دانشآموزان دختر در هرات اپلیکیشن میسازند
ساخت اپلیکیشن و نرمافزارهای کاربردی توسط دانشآموزان در برخی از مکتبهای هرات رونق گرفتهاست. دهها دانشآموز دختر در چندین مکتب در هرات سرگرم آموزش مهارتهای کدنویسیاند.
به نقل از بیبیسی، آموزش مهارتهای ساخت برنامههای کاربردی عمدتا برای تیلفونهای همراه پس از آن در این مکتبها رونق گرفت که شماری از دختران در برنامه رقابتی بینالمللی «تکنویش چلنج» از طریق انترنت شرکت کردند.
در لیسه مهری هروی در هرات، تاکنون سه اپلیکیشن برای تیلفون همراه ساخته شدهاست: یکی برای معرفی داروهای سنتی هرات، دیگری که راهنمایی است برای پیدا کردن شماره تلفنهای ضروری و سومی هم صندوق شکایات است.
این تجربهها اگرچه هنوز ابتداییاند، اما دانشآموزان امیدوارند تا در آینده بتوانند در سطح جهانی برنامهسازی کامپیوتری کنند.
آرزو اکبری، دانشآموز صنف یازدهم این مکتب، میگوید که این تلاشها راه را برای ساخت نرمافزارهای جهانی فراهم میکند.
او میگوید:« اپلیکیشنها دو گونه است؛ یکی برای کامپیوتر و نوع دیگر برای تیلفون همراه ساخته میشود. ما برای تیلفون همراه اپلیکیشن میسازیم. وبسایت و گیم(بازیهای کمپیوتری) هم طراحی میکنیم. اگر کار با همین شدت پیش برود در آینده میتوانیم نرمافزارهایی بسازیم که بتوانیم به سطح جهانی معرفی کنیم.»
کدنویسی و مهارتهای مربوط به حوزه تولید نرمافزارها در غرب افغانستان پدیدهای نسبتاً تازه است.
روفه جامی، مدیر این مکتب، میگوید که در حال حاضر نُه تا ده دانشآموز این مکتب با شوق و علاقمندی سرگرم آموزش این مهارتاند.
او افزوده است: نیاز است تا ما مضمون خاصی در این مورد برای تدریس داشته باشیم. اگر خواسته باشیم که این کشور آباد شود، باید نسل نو ما این مهارتها را بیاموزد.
برنامه «تکنویشن چلنج» از سوی یک نهاد علمی راهاندازی شده که مقر آن در امریکا است. هدف از این برنامه تشویق دختران در دهها کشور جهان است.
براساس این برنامه، دختران زیر هجده سال میتوانند به صورت داوطلبانه در وبسایت آن عضو شوند و مهارت ساخت نرمافزار را بیاموزند.
زینب امینی، که دو سال پیش به عضویت این وبسایت پذیرفته شد، دهها تن از دانشآموز دختر را هم به شرکت در این برنامه توصیه کردهاست.
او میگوید:« شرکت در برنامه تکنویشن چلنج، یک فرصت بینالمللی در اختیار شاگردان میگذارد.»
خانم امینی که نماینده این برنامه در هرات است، میگوید:« دختران افغان بدون همکاری نهادهای حمایتکننده مالی میتوانند کارهای مهمی داشته باشند. مشروط بر اینکه جا یا محلی برای کار داشته باشند.»
کدنویسی و تولید نرمافزارها از مهارتهایی است که به نظر میرسد برای زنان در افغانستان میتواند بسیار کمککننده باشد، زیرا زنان افغان کمتر مجال کار در بیرون از خانه دارند و نرمافزارسازی کاری است که زنان میتوانند در خانه هم به آن بپردازند و منبعی برای درآمد آنها باشد.
در همین حال، ریاست معارف هرات در این پیشرفتها نقشی نداشته است، اما عبدالرحمن عزیزی، معاون این اداره میگوید که نیاز به گسترش این برنامه، حالا احساس شدهاست.
عزیزی، گفتهاست که از وزارت معارف برای افزایش امکانات تخنیکی در این زمینه کمک خواهد خواست.
این آموزشها جدا از چیزهایی است که در دانشکده «کمپیوتر ساینس» دانشگاه هرات تدریس میشود. شرکتکنندگان در این طرح، بیشتر به صورت آموزش خصوصی یا با پشتیبانی موسسات بینالمللی مهارت مربوطه را فرا میگیرند.
وزارت معارف، هرچند به صورت محدود تعدادی کامپیوتر در برخی مکاتب هم توزیع کرده، ولی در این زمینه، کاری فراگیر به هدف آموزش دادن استفاده از ظرفیتهای کامپیوتر و به خصوص نرمافزارسازی انجام ندادهاست.
در هرات، حدود ۸۰۰ هزار نفر در بیش از ۱۱۰۰ مکتب درس میخوانند که تقریبا نیمی از آنان دختر اند.
گفتهاند که دنیای امروز، دنیای تکنولوژی است. انتظار میرود مهارتهای پردرآمد نرمافزارسازی در میان دانشآموزان افغان به تدریج به یک فعالیت روزمره تبدیل شود.