چند روز پیش خبر رنگآمیزی خانههایی که در کوههای اطراف کابل بنا شدهاند، نشر شد. شنیدن این خبر حداقل برای من خوشایند بود. زیرا من چند سال مجبور بودم به آن بلندیهای “تپهی سلام” از میان کثافات، لوش و بوی گند فاضلاب که همینطور وِل از بالای سنگها و صخرهها به طرف پایین سرازیر بودند، عبور کنم و خودم را به خانه کاکایم که در بلندترین نقطهی تپه سلام بود برسانم.
برای من که حداکثر ماه یکبار مجبور بودم از میان آنهمه بوی بد و متعفن بگذرم، شنیدن خبر رنگآمیزی خانهها خیلی خوشایند بود. گرچند رنگآمیزی خانهها از بوی متعفن آن کوه و کمرها نمیکاهد، اما این حداقلترین و کمهزینهترین کاریست که برای دلگرمی آن مردم انجام میشود.
نقشه شهر کابل که عملاً برای زندگی سه میلیون نفر طرحریزی شده است، اکنون جمعیتی نزدیک به شش میلیون نفر را در خود جا داده است. بدون شک تراکم نفوس آن هم دو برابر، عرصهی زندگی را برای مردم تنگ کرده است.
نفوس کابل در حالی رو به افزایش است که هیچ اقدام چشمگیری برای اشتغالزایی، تهیه مکانی برای سرپناه، خدمات اولیه زندگی شهری، خدمات صحی و… از سوی دولت صورت نگرفته است. شهری که برای سه میلیون نفر طرحریزی میشود، بدون شک خدمات صحی، شغلی و تمام خدمات اجتماعی نیز در همان سطح آماده میشود. در واقع سه میلیون نفر اضافی در کابل زندگی میکنند. آشغال تولید شده از سه میلیون نفر پایتختنشین به جای مناسب نمیرسد و همینطور این تعداد نفر سهمشان در تمام عرصهها چیزی به جز “هیچ” نیست.
حالا با درنظرگرفتن این شرایط، بدون شک قیمت زمین هم چند برابر میشود. کسانی هستند که برای یک خانواده شش نفری ماهانه فقط سه الی پنج هزار افغانی درآمد دارند. با این درآمد زندگی در شهری که کرایه یک اتاق حداقل دو هزار افغانی است، ناممکن است. اما قیمت زمین در کوههای اطراف کابل به دلیل نداشتن آب و دیگر امکانات زندگی ارزان است.
مردمی که در کوهها زندگی میکنند، فقط سرپناه دارند و بس. نداشتن آب و چاه فاضلاب از بزرگترین مشکلات این مردم است. شاید از میان دهها هزار خانواری که در کوهها زندگی میکنند، یک هزار خانواده مجهز به سیستم نلکشی، آن هم با آب شور هستند. این خانوادهها برای تهیه آب آشامیدنی روزانه مجبورند ساعتها از بالای کوه پایین شوند و هر بشکه آب را در بدل ده افغانی یا بیشتر بخرند.
دولت با شروع روند رنگآمیزی خانهها در کوههای اطراف کابل در حقیقت حداقل کار و خدمت را برای این مردم میکند. شاید این اقدام دولت باعث ایجاد انگیزهای برای این مردم شده و آنان از دولت بخواهند تا در قسمت تهیه آب آشامیدنی صحی و سیستم فاضلاب اقدام کنند.
از سوی دیگر رنگآمیزی منازل در کوهها باعث میشود تا کابل نمای زیبایی به خودش بگیرد. قرار بود براساس پلان شهرداری کابل تا ده سال دیگر کوههای کابل به کمربند سبز تبدیل شده و به مردمی که در آن مناطق زندگی میکنند، در داخل و خارج شهر کابل زمینه زندگی فراهم شود. اما با افزایش این خانهها اکنون چنین به نظر میرسد که تهیه جای بودوباش برای این خانوادهها یک امر ناممکن است و دولت به جای تهیه زمین برای آنها، تلاش کند اقدامات دیگری مانند رنگآمیزی خانهها، برای زیبایی شهر کابل روی دست گیرند.
مریم نبوی