مشخص شدن صفوف منطقه، ایجاد دولت فراگیر و توپی که در میدان طا-لبان پرتاب شد

حال که نشست تهران صفوف را مشخص کرده، توپ را نیز به میدان طا‌-لبان پرتاب نموده و پس از این سکان در دست طا-لبان است که در کدام بلوک قرار خواهند گرفت

شکوهمند- خبرگزاری دید
نشست یک روزه وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان جمع روسیه، امروز در تهران و با میزبانی ایران برگزار شد. در این نشست وزرای خارجه پاکستان، ایران، ترکمنستان، ازبیکستان و تاجیکستان به گونه حضوری و وزیران خارجه روسیه و چین به گونه مجازی اشتراک کرده بودند.

آنچه از محتوای سخنرانی مدعوین این نشست در پیوند به افغانستان و ایجاد ساختار سیاسی آینده آن بر می‌آید، تاکنون دو صف مشخص شده است: طرفداران ایجاد حکومت فراگیر و طرفداران حفظ وضع موجود و تقویت دولت طا-لبان.
به نظر می‌رسد تاکنون ایران، روسیه و تاجیکستان به صورت مشخص صف خود را با تاکید بر ایجاد حکومتی فراگیر و همه شمول که تمام اقوام و جناح‌های سیاسی را در بر بگیرد، مشخص کرده‌اند. در جانب مقابل نیز چین و پاکستان ایستاده‌اند. نمایندگان این دو کشور هیچ اشاره و تاکیدی بر ایجاد حکومت همه شمول نکردند و فقط گفتند که باید شرایط اقتصادی مردم افغانستان بهبود یابد.
در این میان صف ترکمنستان و ازبیکستان چندان مشخص نیست. با توجه به سوابق تاریخی و پیشینه وابستگی این حوزه به روسیه، احتمالاً در نهایت ازبیکستان و ترکمنستان نیز به صف ایران-روسیه-تاجیکستان خواهند پیوست. ناگفته پیداست که دهلی نو نیز در همان صفی قرار می‌گیرد که اسلام آباد نباشد.
اکنون می‌دانیم که همسایگان و کشورهای منطقه چه می‌خواهند و هر کدام در چه جهتی روان است. مشخصاً مسلم شده که در این وضعیت، پاکستان و چین به طا-لبان نزدیک تر از روسیه و ایران بوده و بیشتر از منافع آن دفاع می‌کنند.
همانطور که وزیر خارجه ایران(حسین امیر عبداللهیان)روز گذشته گفته بود که پیام ایجاد حکومت فراگیر از تهران به جهان و افغانستان مخابره خواهد شد، نشست تهران رسالت خود را انجام داد و اکنون نوبت چین است که در دور بعدی چه در آستین دارد.
در یک مکث تحلیلی، پکن تلاش می‌کند که در دور بعدی نشست بر روسیه و کشورهای آسیای میانه و همچنین ایران امتیار بدهد و اعمال فشار کند تا از این خواسته عقب نشینی کرده و ساختار موجوده را دست کم تحمل کنند. اما بعید می‌دانم که روسیه و ایران با توجه به نگرانی‌هایی که از جانب داعش و مواد مخدر دارند، کوتاه بیایند. پاکستان در صف چین ایستاده است، از این منظر پکن یک امتیاز بیشتر دارد؛ زیرا پاکستان با ساختار موجود رابطه عمیق دارد و می‌تواند فضا را به سود پکن تغییر دهد.
ازجانب دیگر، هرچند در ظاهر به نظر می‌رسد که پکن توانسته اسلام‌آباد را در اردوگاه خود بکشاند، اما در واقعیت امر این اسلام‌آباد است که چین را با سیاست‌های خود همراه کرده، در حالی که عین نگرانی‌های روسیه و ایران نسبت به بحران افغانستان را چین نیز دارد.
حال که نشست تهران صفوف را مشخص کرده، توپ را نیز به میدان طا‌-لبان پرتاب نموده و پس از این سکان در دست طا-لبان است که در کدام بلوک قرار خواهند گرفت، آیا به خواسته بلوک مسکو-تهران تن می‌دهند که از قضا خواسته جهان نیز است، یا به صف اسلام‌اباد-پکن می‌گرایند که در آن صورت اوضاع بحرانی و پیچیده افغانستان ده‌ها مرتبه بغرنج تر خواهد شد.