داعش خراسان به دنبال تضعیف طا-لبان است
طا-لبان در حال حاضر کمپاین گسترده و شدیدی را علیه داعش به راه انداخته است. با این حال، این کمپاین تا کنون بیاثر بوده است
داعش-شاخه خراسان در ماههای اخیر حملات تروریستی علیه طا-لبان و کشورهای منطقه را شدت بخشیده است که نسبت به سال گذشته نزدیک به ۳۰۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش حملات به عنوان تلاشی برای تضعیف حاکمیت طا-لبان و ایجاد تنش بیشتر با کشورهای منطقه صورت میگیرد. داعش با نشان دادن اینکه تروریزم در افغانستان خانه امن دارد، میتواند وعدههای طا-لبان را ضرب صفر کند. داعش حتی ممکن سعی در تحریک اقدام نظامی کشورهای منطقه کند. این افزایش تعداد حملات همچنین به دنبال آن است تا داعش را به عنوان افراطیترین گروه ضد-شیعه در افغانستان معرفی کند. استراتژی و عملیات داعش در افغانستان به احتمال زیاد رقابت درون-جهادی، حملات تروریستی داخلی و بیثباتی منطقهای را ترویج میکند.
رقابت درون-جهادی
انگیزه اصلی داعش برای افزایش حملات، تبلیغ نام تجاری داعش به عنوان ضدشیعهترین گروه افراطی در افغانستان است. این شرایط به این گروه کمک میکند تا افراد افراطیشدهای را که ممکن است به دنبال گروههای افراطی رقیب باشند، جذب کند. با این حال، این تلاشها منجر به رقابت شدیدتر بین جنبشهای جهادی، بهویژه القاعده میشود. این رقابت ممکن است منجر به حملات تلافیجویانه القاعده شود که در صدد به چالش کشیدن ادعای داعش به عنوان سازمان افراطی غالب است. این رقابت همچنین شمار حملات خارجی به کشورهای منطقهای یا غربی را در خارج از کشور افزایش خواهد داد، زیرا هر دو جنبش تلاش میکنند تعهد خود را با اقدامات ضدغربی ثابت کنند. با تشدید رقابت درون جهادی، جامعه جهانی باید منتظر حملات خارجی مکرر و شدیدتر از افغانستان باشد.
حملات تروریستی داخلی
بحران اقتصادی و سیاسی، نارضایتی از طا-لبان را به اوجش رسانده است. داعش با سوءاستفاده از این نارضایتی، حملات متعددی را علیه طا-لبان انجام میدهد تا خود را به عنوان مخالف ستیزهجو علیه طا-لبان قرار دهد. این امر به داعش اجازه میدهد تا با توسل به احساسات ضد طا-لبان، افراد را به سمت اهداف رادیکال خود سوق دهد. داعش همچنین حملات تروریستی را علیه مناطق تحت کنترول طا-لبان آغاز میکند تا وعده امنیت طا-لبان را تضعیف کند. طا-لبان قبلاً خود را به عنوان نیروی تثبیتکننده معرفی کردهاند. با از بین بردن وعدههای امنیتی، داعش میتواند به کاشت بذر نارضایتی و نفرت از طا-لبان و تقویت جذب نیرو ادامه دهد. جامعه جهانی و افغانستان در شرایط کنونی باید انتظار رشد سریع داعش و حملات داخلی بیشتر و شدیدتر را داشته باشند.
بیثباتی منطقهای
هدف اصلی استراتژی داعش، تضعیف وعدههای طا-لبان به جامعه بینالمللی است. طا-لبان با به دست گرفتن قدرت، وعده دادند که افغانستان به پناهگاه تروریزم تبدیل نخواهد شد. داعش با حملات خارجی علیه کشورهای منطقه میتواند این وعده را تضعیف کند.
در میان سایر حملات قابل توجه، داعش مسئولیت حمله به مسجد کوچه ریسالدار در پیشاور پاکستان در مارچ ۲۰۲۲ را به عهده گرفت. این سازمان همچنین حملات و کمپاینهای تبلیغاتی را برای هدف قرار دادن روابط با ایران و چین آغاز کرده است. اگر طا-لبان نتوانند با تهدید داعش علیه کشورهای منطقهای و بینالمللی مقابله کنند، این کشورها ممکن اقدامات تهاجمیتری برای مقابله با داعش انجام دهند. بدون تحقق وعدههای امنیتی، شرکای بینالمللی طا-لبان نیز ممکن تمایلی به ادامه حمایت نداشته باشند. اگر طا-لبان در سرکوب داعش ناموفق شود، جامعه بینالمللی باید انتظار بیثباتی طولانیمدت را داشته باشد.
اقدامات بعدی
طا-لبان در حال حاضر کمپاین گسترده و شدیدی را علیه داعش به راه انداخته است. با این حال، این کمپاین تا کنون بیاثر بوده است. از سویی هم، ایالات متحده در انجام اقدامات ضد تروریزم محدود است. این امر ناشی از فقدان زیرساختهای جمعآوری اطلاعات و عدم تمایل طا-لبان به همکاری است. مانند بسیاری از مشکلات طا-لبان، تهدید داعش به دلیل مسایل اساسی که مردم افغانستان را آزار میدهد، تشدید میشود. بعید است که قدم بعدی وجود داشته باشد که رشد داعش را مهار کند. در حال حاضر، ایالات متحده و کشورهای منطقه باید با این فرض عمل کنند که طا-لبان نمیتوانند به وعدههای امنیتی خود عمل کنند و افغانستان به پناهگاه تروریزم تبدیل میشود.