خواست امریکا برای تمدید تحریم‌ها و مخالفت روسیه و چین
در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد که در مورد ایران برگزار شده بود، امریکا بار دیگر خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران شد، ولی این خواست واشنگتن با مخالفت شدید روسیه و چین مواجه گشت. ایران نیز نسبت به هرگونه تمدید تحریم‌های هشدار داده است.
به نقل از یورونیوز، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا در جلسه روز سه شنبه شورای امنیت سازمان ملل از اعضای این شورا خواست تا تهران را به «پاسخگویی» وادارند.
در این نشست که به ریاست دوره‌ای فرانسه و به صورت ویدئویی برگزار شد و طی آن دبیر کل شورا گزارش شش ماه اخیر اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ این شورا را درباره ایران به اعضا ارائه کرد، نماینده چین با انتقاد از سیاست امریکا درباره ایران، مخالفت خود را با درخواست تمدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی اعلام نمود.
درخواست امریکا برای تمدید تحریم‌ها
وزیر خارجه امریکا در ابتدای این نشست با تشکر از بیانیه کشورهای اروپایی بر لزوم ادامه تحریم ایران تاکید کرد و افزود: «اگر شما اقدام نکنید، ایران قادر به خرید جنگنده خواهد بود و این، کشورهای اروپایی را در تیررس ایران قرار خواهد داد. ایران می‌تواند در مدت ۴ ماه با خرید جنگنده‌های روسی ریاض، دهلی و حتی رم و ورشو را پوشش دهد».
پمپئو همچنین در ادامه اظهار داشت تمدید تحریم‌های تسلیحاتی فشار بیشتری به ایران وارد خواهد کرد تا مثل یک دولت نورمال رفتار کند.
وزیر خارجه امریکا در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به این که ایران یک تهدید واقعی برای صلح و امنیت بین‌الملل است افزود: «اگر ایران تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل نیست، دیگر نمی‌دانم چه چیزی چنین معنایی دارد».
مخالفت چین
برخلاف امریکا، پکن شدیداً با تمدید تحریم‌های ایران مخالفت کرد و امریکا را مسئول اصلی شرایط رخ داده کنونی خواند. ژانگ جون نماینده چین در نشست مجازی شورای امنیت سازمان ملل متحد با اشاره به این که ریشه اصلی بحران فعلی خروج امریکا از برجام و تحریم‌های یکجانبه آن علیه ایران است، افزود: «این اقدامات همانطور که در گزارش دبیر کل سازمان ملل هم آمده با اهداف قطعنامه ۲۲۳۱ در تضاد است. اقدامات ایالات متحده برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران، تلاش‌های مشترک برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران را تضعیف می‌کند».
او در ادامه از واشنگتن خواست با توقف تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران، به مسیر اجرای برجام بازگردد.
نماینده چین همچنین با اشاره به این نکته که امریکا از برجام خارج شده، اظهار داشت این کشور از هیچ حقی برای استفاده از ساز و کار موسوم به «میکانیزم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران برخوردار نیست.
او گفت چین از امریکا می‌خواهد اجرای تحریم‌های غیرقانونی خودش را متوقف کرده و به مسیر اجرای برجام برگردد.» ژانگ جون در پایان با اعلام اینکه کشورش مخالف تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران است افزود: «همه مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ از جمله توافقات حاصل‌شده در خصوص محدودیت‌های مرتبط تسلیحاتی باید اجرایی شوند».
بریتانیا: به برجام متعهد ماندیم، مخالف میکانیزم ماشه هستیم
نماینده بریتانیا هم در این جلسه با اشاره به این که کشورش و دیگر دولت‌های اروپایی بعد از خروج امریکا همچنان به این توافق پایبند مانده‌اند، اظهار داشت: متاسفیم که ایران اقداماتی خلاف برجام انجام داد. او در ادامه افزود: «ما شاهد بودیم که در پی حمله به تاسیسات آرامکوی عربستان سعودی، تجهیزات ایرانی مورد استفاده قرار گرفته و این حملات از سوی سپاه پاسداران ایران سازمان دهی شده است».
نماینده بریتانیا همچنین با اشاره به اینکه کشورش مخالف اجرایی شدن میکانیزم ماشه و فعال شدن دوباره تحریم‌ها علیه ایران است، اظهار داشت: «تلاش یکجانبه برای فعال کردن میکانیزم ماشه با برجام همخوانی ندارد، در نبود یک راه حل کارا توافق برجام بهترین راه حل موجود است».
کنایه روسیه به امریکا؛ پمپئو حتی حاضر نشد حرف دیگران را بشنود
واسیلی نبرنزیا نماینده روسیه در سازمان ملل متحد سخنرانی خود را با کنایه به مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا آغاز کرد. آقای نبنزیا با اشاره به این که پمپئو حتی حاضر به گوش کردن صحبت‌های دیگر کشورها نشده و جلسه را ترک کرده، افزود: «می‌خواستم از مشارکت وزیر خارجه امریکا هم تشکر کنم ولی ایشان در جمع ما نیستند. می‌دانم که برنامه شلوغی دارند ولی ایشان نخواستند که به حرف‌های شورا گوش دهند. ولی بیشتر از آن، از این بابت متأسفم که در اظهارات ایشان-حداقل من- یک کلمه از همکاری و گفت‌وگو نشنیدم».
او در ادامه با انتقاد از سیاست امریکا در قبال ایران گفت: تحریم‌های یک‌سویه امریکا علیه ایران چه با هدف تغییر رژیم صورت گرفته باشد و چه با این هدف که ایران نتواند در آن فضا نفس بکشد، بحرانی را ایجاد کرده که مسئولیتش بر عهده امریکا است. واشنگتن دو سال پیش از توافقی که با زحمت فراوان حاصل شده بود کنار کشید. آن‌هم در حالی که پیشتر قدم به قدم آن‌را تضعیف کرده بود».
وی در ادامه گفت: «با آن که قطعنامه‌های شورای امنیت جزو بخشی از قوانین بین‌المللی هستند و باید توسط تمامی اعضا اجرا شوند، ایالات متحده رسماً اجرای تعهداتش در قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام را متوقف کرد، در را پشت سرش بست و به اجرای سیاست فشار حداکثری علیه ایران روی آورد».
نماینده روسیه در بخش دیگری از صحبت‌هایش اظهار داشت: «هدف امریکا حصر ایران است تا تهران را به سوی رفتاری سوق دهد که باعث خارج شدن اوضاع از کنترول می‌شود. این که شما ایران را برای تمام مشکلات منطقه سرزنش کنید، چیزی جز ساده‌انگاری نیست».
نبنزیا در ادامه افزود: «چنین اقداماتی انگیزه تهران برای پایبندی به تعهداتش در توافق هسته‌ای را از بین می‌برد. این در حالی است که این کشور از ابتدا به تمام تعهداتش پایبند بوده است. در چنین شرایطی، ایالات متحده امریکا که به توافقی بین‌المللی پایبند نبوده، کشوری که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را اجرا می‌کند را تهدید می‌کند».
ظریف: گزینه‌های ایران قاطع خواهد بود
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران سخنان خود را با نقل قولی از محمد مصدق نخست وزیر فقید ایران در این شورا آغاز کرد.
آقای ظریف ابتدا به این جمله مصدق اشاره کرد: «شورای امنیت تأسیس شد تا ملل بزرگ و کوچک به طور یکسان بتوانند دور یک میز بنشینند و برای حفظ صلح مطابق با اهداف و اصول ملل متحد همکاری کنند. شورا نمی‌تواند وظیفه خطیر خود را انجام دهد… مگر این که قدرت‌های بزرگ به اصولی که شورا برای محقق کردن آنها ایجاد شده احترام بگذارند.» او در ادامه تاکید کرد که مصدق دو سال بعد از این سخنرانی طی کودتایی از سوی سیا از کار برکنار شد.
وزیر خارجه ایران در ادامه با اشاره به این که امریکا از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ مفاد توافق هسته‌ای را نقض کرده ادامه داد: «برای اولین بار در تاریخ سازمان ملل متحد یک عضو دائم شورای امنیت به مجازات دولت‌های قانون‌مدار و اشخاص خصوصی به اتهام عدم نقض قطعنامه شورا می‌پردازد، قطعنامه‌ای که بر ارتقاء و تسهیل توسعه تعاملات اقتصاد و تجاری عادی و همکاری با ایران تأکید می‌کند».
ظریف در ادامه به انتقاد از عملکرد اروپا پرداخت و اظهار داشت: «با این حال، حتی یک جلسه شورا برای نکوهش دولت امریکا یا حداقل برای بررسی نقض‌های مکرر آن تشکیل نشده است. درعوض، برخی از اعضای اروپایی شورا در فکر تخریب بیشتر قطعنامه و شورا هستند، در حالی که نسبت به تعهدات خود در مورد برجام پایبند نیستند».
او همچنین با اشاره به اینکه رفع تحریم‌های تسلیحاتی ایران، بخش لاینفک قطعنامه ۲۲۳۱ است، گفت: «چارچوب زمانی رفع محدودیت‌های تسلیحاتی که در قطعنامه۲۲۳۱ پیش‌بینی شده، بخش لاینفک از تفاهم سخت به دست آمده است، که طرف‌های برجام را قادر ساخت تا در نهایت درمورد بسته کلی برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ توافق کنند. قطعنامه آشکارا و مصرانه خواستار اجرای کامل چارچوب زمانبندی‌اش است. شورا نباید اجازه دهد که تنها یک دولت این فرایند را مورد سوء استفاده قرار دهد».
دیپلمات ارشد ایران همچنین به کشورهای عضو شورای امنیت هشدار داد هرنوع اقدام در خصوص تمدید تحریم‌های ایران با پاسخ قاطع ایران رو به رو خواهد شد: « همانطور که در نامه رییس جمهوری اسلامی ایران به رهبران دولت‌های باقیمانده در برجام در ۸ می اعلام شد، هرگونه محدودیت جدید توسط شورای امنیت، بر خلاف تعهدات اساسی است که به ملت ایران داده شده است. در چنین سناریویی، گزینه های ایران، همانطور که قبلاً به بقیه کشورهای باقیمانده در برجام اطلاع داده شده، قاطع خواهد بود و ایالات متحده و هر موجودیتی که ممکن است به آن کمک کند – یا به رفتار غیرقانونی امریکا تن دهد- مسئولیت کامل را بر عهده خواهد داشت».
محمدجواد ظریف در پایان، سخنرانی خود را با نقل قول دیگری از محمد مصدق به اتمام رساند: «در پایان، بگذارید دوباره از سخنان نخست وزیر مصدق در شورای امنیت در سال ۱۹۵۱ استفاده کنم که گفت «این شورا نخواهد توانست، در توجه به استدلال‌های مستحکم ما به قانون، قصور ورزد. بااین حال، این شورا یک نهاد حقوقی نیست، بلکه در درجه اول یک نهاد سیاسی است که بالاترین مسئولیت‌های سیاسی را بر عهده دارد. بنابر این بی‌تردید درک خواهد کرد که ما به فشار چه از جانب دولت‌های خارجی و چه از جانب نهادهای بین‌المللی تن در نمی‌دهیم».
