دولت بایدن و مسیر صلح افغانستان
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
دولت بایدن اکنون تصویر کاملی از تمام مشکلات جهان که ایالات متحده درگیر آن است، در دست دارد و هیچ موضوع سیاست خارجی عاجل‌تر از چگونگی کمک به مردم افغانستان برای دستیبابی به صلح پایدار نیست؛ صلحی که حقوق بشر و دستاوردهای اجتماعی در نظام جمهوری بر مبنای قانون اساسی حفظ شود. در حال حاضر، شمار نظامیان امریکایی در این کشور ۲ هزار و ۵۰۰ تن و تعداد نیروهای ناتو و شرکای ایتلاف بیش از نیروهای امریکایی است. فراتر از ماموریت نظامی «کمک و مشوره»، ایالات متحده عمیقاً درگیر یک روند دیپلماتیک برای کمک به مردم افغانستان است تا راه حل صلح‌آمیز به جنگی که از سوی طالبان (نیروی نیابتی پاکستان) تحمیل شده است، تأمین شود.
اطمینان از پایان، دستاوردها را حفظ می‌کند، این یکی از بخش‌های حیاتی هر گونه تلاش جنگی است. در این راستا، جمهوری اسلامی افغانسان تلاش‌های جنگی و دیپلماتیک را برای پایان بخشیدن به آن، رهبری می‌کند. ایالات متحده به عنوان شریک نزدیک و دیرینۀ دولت افغانستان در برایند گفت‌وگوهای صلح نفع دارد، اما در نهایت، نتایج باید خواسته‌های مردم افغانستان را برآورده کند. به همین دلیل، تیمی که رییس جمهور بایدن برای چند ماه آینده این گونه کارها را به آن می‌سپارد، باید به تمام صداهای مردم افغانستان گوش کند.
رویکرد عاقلانه
محتمل‌ترین راه برای موفقیت، یک رویکرد قوی با استفاده از ابزارهای موجود در افغانستان است. علاوه بر این، فشارهای بیشتری باید بر طالبان و پاکستان باید وارد شود تا روند گفت‌وگو تقویت و تلفات افغان‌ها کاهش یابد.
این امر کلیه ابزارهای قانونی و اجرایی و افزایش بودجه کمک و توسعه با استفاده از ذخایر خروج‌های اخیر پنتاگون را شامل می‌شود. ارتقا و ترویج حقوق بشر، بهبود مراقبت‌های بهداشتی و تحصیلی، اسکان پناهجویان، پاسخگویی حکومت و بهبود ارائه خدمات به بسیاری از مشکلات فعلی و آینده افغانستان رسیدگی خواهد کرد.
این رویکرد شامل ادامه تلاش‌های فعلی نظامی نیز می‌شود. مشاوره، مشارکت طولانی‌مدت امنیتی، تلاش‌های چند ملیتی ضد تروریزم و سایر وظایف باید به نیروهای حاضر در افغانستان ادامه یابد. ایجاد یک مرکز منطقه‌ای ضد تروریزم و عملیات ویژه در نزدیکی کابل که توسط افغانستان اداره شود و بودجه آن با همکاری ناتو تأمین شود و برای همه نظامیان ملت جنوب آسیا و آسیای میانه باز باشد، یک تلاش ساده و کم‌هزینه برای تحکیم دستاوردهای ضد تروریستی ۲۰ سال گذشته است. تلاش‌های نظامی در افغانستان به لحاظ قیمت در سال جاری کاهش خواهد یافت و ادامه تلاش‌ها برای یافتن موثرترین و کم‌هزینه‌ترین مسیر تجارت حیاتی است.
ابزارهای اقتصادی و تلاش‌های دیپلماتیک ممکن است مهم‌ترین بخش این پازل باشد. در حالی که ارتش طالبان را در مذاکرات صلح نگه می‌دارد، ابزارهای اقتصادی باید مذاکرات را پربارتر کند. اینکه چقدر فشار ایالات متحده (و متحدان ما) بالای پاکستان اعمال خواهند کرد، مهم است. یک جنرال پاکستانی در سنتکام (ستاد فرماندهی مرکزی امریکا) در سال ۲۰۲۰ علنی اعتراف کرد که تهدید فعلی، اقتصاد ضعیف پاکستان است، نه هند یا افغانستان – از این اهرم فشار استفاده کنید. از نظر دیپلماتیک، ایالات متحده باید حد اکثر فشار را بالای هر کشوری که می‌تواند وارد کند تا طالبان را وادار به آتش‌بس کنند. مردم افغانستان هر روز اعتقاد خود را نسبت به روند صلح از دست می‌دهند و طالبان و خشونت‌های فراطی سایر شرکای تروریستی علیه غیرنظامیان هرگونه امید باقی‌مانده را از بین می‌برد. این باید امتحانی باشد که دولت بایدن بر اساس آن صداقت طالبان را ارزیابی کند. هیچ‌کس به طالبان اعتماد ندارد که واقعاً متعهد به دستیابی به صلح باشند، زیرا آن‌ها تعهدات خود را در دوحه انجام ندادند و خشونت علیه غیرنظامیان را کاهش نمی‌دهند.
۳ ابزار نهایی – عملیات استخباراتی، عملیات سایبری و عملیات اطلاعاتی – اکنون و در روابط آینده با افغانستان بسیار مهم است. عملیات اطلاعاتی و تلاش‌های ارتباطی استراتژیک وجود ندارد. در همین حال، جمهوری افغانستان در جلب نظر مطبوعات در هر جای خارج از افغانستان مشکل دارد. ایالات متحده باید تلاش خود را برای بهبود ابزارهای اطلاعاتی خود و افغانستان دو برابر کند. تجدید آرایش عمده عملیات اطلاعاتی، باید از انطباق تمام تلاش‌های نظامی شان با استراتژی وزارت دفاع و وزارت امور خارجه اطمینان پیدا کند. تلفات غیرنظامیان و خشونت‌های بی‌رویه، جنگ افغانستان را طولانی‌تر خواهد کرد، مهم نیست که چه کسی مقصر باشد. اطمینان از اینکه عملیات اطلاعاتی ما با ایمنی مردم افغانستان مغایرت نداشته باشد نیز بسیار مهم است.
خطرات: این کم خطرترین گزینه برای ایالات متحده است. این امر استفاده از ابزارهای موجود در این کشور را افزایش می‌دهد و ما در افغانستان در مقایسه با تلاش‌های نظامی در مناطقی مانند کوریا یا اروپا منابع زیادی نداریم. برای تیم بایدن خطرات داخلی نیز دارد، زیرا پایگاه سیاسی بلندی وجود دارد (در همه احزاب سیاسی) که خواستار خروج کامل از افغانستان و جاهای دیگر است. گرچه فشار بیشتر بر پاکستان ممکن این کشور را به چین نزدیک کند، اما به نظر من این کار قبلاً اتفاق افتاده، زیرا آن‌ها یکدیگر «برادران آهنین» خطاب می‌کنند.
پیشنهادات
رویکرد عاقلانه تنها گزینه منطقی در این لحظه و زمان است. وقتی ما در مورد نتایج مذاکرات صلح افغانستان بیشتر بدانیم، می‌توان در پایان سال ۲۰۲۱ ارزیابی مجدد کرد. ایتلاف بین‌المللی نیروهای نظامی به رهبری افغانستان باید در صورت لزوم وارد جنگ شوند. چنانچه درخواست شود، این به معنای مشاوره، حمایت و حتی درگیر شدن خواهد بود. در این میان، باید از هر ابزار دیگری برای کمک به مردم افغانستان که در خط مقدم مبارزه با تروریزم و تأمین حقوق بشر برای مردم افغانستان ایستادگی می‌کنند، استفاده شود. مهم‌تر از همه، ایالات متحده و افغانستان باید شرکای بیشتری داشته باشند تا تلاش دیپلماتیک جهانی را برای تحت فشار قرار دادن طالبان در جدی گرفتن مذاکرات صلح انجام دهند. اگر گفت‌وگوها به کلی شکست بخورد، پاکستان و طالبان بیشترین چیز را از دست خواهند داد. جهان باید به آن‌ها کمک کند تا درک کنند که این بهترین فرصت برای داشتن آینده صلح‌آمیز برای کودکان شان است. هیچ کسی دیگر نباید با کشتن زنان و کودکان افغانستان، تبدیل به یک جنایت‌کار جنگی برای پاکستان شود.
همه ما باید به یاد داشته باشیم که «خواستن در عملی‌شدن روند صلح» مانند «روند صلح در حال اجرا» نیست. تقریباً همه دوست دارند که مذاکرات فعلی صلح افغانستان امنیت را بهبود بخشیده و به آینده صلح‌آمیزتری منجر شود که از دستاوردهای جامعه افغانستان طی ۲۰ سال گذشته محافظت کند. اما، دیپلمات‌ها نمی‌توانند مذاکرات را به عنوان مسابقه تکمین ببینند تا آینده افغانستان، بدون گرفتن امتیاز از طالبان، به نابودی سوق داده شود. اشکالی ندارد اگر این دور گفت‌وگوها صلح نیاورد. بسیاری تلاش‌های اولیه همین طور است. این احتمال وجود دارد که خشونت‌‌ها ادامه یابد و هیئت‌های صلح مدتی بروند خانه تا با ترسیم یک استراتژی دوباره به دور بعدی باز گردند.
شکیبایی در دستیابی به موفقیت برای افغانستان و امریکا مهم است. به آنچه کارگر است بچسپید و آنچه نیست، تغییر دهید. ادامه تأمین بودجه برای جمهوری اسلامی افغانستان جهت حفظ و بهبود نیروهای امنیتی این کشور و ارائه پشتیبانی‌های دیگر، از قبیل فراهم نمودن متخصصان ضد تروریزم و حمایت هوایی بیشتر، نسبت به سایر برایند‌ها، هزینۀ کمی است.
