دیپلماتهای امریکایی به بایدن: افغانستان را از دست ندهید!
حمایت هوایی در همان حال که به نیروهای امنیتی افغان در میدان جنگ روحیه میدهد، برای حکومت افغانستان زمان میخرد تا خود را سر و سامان دهد و برای ایالات متحده و شرکایش این امکان را میدهد مانع نابود شدن دستاوردهای بیست ساله در افغانستان شوند
شماری از دیپلماتهای ارشد امریکایی خطاب به جوبایدن رییس جمهور امریکا گفتهاند که برای نجات افغانستان هنوز دیر نشده است.
این دیپلماتها که در بیشتر سالهای گذشته در افغانستان خدمت کردهاند، میگویند رفتار اخیر طالبان تردیدها در باره تصمیم جوبایدن به خروج عجولانه نیروهای امریکایی از افغانستان را افزایش داده است.
به گفته این دیپلماتها، طالبان حملات وسیعی را به راه انداخته، به گفتوگوهای صلح پشت کرده، زنان را تهدید و زندانیان و غیرنظامیان را اعدام میکنند. نویسندگان این مطلب گفتهاند در حالی که مشخص نیست که مقاومت افغانها در برابر طالبان شکست میخورد، اما وقوع فاجعه محتمل است: «تنها گذاشتن مردمان شجاعی که تلاش دارند جلو طالبان را بگیرند، میتواند میلیونها افغان را در معرض سرکوب این گروه قرار دهد».
این دیپلماتها از اداره بایدن خواستهاند حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان به خصوص قوای هوایی این کشور را دوبرابر کند و به تعهداتی که در زمینه کمکهای اقتصادی، حقوق بشر و حمایت دیپلماتیک از افغانستان داده پابند بماند. «با مشارکت محدود، رویکردی که امریکا فعلاً در عراق در پیش گرفته، برای جلوگیری از فروپاشی -افغانستان- و هرج و مرج در منطقه خیلی دیر نیست. اما این اقدام و جلب حمایت بینالمللی از آن باید سریع و قاطعانه باشد».
توازن قدرت
نویسندگان این مطلب در شورای اتلانتیک در ادامه گفتهاند که عدم تمایل طالبان به مذاکرات صلح نشان داده که این گروه به دنبال پیروزی مطلق است: «شرایطی که این گروه دنبال میکند – کنترول دستگاه پولیس، اردو، امنیت ملی و صلاحیت تغییر و تبدیل رییس دولت و دیگر مقامهای ارشد- به معنی درخواست تسلیمی حکومت است».
با اشاره به بازگشت زندانیان طالبان به میدانهای جنگ، ادامه روابط این گروه با القاعده، بدرفتاری با زنان و دختران و محاکمه صحرایی افرادی که این گروه دشمن تلقی میکند و نادیده گرفتن روند صلح دوحه، این دیپلماتها میگویند که طالبان به دنبال تشکیل امارت اسلاامی در افغانستانند» اما خیزشهای مردمی و اعتراضات اخیر نشان داد که بخش بزرگی از مردم افغانستان مخالف بازگشت طالبان اند. با اینحال، طالبان برای رویارویی با مقاومت مردمی از ترکیبی از قوه قهریه و پیشنهاد مقام به معاملهگران قدرت استفاده میکند».
چرا حمایت هوایی مهم است
حمایت هوایی در همان حال که به نیروهای امنیتی افغان در میدان جنگ روحیه میدهد، برای حکومت افغانستان زمان میخرد تا خود را سر و سامان دهد و برای ایالات متحده و شرکایش این امکان را میدهد مانع نابود شدن دستاوردهای بیست ساله در افغانستان شوند. «از همین روست که اداره بایدن باید در باره پایان ماموریت حمایت هوایی از نیروی هوایی افغانستان در ۳۱ اگست تجدید نظر کند».
این دیپلماتها دولت امریکا را بابت ضعف نیروی هوایی افغانستان مقصر شمرده و خواهان تقویت این نیروها شدهاند. «اقدامات فوری پیش رو باید شامل آموزش و حفظ مراقبت برای ادامه عملیات هوایی نیروی افغان باشد. برنامهها و جدول زمانی هم باید واقعبینانه و با مشارکت ناتو و دیگر متحدین امریکا باشد». نویسندگان این مقاله از ناتو نیز خواسته حمایت خود از نیروی هوایی افغانستان را از سر گیرد.
این گروه از چهرههای سیاسی امریکایی با تاکید بر ادامه حملات هوایی به عنوان یک تاکتیک مینویسند که حمایت از گفتوگوهای صلح تا مادامی که طالبان بر طبل جنگ و وادار سازی حکومت به تسلیمی میکوبد، منطق ندارد. به اساس این گزارش، رویکرد امریکا باید مانع فروپاشی و شکست دولت افغانستان شود و در همانحال زمینه گفتوگوهای جدی صلح را فراهم کند. «برای امریکاییها پشت کردن به مردمی که برای ارزشهای حقوق بشری، آزادی و لیبرالیزم سیاسی میجنگند و ایالات متحده بیست سال برای آن تبلیغ کرده، دلیلی وجود ندارد».
جلب حمایت بینالمللی
دیپلماتهای پیشین امریکایی گفتهاند مهم نیست که صلح چه اندازه دور از دسترس به نظر میرسد، بایدن برای سر و سامان دادن به دیپلماسی امریکا، باید نماینده جدیدی را برای افغانستان و منطقه معرفی کند. به گفته این دیپلماتها این نماینده باید حمایت سازمان ملل و صلاحیت رهبری گفتوگوها و تمایل قوی به ثبات در افغانستان را داشته باشد.
«ایالات متحده در روند صلح بیشتر به نقش حمایتی نیاز دارد تا مشارکت در آن. علاوه بر آن، باید از شرکای کلیدی مثل چین، روسیه، اتحادیه اروپا، بریتانیا، عربستان سعودی، هند و پاکستان تضمین گرفته شود تا از حکومتی که با زور روی کار بیاید حمایت نکنند».
این دیپلماتها در شورای اتلانتیک ضمن استقبال از نشست فوقالعاده اخیر شورای امنیت سازمان ملل در باره، از این شورا خواسته تا فوراً محدودیتهای جدیدی را بر طالبان، از جمله ممنوعیت سفر اعضای این گروه وضع کند، مگر اینکه این گروه برای صلح گامهای جدی بردارد.
نویسندگان این مقاله همچنان به اثرات درازت مدت سیاست جدید امریکا در افغانستان پرداخته و گفتهاند که سقوط حکومت افغانستان کل منطقه جنوب آسیا را بیثبات خواهد کرد. «فراتر از آن، خروج شرمآور امریکا از افغانستان پیام وحشتناک به دیگر کشورهای رقیب مثل چین میفرستد که اگر ضمانتهای امنیتی ایالات متحده اعتبار ندارد، پس چرا با چین معامله نمیکنید؟»
در پایان دیپلماتهای امریکایی مینویسند: «هرچند دیر شده، اما ایالات متحده میتواند و باید با حمایت هوایی و دفاعی همراه با دیپلماسی قوی وارد عمل شود. آینده افغانستان و همچنین اعتبار بینالمللی واشنگتن در خطر است».
نوت: شورای اتلانتیک یک اندیشکده امریکایی در حوزه روابط بینالملل است. این شورا در سال ۱۹۶۱ تشکیل شد و انجمنی برای رهبران بینالمللی سیاسی، تجاری و فکری ارائه میکند.