خلیلزاد: جمهوریت و طا-لبان در ناکامی مذاکرات صلح مقصرند
خبرگزاری دید: زلمی خلیلزاد نماینده ویژه پیشین امریکا در امور صلح افغانستان گفته است که در ناکامی مذاکرات صلح، دولت جمهوری اسلامی و گروه طا-لبان هر دو باید مقصر شناخته شود.
خلیلزاد در مصاحبهای به صدای امریکا گفته است که تفاوتها و اختلافات میان دو جانب، پیش از سقوط افغانستان سبب ناکامی مذاکرات میانافغانی شد.
وی از توافقنامهٔ دوحه که میان امریکا و گروه طا-لبان به تاریخ ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ امضا شد دفاع کرده و گفته است که بر اساس آن حکومت جمهوری افغانستان و گروه طا-لبان باید ۱۰ روز پس از امضای این توافقنامه، مذاکرات میانافغانی را آغاز میکردند، اما این روند با شش ماه تاخیر آغاز شد.
زلمی خلیلزاد، اشرف غنی رییس جمهور پیشین افغانستان را به تاخیر مذاکرات متهم کرد و گفته است: نخست او حامی روند صلح نبود. مدت طولانی را در برگرفت تا یک هیئت همهشمول را بفرستد. بعد، او پس از مدت دراز وارد مذاکرات افغانی شد. او زندانیان (طا-لبان) را آزاد کرد، اما رهایی آنان نیز شش ماه را در برگرفت.
اما رییس جمهور پیشین افغانستان در بیانیههایش همواره بر مذاکرات صلح تاکید کرده و گفته بود که حاضر است دوره ریاست جمهوریاش را تکمیل نکند و انتخابات پیش از وقت را راهاندازی کند. غنی در طرح صلحاش از طا-لبان خواسته بود تا در انتخابات اشتراک کنند.
خلیلزاد میگوید که رییس جمهور پیشین امریکا بر اساس دلایل مختلف خواستار رسیدن به یک توافق با طا-لبان بود.
وی گفته است: یکی اینکه جنگ در مقایسه با چندین سال قبل از آن به خوبی به پیش نمیرفت، طا-لبان پیشرفت داشتند. دوم اینکه ایالات متحده به دلیل روال نظامی در افغانستان در شرایط دشوار قرار گرفته بود و میخواست حضور خود را کاهش دهد و خارج شود، زیرا مصارف آن بسیار بود.
نمایندهٔ پیشین ایالات متحده در امور مصالحهٔ افغانستان افزوده است که دلیل دیگری که ایالات متحده چنین تصمیم را اتخاذ کرد، تغییر در جهان و به میان آمدن اولویتهای تازه بود؛ مانند رسیدگی به توازن قدرت در آسیا و تغییر وضعیت در افغانستان، زیرا این کشور دیگر مرکز تهدید تروریزم جهانی نبود.
این مقام پیشین امریکایی بیان داشته است که اگر رییس جمهور غنی در افغانستان باقی میماند، فرصت بهتر رسیدن به یک توافق مساعد میشد. به گفته وی، غنی در مورد خروج نیروهای امریکا و مقاومت نیروهای افغان محاسبهٔ درست نداشت.
او یکی از دلایل سقوط افغانستان را اتکای احتمالی اردوی افغانستان بر نیروهای امریکا عنوان کرده و گفته است: آیا نیرویی را ساختیم که از نظر روانی و علمیاتی بسیار به ایالات متحده متکی بود؟ آیا اردوی (افغانستان) به هدفی باور نداشت که برای آن مبارزه میکرد؟ آنان تا زمانی میجنگیدند که امریکا در آنجا حضور داشت، گویی که برای امریکا میجنگیدند.
خلیلزاد این اظهارات را در حالی مطرح کرده است که مقامات دولت جمهوری اسلامی افغانستان بارها از چگونگی رویکرد امریکا در باره روند صلح و به حاشیه بردهشدن دولت جمهوری انتقاد کردهاند.