستان پر کند، باید در پی پر کردن خلأ ناامنی در افغانستان باشد.
