شطرنج مرگبار شاهزاده انگلیسی در افغانستان
اعتراف یک شاهزاده یا حتی یک سرباز ساده انگلیسی به کشتار ۲۵ عضو طا-لبان و حذف آنان همانند حذف مهرههای شطرنج، میتواند خشم دشمنان بریتانیا را برانگیزد و در نتیجه با تحریک حس انتقامجویی طا-لبان، برای انگلیس تبعات امنیتی داشته باشد
شاهزاده هری عضو خاندان سلطنتی انگلیس از خاطراتش در افغانستان کتابی نوشته و در آن اعتراف کرده که ۲۵ عضو طا-لبان را زمانی که خلبان هلیکوپتر جنگی آپاچی بوده، در دومین سفر خود در افغانستان کشته است.
شاهزاده هری در این کتاب که برخی روزنامههای انگلیسی قبل از انتشارش به محتوای آن دست یافتهاند، نوشته است که در شش ماموریت به افغانستان و در جریان پرواز با هلیکوپتر آپاچی منجر به «گرفتن جان انسانها» شده؛ چیزی که به گفته او «نه به آن افتخار میکند و نه از بابت آن شرمنده است».
شاهزاده در این کتاب نوشته است که «این آمار تلفات من را سرشار از غرور نمیکند، اما شرمنده هم نیستم. وقتی در گرما و سردرگمی جنگ غوطهور شدم، به آن ۲۵ نفر به عنوان انسان فکر نمیکردم. آنها مهرههای شطرنج بودند که از روی صفحه حذف شدند، افراد بدی که قبل از اینکه بتوانند افراد خوب را بکشند، حذف شدند».
اعترافات عریان و بیپرده شاهزاده هری، انتقادهای گستردهای در پی داشت؛ به گونهای که حتی مقامات نظامی انگلیس نیز این بخش از اعترافات او را برنتافتند و به آن واکنش منفی انتقادآمیز نشان دادند.
انتقادات انجامشده از اعتراف این شاهزاده انگلیسی به کشتار نیروهای طا-لبان، در دو بخش و با دو جهتگیری متفاوت، قابل دستهبندی است: یکی واکنشهای انسانی و حقوق بشری که غالباً از سوی نهادها و شخصیتهای سیاسی ـ مدنی و حقوق بشری صورت گرفته و در اکثریت است. این دسته از انتقادها معطوف به نقض حقوق بشر، رفتار غیر اخلاقی و مغایر ارزشهای انسانی و اخلاق جنگی است؛ چیزی که ریشه در ادبیات بیشرمانه و متکبرانه شاهزاده هری انگلیسی دارد و در آن نیروهای دشمن، به مثابه مهرههای شطرنج دیده میشوند و دال بر آن است که نیروهای اشغالگر خارجی و از جمله نظامیان بریتانیایی، نه برای شعارهای چرب و آبدار دفاع از حقوق بشر و دموکراسیسازی و نظایر آن، بلکه برای بازی استعماری شطرنج سیاسی ـ امنیتی وارد افغانستان شده بودند و به هیچ امر ارزشمند دیگری باور نداشتند.
دسته دوم انتقادها از اعتراف زشت و زننده این شاهزاده مغرور انگلیسی در خصوص کشتار نیروهای دشمنان بریتانیا، غالباً مبتنی بر نگرانی امنیتی مقامات نظامی انگلیس است. آنان نه به دلیل اقدامات ضد حقوق بشری و غیر انسانی شاهزاده هری، بلکه به دلایل نگرانیهای مترتب بر این اعترافات، از او انتقاد کردهاند؛ زیرا از نظر آنان ممکن است اعتراف یک شاهزاده یا حتی یک سرباز ساده انگلیسی به کشتار ۲۵ عضو طا-لبان و حذف آنان همانند حذف مهرههای شطرنج، میتواند خشم دشمنان بریتانیا را برانگیزد و در نتیجه با تحریک حس انتقامجویی طا-لبان، برای انگلیس تبعات امنیتی داشته باشد. در این رویکرد، آنچه در محور توجه و نگرانی مقامات نظامی انگلیسی قرار گرفته، نه نقض ارزشها و اصول انسانی و حقوق بشری توسط یک عضو خانواده سلطنتی، بلکه هدف قرار گرفتن انگلیسیها یا منافع انگلیس از سوی نیروهای حکومت سرپرست طا-لبان است.
این رویداد، با واکنش مقامات مختلف حکومت سرپرست طا-لبان نیز مواجه شده و این خود دال بر آن است که نگرانی مقامات نظامی انگلیس از پیامدهای امنیتی اعتراف شاهزاده هری، چندان هم بیجا و بیجهت نیست و ممکن است در درازمدت، منتهی به تحقق نگرانیهای مطروحه در قالب انتقامی سخت از شهروندان یا منافع بریتانیا باشد.