زنان فعال عرصه حقوق زن میگویند که با تحولات اخیر سیاسی در کشور زنان که نیم پیکر جامعه هستند خانه نشین شده و اکنون در جامعه مردسالار افغانستان حضور ندارند. این زنان مدعی هستند که هیچ جامعه بدون حضور زن ساخته شدنی نیست و طا-لبان نباید حق آموزش، کار و فعالیت حقیقی و حقوقی زنان را نادیده بگیرند.
به گزارش خبرگزاری دید: شماری از زنان فعال میگویند که با آمدن امارت اسلامی، حق کار و تحصیل از زنان سلب شده و اکنون نیک پیکر جامعه افغانستان با خانه نشینی و حذف زنان از جامعه، فلج شده است.
سنا یک عضو جامعه مدنی میگوید که حق زنان زیر پا شده است، از رفتن به دانشگاه، کار در نهادهای دولتی و خصوصی و همچنان حضور در جامعه باز ماندهاند.
سنا: حقوق زنان زیر پا شده، اصلاً رعایت نمیشود وخانمها از دانشگاه رفتن باز ماندند، ازکارکردن در ادارت دولتی باز ماندند و فعلاً اکثر خانمها بیکار میباشند. تعداد زیادی از خانمها نانآور خانواده بودند از کار کردن و تحصیل کردن منع شدند.
به باور بانو سنا، زنان نیمی از پیکر جامعه میباشند وهیچ کشور بدون زن به استقلال و یا محبوبیت نمیرسد. اگر اینها فعالیت زنان را به رسمیت نشناسند یک کشور واقعاً ناامیدکننده را میبینیم. پیشنهاد من این است که دوباره مثل جمهوریت همه اقوام باید در دولت سهم بگیرند.
ستایش زعیمی کنشگر دیگر جامعه مدنی به این باور است که حق زنان سلب نمیشود، بلکه اساساً از نخست حقی به آنان داده نشده که دوباره سلب گردد.
ستایش: در جامعه افغانستان بیشتر زنان از حق زندگی برخورد دار نمیباشند و بیشترین ظلم ضد حقوق مدنی بالای زنها صورت نمیگیرد، در جامعه ما به این صورت از اول آنها را از حقوق درس خواندن وکار کردن منع میکنند میگویند حال تحصیل نکن، کار نکن تو باید ازدواج کنی.
بانو ستایش به این باور است که مردم در کل چه زن و چه مرد، فقط میتوانند با مطالعه و تعلیم و تحصیل به حقوق شان دست یابند، زیرا او میگوید که حق دادنی نیست، بلکه گرفتنی است و فقط زمانی میتوان به حقوق اساسی خویش دست یافت که نسبت به آن آگاهی داشته باشیم.
در همین حال، رقیه حیدری دانشجوی دانشگاه کابل نسبت به رفتار طا-لبان با زنان ابراز نارضایتی کرده و میگوید که در حکومت امارت اسلامی زنان به فراموشی سپرده شدهاند.
از سویی هم، مدینه یوسفی کنشگر دیگر جامعه مدنی میگوید که در افغانستان تنها حقوق زنان نیست که مراعت نمیشود، بلکه حق مردان، کودکان، نو جوانان و حتا کهن سالان نیز زیر پا میشود.
او میگوید: طوری که میبینیم حقوق بشری نه زن و نه کودک مراعت نمیشود و زنان باید کار کنند و هیچ کس اجازه کار را برای زنان نمیدهد و مکاتب دخترانه کلاً بسته است و کودکانی که باید بروند درس بخوانند، از نبود اقتصاد میروند دستفروشی و پلاستیکفروشی میکنند و طالبان زنان را اصلاً قبول ندارند میگویند که زنان باید در خانه بمانند کار نکنند وتحصل نکنند و حق زن را نا دیده میگیرند وهیچ فکر نمیکنند در رابطه به زنان که زن هم حق دارد کار کند و عضوی از همین جامعه میباشد.
با این حال، محمد انور پناهی استاد دانشگاه و فعال جامعه مدنی میگوید که عامل اصلی این که طا-لبان به زنان فعال در جامعه مدنی اجازه فعالیت نمیدهند، ناشی از شناخت نادقیق امارت اسلامی از زنان فعال است.
به گفته این استاد دانشگاه، نیروهای امارت اسلامی فکر میکنند که زنان فعال جامعه مدنی غربگرا و پیرو تفکر غربی هستند و اگر به آنان اجازه و میدان داده شود، ارزشهای غربی را در جامعه افغانستان ترویج میکنند. در حالی که زنان جامعه مدنی چنین نیستند.
گفتنی است که با سقوط دولت پیشین، زنان از ادارات دولتی رانده شده و در نهادهای خصوصی نیز به درستی استخدام نمیشوند.