سفر پوتین به ازبیکستان؛ خیز بلند مسکو به سوی اقتدار
پوتین پا به ازبیکستان گذاشت با سبدی از تاكتیك‌های مخصوص به‌خودش كه شاخه سیاسی-استخباراتی دارد. آن هم به‌صورت گسترده که از جانب او در تعاملات سیاسی خارجی به‌كار رفته است و بسیاری از سیاست‌مداران را در دایره تار جولا قرار داده تا تئوری خانه جولا را كه روزی برای روسیه چیده بودند، به پای خودشان زنجیر بندد.
روسیه كشوری است دارای ١٤٦ملیون و ۲۴۰هزار نفوس و مساحت ۱۷میلیون و ۱۲۵هزار و۱۹۱ متر مربع. این كشور فدرالی است و چچین، تاتارستان و قفقازیه اسلامی در درون این كشور خودنمایی می‌كنند.
روسیه با ١٤كشور آسیایی و اروپایی هم‌سرحد است. جی‌دی‌پی روسیه به ٤،١٤ تریلیون دالر (٢٠١٩) می‌رسد. روسیه سی‌درصد از منابع طبیعی جهان را دارا می‌باشد. این كشور پنجمین كشور اقتصاد ملی اروپا و یازدهمین كشور در تولید ناخالص ملی می‌باشد. روسیه ٧٥تریلیون دالر ارزش منابع طبیعی را در اختیار دارد. قوه كارگری این كشور به ٧٣ملیون نفر می‌رسد. ساختار جی‌دی‌پی این كشور به گونه زیرین رقم می‌خورد:
١- زراعت ٩،٤درصد
٢- صنعت ٢٧،٦درصد
٣- خدمات ٦٣درصد
ولی در كشور ما این تركیب جالب وجود دارد:
١- زراعت ٢٣درصد
٢- صنعت ٢١درصد
٣- خدمات ٥٩،٦درصد
روسیه بزرگ‌ترین تولیدكننده تولیدات نظامی و بعد از امریكا دومین فروشنده وسایل نظامی به‌شمار می‌رود. در تكنالوجی راكتی حالا حرف اول را می‌زند. روسیه چهارمین ذخیره‌دار طلا در جهان شناخته شده است. این كشور سالانه ٨٠تن طلا استخراج می‌کند. ذخایر طلایی روسیه به ٧٣،٩تریلیون اونس رسیده است.
صنایع نفت و گاز
روسیه با دارا بودن ٢٣،٧درصد ذخایر گاز جهان از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر گازی به‌شمار می‌رود. روسیه با تولید ١٢،٩درصد از تولید نفت جهان از بزرگ‌ترین تولیدكننده‌های نفت به‌شمار می‌رود. قرار پیش‌بینی‌ها ذخایر نفتی روسیه در ظرف ٣٠سال آینده تمام می‌شود.
صنایع ساختمانی، صنایع غذایی و ادویه از بزرگ‌ترین صنایع این كشور به‌شمار می‌رود.
ازبیکستان
ازبیکستان از شمال و غرب با قزاقستان، از شرق با تاجكستان و قرقیزستان و از جنوب با افغانستان و تركمنستان هم‌سرحد است. مساحت آن ۴۴۸هزار و ۹۷۸كیلومتر مربع و پنجاه‌وششمین كشور از نظر وسعت است. نفوس ازبيكستان:٢٦،٨٥١میليون نفر است. جی‌دی‌پی ازبیکستان در سال ٢٠٢٠میلادی به ٢٧٥،٨١ملیارد دالر رسید. ازبیکستان سالانه ٨٠تن طلا تولید می‌كند و در این مورد هفتمین كشور دنیاست. این كشور در تولید مس مقام دهم را در جهان دارد. در داشتن ذخایر یورانیوم دوازدهمین كشور دنیا به‌شمار می‌آید.
ازبیکستان یازدهمین كشور دارندۀ گاز دنیاست كه تولید آن سالانه به٦٠-٧٠كوبیک و ذخایر اساسی گاز آن به ٢،٥میلیون فوت می‌رسد.
حالا روسیه این كشور را در استراتژی منطقه یوروشیا یكی از حساس‌ترین كشورهای آسیای میانه در پهلوی قزاقستان می‌داند و بازارهای روسیه بر روی تولیدات صنعتی ازبیکستان كاملاً و با سهل‌ترین شرایط باز است.
تولیدات موترهای كاماز و جیپ روسی ساخت ازبیکستان در كشورهای دارای منافع مشترک بازار خوب دارد. قوای مسلح ازبیکستان با وسایل نظامی ساخت روسیه مجهزند.
روسیه بزرگ‌ترین بازار موترهای كرولای كوریای جنوبی می‌باشد كه در ازبیکستان ساخته می‌شوند. امنیت منطقه‌‌ای ازبیک‌ها از جانب روس‌ها تامین می‌شود. ازبیکستان در استراتژی روسیه ساحه حیاتی پنداشته شده است.
پوتین در سفرش به تاشكند زمینه امضای ٣٥پروژه اقتصادی را با ازبیکستان به ارزش ١٠ملیارد دالر به امضا رسانید. این سرمایه‌گذاری در ایجاد ثبات نسبی اقتصادی و تقویت سیاسی این كشور كمک می‌كند.
این سفر و سفرهای پیشین پوتین به آسیای میانه كه سرحد جنوبی جزیره یوروشیاست، نشان داد كه روس‌ها سرمایه‌گذاری زیادی را در یوروشیا به‌راه انداخته و دیوارهای ضد نفوذی امریكا و غرب را برپا كرده‌اند. اینكه چقدر موفق‌اند این را تاریخ دوصد ساله حاكمیت روس‌ها به مناطق شمال آمو نشان داده است.
آیا این سفر اقتصادی بود؟
به یقین كه سفر پوتین در پوش اقتصادی سیاسی است كه با تاكتیک‌های استخباراتی دیزاین می‌شود و فهم آن تا زمانی مشكل و دشوار است، ولی می‌دانیم این سفر مقصد سیاسی و امنیتی را در بر داشت و اقتصاد تقویه‌كننده باورها و نهادینه‌‌گر حیاتی بودن ازبیکستان در استراتژی مشترک كشورهای دارای منافع مشترک است.
بازی جالب شده و تعاملات جالب سیاسی در حركت است:
١- ازبیکستان با همسایه شرقی ما روابط تجاری برقرار می‌كند.
٢- هند، روسیه و ایران با هم دیدگاه مشترگ در مورد ما دارند.
٣- چین و همسایه شرقی با هم كار مشترک را سازمان داده‌اند.
٤- امریكا با پان‌عربیزم جدید و به نمایندگی آن قطر هم‌سو شده است.
٥- ترک‌ها با سیاست پان‌تركیزم از دهلیز ازبیک‌ها و تركمن‌ها نگاه می‌كنند.
٦- پان‌ایرانیزم خاموش است، ولی این سیاست ظاهراً خوابیده در خفا موج می‌زند و منتظر فرصت است.
٧- روس‌ها در بریكس و شانگهای با چین و هند شریک‌اند، در ترویكا با همسایه شرقی و با ایران در مثلث هند-ایران-روسیه قدم می‌زند و با تركیه در معاهدات بزرگ هم‌سو شده است.
روس‌ها در بازی بزرگ مهرۀ بزرگ می‌باشد و غرب با این بازی حالا مصروف شده است.
