سفر رییس جمهور غنی به دوحه؛ بن‌بست مذاکرات شکسته خواهد شد؟
گزارش از ضمیر محب
محمد اشرف غنی رییس جمهور کشور و هیئت همراهش صبح امروز (۱۴ میزان) کابل را به مقصد کویت ترک کرد. صدیق صدیقی سخنگوی ارگ توییتی نگاشته که در این سفر رییس جمهور را شماری از خبرنگاران نیز همراهی می‌کنند و قرار است پس از اشتراک در مراسم فاتحۀ امیر کویت، به قطر برود.
به گزارش خبرگزاری دید، سفر رییس جمهور غنی به کویت و سپس دوحه، پرسش‌ها و امیدهای فراوانی برای شکست بن‌بست مذاکرات صلح میان دولت و طالبان در دوحه ایجاد کرده است.
شاه حسین مرتضوی مشاور فرهنگی رییس جمهور گفته که رییس جمهور درجریان سفرش به قطر، در انستیتوت دوحه، خطاب به دیپلومات‌ها، استادان دانشگاه و دانشجویان راجع به پیش‌رفت‌ها، فرصت‌ها، برنامه‌ها، اولویت‌ها و دورنمای افغانستان، سخنرانی خواهد داشت.
قطر روابط نزدیکی با طالبان دارد. اما در سیاست خارجی این کشور، حکومت افغانستان به حیث طرف اصلی به شمار می‌رود.
در این سفر آقای غنی را امرالله صالح معاون نخست ریاست جمهوری، محمد حنیف اتمر سرپرست وزارت امور خارجه، حمدالله محب مشاور امنیت ملی و برخی دیگر همراهی می‌کنند.
رییس جمهور در حالی به دوحه سفر می‌کند که از یک هفته به این‌طرف هیچ دیداری میان هیئت طالبان و هیئت مذاکره‌کننده دولت بنابر دلایلی صورت نگرفته است. هیئت مذاکره‌کننده دولت و طالبان بر سر دو موضوع (مبنای انجام مذاکرات، توافق‌نامه صلح امریکا باشد و مبانی تصمیم‌گیری‌ها فقه حنفی) اختلاف نظر دارند.
با این حال اما، گزارش‌ها می‌رساند که دیروز (۱۳ میزان) معصوم استانکزی رییس هیئت مذاکره‌کننده حکومت و مولوی عبدالحکیم رییس هیئت مذاکره‌کننده طالبان به صورت انفرادی با هم دیدار کرده‌اند.
تاکنون هیچ برنامه‌ای در باره دیدار احتمالی رییس‌جمهور با هیئت مذاکره‌کننده گروه طالبان به صورت رسمی اعلام نشده است.
در این میان اما، شماری از آگاهان به این باورند که سفر رییس جمهور به دوحه تاثیر آن‌چنانی روی تسریع روند صلح نخواهد گذاشت.
علی امیری استاد دانشگاه به این باور است که صلح در افغانستان آمدنی نیست، او در این خصوص می‌گوید: از زمان عبدالرحمان خان تاکنون ما در افغانستان رییس جمهور مستقل نداشته‌ایم، تصمیم نهایی در مورد مذاکرات صلح نه در دست ما است و نه هم در دست رییس جمهور؛ بنابراین، پیش‌بینی سفر رییس‌جمهور هم به قطر نادرست است. وی اضافه کرد: ما یک کتله‌ای در روی زمین هستیم که ناخواسته به دنیا آمده‌ایم و محکوم به زندگی در جنگ و بدبختی هستیم.
فضل‌الرحمان اوریا کارشناس سیاسی می‌گوید که روند صلح توسط ارگ ریاست جمهوری به درازا کشیده شده است، وی در این باره تصریح کرد: پروسه صلح به دست ارگ به درازا کشیده شده است. قرار بود زندانیان گروه طالبان در مدت ده روز از زندان‌های کشور آزاد شوند؛ اما دولت این روند را طی شش ماه تکمیل کرد. دولت خودش در روند صلح سنگ‌اندازی می‌کند. امیدوار هستم سفر رییس جمهور به دوحه روی تسریع روند صلح تاثیرگذار باشد.
سمیع یوسفزی خبرنگار در دوحه در صفحه توییتر نگاشته که روند صلح مفید بودن خود را از دست داده است: «حل و فصل مسالمت آمیز با طالبان کارساز نخواهد بود. روند صلح مفید بودن خود را از دست داده است. گفت‌وگوهای صلح با طالبان نتیجه نمی‌دهد، طالبان با هدف به دست آوردن تمام قدرت، مذاکرات صلح را انجام می‌دهند».
گفتنی است که زلمی خلیلزاد نماینده ویژه ایالات متحده امریکا برای صلح افغانستان نیز در دوحه به سر می‌برد و با هیئت‌های دوطرف دیدار کرده است.
خلیلزاد روز گذشته (۱۳ میزان) با بخش تاجیکی رادیو آزادی گفت که تداوم خشونت‌ها مانع اصلی روند صلح است و در دیدارش با هیئت‌های دوطرف روی کاهش خشونت‌ها و برقراری آتش‌بس تاکید کرده است.
با آن‌که نزدیک به یک ماه از شروع مذاکرات میان‌افغانی در دوحه می‌گذرد؛ اما دوطرف هنوز روی کارشیوه/ طرزالعمل مذاکرات به توافق نرسیده‌اند. طالبان تاکید دارند که مذاکرات میان‌افغانی باید براساس توافق‌نامه صلح امریکا و گروه طالبان به پیش برود. اما هیئت مذاکره‌کننده دولت می‌گوید که دولت جمهوری اسلامی افغانستان در توافق‌نامه صلح گروه طالبان و امریکا نقشی نداشته است. برای همین، هیئت مذاکره‌کننده دولت بدیل‌هایی را به هیئت طالبان پیشنهاد کرده و گفته که باید «قطع‌نامه جرگه مشورتی صلح» و «اعلامیه مشترک کابل و واشنگتن برای رسیدن به صلح» ضمیمه توافق‌نامه امریکا و گروه طالبان گردد و در روشنایی آن مذاکرات میان‌افغانی به پیش برده شود.
سفر رییس جمهور غنی به کویت و سپس دوحه، پرسش‌ها و امیدهای فراوانی برای شکست بن‌بست مذاکرات صلح میان دولت و طالبان در دوحه ایجاد کرده است
